Sparta

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Sparta antike ishte një Polis në jug të Peloponezit dhe kryevendi i Lakonisë, edhe kryeqyteti i shtetit Spartan.

Emri[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Emri antik i vendit në greqishtën e vjetër standarde ishte (në gjuhën attike) Spártē, në dialektin e vjetër Dorë Spártā; në kohërat klasike Sparta u quajt më së shumti Lakedaimōn. Në mitologjinë greke, Lacedaemoni ishte një bir i Zeusit nga Taygete nimfë.Ai u martua me të bijën e Spartes Eurotas, nga kush lindi e Amyclas, Eurydice, dhe Asine. Ai ishte mbret i vendit i cili i vuri emrin pas vetes, emërtimin e kryeqytetit sipas gruas vet. Ai besohet të ketë ndërtuar shenjtëroren e Charites, i cili qëndronte në mes të Spartes dhe Amyclae, dhe që kanë dhënë atyre emrat e hyjnive Cleta dhe Phaenna.Një vend i shenjtë ishte ngritur në atë në lagjen e Therapne

Historia e Spartes[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Sparta gjendet ne Greqin jugore. Sparta ishte nje nder qytetet shtetet me te fuqishme te Heladës (greqia e lashtë). Sparten e udheheqnin dy mbreter. Luftrat me sukses te madh per sparten kunder persis ishin marathon dhe termofile. Sparta sulmoi athinen dhe mori tere pushtetin e Helades kjo luftë u quajt lufta e pelponezit. Por menjëherë u forcua Teba dhe e mundi Sparten duke mori pushtetin. Sparta me vone u pushtua nga Perandoria Romake.

Arkeologjia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Burime Antike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Pausanias: Reisen in Griechenland. Gesamtausgabe in drei Bänden auf Grund der Übersetzung von Ernst Meyer. Hrsg. v. Felix Eckstein. 3. Aufl. Artemis, Zürich-München 1986. ISBN 3-7608-3678-X
  • Plutarch: Große Griechen und Römer. Übersetzt von Konrat Ziegler und W. Wuhrmann. 6 Bde. Artemis, Zürich/Stuttgart 1954–1980. ISBN 3-7608-3607-0

Lidhje të Jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

https://web.archive.org/web/20080916233237/http://www.meinebibliothek.de/Texte/html/sparta2.html