Agjencia Qendrore e Inteligjencës (ShBA)

Logo e CIA

Central Intelligence Agency (CIA) (sq: Agjencia Qendrore e Inteligjencës) është një agjenci zbulimi e qeverisë së Shteteve të Bashkuara Amerikane, përgjegjëse për përftimin dhe shqyrtimin e njoftimeve (informacioneve) mbi qeveritë e huaja, ndërmarrjeve, dhe personave, dhe raportimin (ridërgimin) e këtyre informacioneve nëpër degëzime të ndryshme qeveritare. Funksion tjetër i CIA është të veprojë si "dorë e fshehtë" e qeverisë në angazhimin e operacioneve të fshehta, disa prej tyre mbi ligjshmerine e pasigurt ne drejtim te presidentit. Ky funksion ka shkaktuar kundërthëniet më të shumta në lidhje me CIA në jetën e saj.

Qendra kryesore e CIA gjendet në bashkinë e Langley (Langlit) të Virginia (Virgjinias) në Washington, D.C (Uashington D.C.). AQI është pjesë e Bashkesisë së Zbulimit Amerikan dhe udhëhiqet tani nga Drejtori i Zbulimit Kombëtar (Director of National Intelligence shkurt DNI). Rolet dhe funksionet e CIA janë pothuaj të njëjta me ato të MI6 të Mbretërive të Bashkuara Britanike dhe Mossad Izraelian.

Organizimi

Shtetet e Bashkuara kishin kryer aktivitete të inteligjencës që nga ditet e George Washington, por vetem pas luftës së dytë boterore ata ishin koordinuar në një bazë të gjërë-qeverisëse. Presidenti Franklin D. Roosevelt emëroi avokatin e New York-ut dhe heroin e luftës, William J. Donovan, që të jetë fillimisht si kordinator i inteligjencës, dhe pastaj, pasi që SHBA-t të hyjnë në Luften e II Boterore , në krye të Zyrës së Sherbimeve Strategjike (OSS) në vitin 1942. OSS-ja , paraardhësi i CIA-s - kishte një mandat që të mbledhe dhe analizojë informacionet strategjike. Për ta bërë një zyre të inteligjencës plotësisht funksionale, Truman nënshkroj Aktin e Sigurimit Kombetar të vitit 1947 , formimin e CIA-s. Aki i Sigurimit Kombetar e ngarkoi CIA-n me koordinimin e aktiviteteve inteligjente nacionale dhe lidhshmeritë, percaktimin dhe shperndarjen e informacionit që prekin sigurinë kombetare. Me daten 17 dhjetor, të vitit 2004, Goerge W. Bush nënshkroj një reformen e inteligjencës dhe Aktin Parandalues të Terrorizmit , e cila ristrukturoj Komunitetin e Inteligjencës duke hequr poziten e Drejtorit të Inteligjencës Qëndrore (DCI) dhe Zëvendes Drejtorin e Zbulimit Qëndror (DDCI) dhe duke krijuar pozitën e Drejtorit të Agjencisë Qëndrore të Zbulimit (CIA). Ky Akt gjithashtu krijoj pozitën e Drejtorit të Inteligjencës Nacionale (DNI), i cili mbikëqyr Komunitetin e Inteligjencës dhe Qëndres Nacionale Kuderterroriste (NCTC). -Perkthyer nga faqeja zyrtare e CIA-s : Edon Balidemaj

Veprimtari historike

Evropa e Lindjes

Në Evropë në bllokun Socialist SHBA-ja ka bërë Operacione të ndryshme të cilët kanë marë informata nga Bashkimi Sovjetik dhe KGB-ja.

Zhvillimtaria e Botës

Kubë

me Komunistin Kuban Fidel Kastro ka qenë një problem i madh.SHBA-ja ka Bëre operacione të ndryshme për vrasjen e Fidel Kastros.Një ndër helmimet ka qenë helmimi i kllapave por Kastro e kuptoi.

Lidhje të jashtme

• Faqja zyrtare rrjetore e CIA.