Shihni burimin për Shqiponja e detit

{{Automatic taxobox
| name = Shqiponjat e detit
| fossil_range = Mioceni mesëm deri më tani<br>{{fossilrange|16|0|ref=<ref>{{Cite web|language=en|title=Mindat.org|url=https://www.mindat.org/taxon-2480444.html|access-date=2021-05-28|website=www.mindat.org}}</ref> }}
| image = The Bald Eagle By Carole Robertson.jpg
| image_caption = [[Shqiponja kokëbardhë]]<br />(''Haliaeetus leucocephalus'')
| image_upright = 1.2
| taxon = Haliaeetus
| authority = [[Marie Jules César Savigny|Savigny]], 1809
| type_species = ''[[Shqiponja bishtbardhë|Haliaeetus albicilla]]''
| type_species_authority = [[Karl Lineu|Linnaeus]] (1753)
| subdivision_ranks = [[Lloji|Llojet]]
| subdivision = :Shiko [[#Llojet|tekstin]]
| synonyms = :''Ichthyophaga'' {{small|Lesson,1843}}
| synonyms_ref = 
}}
Një '''shqiponjë deti''' është çdonjëri prej [[zogjtë grabitqarë|zogjve grabiqarë]] në [[gjinia (biologji)|gjininë]] '''''Haliaeetus''''' në familjen e zogjve grabitqarë [[Accipitridae]].

== Përshkrimi ==
Shqiponjat e detit ndryshojnë në madhësi, që nga [[shqiponja e detit të Salomoneve]], mesatarisht {{kg|2|2.7}}, deri te [[shqiponja detare e Paqësorit]], që mund të peshojë {{kg|9}}.<ref name=hoyo>{{cite book|language=en   | editor-last = del Hoyo   | editor-first = J.   | editor2-last = Elliott   | editor2-first = A.   | editor3-last = Sargatal   | editor3-first = J.   | year = 1994   | title = [[Handbook of the Birds of the World]]   | volume = 2   | publisher = Lynx Edicions   | location = Barcelona   | isbn = 84-87334-15-6   }}</ref> Me peshë deri në 6.9 kg, [[shqiponja bishtbardhë]] është shqiponja më e madhe në [[Europa|Evropë]]. Shqiponjat kokëbardhë mund të peshojnë deri në 6.3 kilogram, duke i bërë ato shqiponja më e madhe vendase në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]]. Ka të dhëna të jashtëzakonshme për individidë edhe më të rëndë te shqiponjat bishtbardhë dhe ato kokëbardhë, megjithëse asnjëri nuk e tejkalonë shqiponjën e detit të Salomoneve. Shqiponja e detit barkbardha mund të peshojë deri në 4.5 kilogram.<ref name=hoyo/> Ato kanë, në përgjithësi, ngjyrë kafe, me një kokë, bisht, ose bark të bardhë. Disa nga llojet kanë një sqep krejt të verdhë kur rriten, gjë që është e pazakontë në mesin e shqiponjave.<ref name=hoyo/>

Dieta e tyre përbëhet kryesisht nga [[peshqit|peshq]], zogj ujorë dhe gjitarë të vegjël. Foletë janë zakonisht shumë të mëdha dhe të pozicionuara në një pemë, por ndonjëherë në një shkëmb.<ref name=hoyo/>

Bishti është tërësisht i bardhë në llojet e rritura të ''Haliaeetus'', me përjashtim të shqiponjës së detit të Salomoneve, shqiponjës barkbardhë dhe shqiponjës së Pallasit. Ekzistojnë tre çifte: shqiponjat bishtbardhë me ato kokëbardhë, shqiponja e detit të Salomoneve dhe asaj barkbardhë dhe, shqiponjat e detit Afrikane me ata të Madagaskarit.<ref name=wink>{{cite journal| last1 = Wink | first1 = M.| last2 = Heidrich | first2 = P.| last3 = Fentzloff | first3 = C.| year = 1996| doi = 10.1016/S0305-1978(96)00049-X| title = A mtDNA phylogeny of sea eagles (genus ''Haliaeetus'') based on nucleotide sequences of the cytochrome ''b'' gene| journal = Biochemical Systematics and Ecology| volume = 24| issue = 7–8| pages = 783–791| url = http://www.uni-heidelberg.de/institute/fak14/ipmb/phazb/pubwink/1996/20_1996.pdf|language=en}}</ref>

== Llojet ==
Dhjetë llojet ekzistuese janë:<ref name=hoyo/>
{| class="wikitable"
|-
! Foto !! Emri shkencor !! Emri i zakonshëm !! Shpërndarja
|-
|[[File:Eagle looking left.jpg|150px]] || ''Haliaeetus leucocephalus'' || [[Shqiponja kokëbardhë]] ||Të gjitha Shtetet e Bashkuara kontinentale, Kanadaja dhe Meksika Veriore
|-
|[[File:White Bellied Sea Eagle 070531b.jpg|150px]] || ''Haliaeetus leucogaster'' || [[Shqiponja barkbardhë]] ||  India dhe Sri Lanka deri në Azinë Juglindore dhe Australi
|-
| || ''Haliaeetus sanfordi'' || [[Shqiponja e detit të Salomoneve]] ||Ishujt e Salomoneve
|-
|[[File:African Fish Eagle AdF.jpg|150px]] || ''Haliaeetus vocifer'' || [[Shqiponja Afrikane e detit]] || Afrika nën-Sahariane
|-
|[[File:Madagascan Fish Eagle - Ankarafantsika - Madagascar (15111026410) (2).jpg|150px]] || ''Haliaeetus vociferoides'' || [[Shqiponja e Madagaskarit]] || Madagaskari
|-
|[[File:Pallas's Fish-eagle Haliaeetus leucoryphus by Dr. Raju Kasambe IMG 0582 (10).CR2.JPG|150px]] || ''Haliaeetus leucoryphus'' || [[Shqiponja e detit të Pallasit]] || Azia Qendrore, midis Detit Kaspik dhe Detit të Verdhë, nga Kazakistani dhe Mongolia në Himalajet, Bangladeshi dhe India Veriore
|-
|[[File:White-tailed Sea Eagle.JPG|150px]] || ''Haliaeetus albicilla'' || [[Shqiponja bishtbardhë]] || Grenlanda Perëndimore, pjesa më e madhe e Euroazisë deri në Jug në Kinën Juglindore dhe Japoni.
|-
|[[File:Riesenseeadler Walsrode 2014 01.jpg|150px]] || ''Haliaeetus pelagicus'' || [[Shqiponja detare e Paqësorit]] || Azia bregdetare Verilindore
|-
|[[File:Lesser Fish Eagle - Icthyophaga humilis - DSC04901.jpg|150px]] || ''Haliaeetus humilis'' || [[Shqiponja e vogël e detit]] || Kashmir përmes Indisë Juglindore, Nepalit dhe Birmanisë drejt Indokinës
|-
|[[File:Grey-headed Fish-Eagle (Icthyophaga ichthyaetus) adult - Flickr - Lip Kee (3).jpg|150px]] || ''Haliaeetus ichthyaetus'' || [[Shqiponja kokëgri]] || Azia Juglindore
|-
|}

== Referime ==
{{Reflist}}

{{Taxonbar|from=Q147403}}

[[Kategoria:Shpezë]]
[[Kategoria:Shqiponja]]