Kënga

Kënga është recitimi i një vjershe të shkruar, të dëgjuar apo krijuar nën përcjelljen e instrumenteve muzikore. Zakonisht kënga është një lloj kallëzimi fonikë i një ngjarje të vërtet apo të imagjinuar dhe të stolisur me fjalë zakonisht të bukura e të rrjedhëshme njëra pas tjetres. Si do që të jetë si çdo gjë edhe kënga si e till ka rrugën e zhvillimit të saj që nga "recitimi" i thjeshtë deri tek kënga e instrumentalizuar.

Vlera e këngës edhe pse nuk është e saktë është sepse nëpër mjet saj popujt e vjeter i kanë mbajtur kujtesen e përbashkët të një shoqërie. Kjo rëndësi e këngës natyrisht që ka filluar të bie me arsimimin e shoqërive dhe ka marrë gjithjë e më tepër anën argëtuese. Dukuria e përshkrimit të ngjarjeve nëpërmjet këngëve ende është e pranishme tek popujt pa të drejtë arsimimi sipas vullnetit të tyre.

Shoqërit e kulturuara, të kulturuara në aspektin e artit dhe jo të zhvilluara ekonomikisht, e kultivojnë edhe më tej traditen e të parëve në moton "çka thotë zemra nuk mund të shprehet me letër".

Llojet e krijimit të këngëve janë të nduar-durshme, nga shoqëria në shoqëri e nga populli në popull. Zakonisht në vendet e zhvilluar ekonomike krijimi i këngëve bëhet me qëllime koerciale ndërsa në vendet me tradita kulturone si p.sh. në balkan (rajoni i Rumelisë, polifornia e jugu shqiptar etj) krijuesit janë më tepër të orjetuar në drejtim të krijtaris ndërsa ana komerciale logaritet vetëm si finacim për krijimtari të mëtejshme por jo edhe si fitimprures.

Si do që të jetë në trojet shqiptare në vitet 2000 edhe pse e "kercenuar" nga krijuesit dhe kopjuesit e këngëve komerciale, kultivimi i këngës artistike është në një lloj barazpeshe me këngën komerciale.

• Gazeli - lloj këndimi

Shiko dhe këtë

• Kënga e Halilit
• Kënga e Karadakut
• Kënga e Ymer Agës