Sapuni i Marsejës

Sapuni i Marsejës ose Savon de Marseille është një sapun tradicional i bërë nga vajra bimore të zonës së Marsejës në Francë. Sapunbërësit e parë të zonës janë dokumentuar rreth vitit 1370. Në vitin 1688, Luigji XIV futi rregullat (urdhërat e Kolberit) për kufizimin e përdorimit të emrit Sapun Marseje vetëm për të sapunët e bërë në ose rreth zonës së Marsejës vetëm nga vaji i ullirit. Sot ky ligj ende zbatohet, edhe pse rregulloret tani lejojë vajra të tjera vegjetale që do të përdoren.

Në 1913 prodhimi kishte arritur 180.000 ton dhe në 1924 në Marsejë dhe Salon-de-Provence kishte 132 kompani sapun-prodhuese ndërsa në vitin 2000 vetëm 5 prej tyre kishin mbetur.

Tradicionalisht sapuni prodhohej nga përzierja e ujit të Deti Mesdhe, me vaj ulliri, kimikate alkaline si hiri (karbonat natriumi) dhe sodë kaustike (hidroksid natriumi) së bashku në një kazan të madh (zakonisht rreth 8 ton). Kjo përzierje vihej në zjarr për disa ditë dhe trazohej vazhdimisht. Lihet të kullojë dhe derisa është e butë ndahet në kallëpë dhe i jepet formë. I tërë procesi mund të shkojë deri në një muaj.

Një sapun i prodhuar në mënyrë tradicionale vjen në formën e një kubi që peshon 600 gramë. Ky lloj sapuni përmban 72% vaj ulliri.Sapun i punuar me dorë, përmban vaj ulliri, vaj kokosit dhe vaj palme. Ngjyra e sapunit me vaj ulliri varion midis kafes dhe jeshiles. Sapuni i bardhë rrjedh nga vaji i kikirikut.