Strabizmi
Strabizmi Shprehja të shikuarit vëngër (lat. : Strabismus, gr. : στραβός strabos "i fiksuar vëngër") përdoret për të dhëne dukurinë e mangësisë se koordinimin motorik dhe sensorial te të dy syve, pra nje devijim i syve. Në këtë rast syte nuk jane ne nje aks gjate fiksimit të një objekti me momente të caktuara ose në mënyre të vazhdueshme. Kjo dukuri e pozicionimit jo normal te dy syve eshte e ndryshme ne individe te ndryshem. Këto devijime janë të matshme me metoda të ndryshme dhe japin si rezultat një ose disa kënde të devijimit te syrit. Strabizmi nuk eshte thjeshte një problem estetik, përkundrazi një sëmundje serioze me probleme te medha te shikimit. Nese nuk diagnostikohet dhe nderhyet ne kohe per trajtimin e tij mund te lere pasoja te medha ne shikim per gjithe jeten, sic eshte ambliopia apo syri dembel te femijet. Diagnostikimi dhe trajtimi adeguat i tij i perket fushave te specializuara te syve si strabologjia dhe neurooftalmologjia dhe kooperimit te specialisteve te vecante te ketyre fushave si strabolog-ortotiste e neurooftalmologe. Afërsisht pesë perqind e popullsisë janë të prekur nga kjo sëmundje. Shpesh është menduar se është sëmundje e trasheguar por jo ne cdo rast eshte ky shkaku i shfaqes se tij.
Diagnostikimi dhe kontrolli
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Diagnostikimi i strabizmit ,pervec simptomave qe mund te paraqese , kryhet me disa instrumente si : nje drite fiksuese, filtri i kuq, prizmat, test Hess-Lancaster, test-Lang, vizus-skopi dhe sinoptofor. Eshte e rendesishme qe te percaktohet difekti refraktiv dhe aftesia e te parit ne te dy syte me ane te cikloplegjise ne moshe preverbale dhe me tabelat ototipike ne moshen verbale.
Strabizmi mund te shkaktohet nga nje temperature e larte , nga nje traum orbitare apo nga semundje neurologjike, nga humbja e shikimit ne njerin sy, por mund te shkaktohet dhe nga nje defekt refraktiv si hipermetropia ose miopia, i cili korrigjohet me syze, lente pozitive ose negative.
Strabizmi latent
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Strabizmi latent eshte ajo forme e strabizmit e cila nuk eshte e manifestuar dhe si e tille maskohet nga mekanizmi i fuzionit.
Format
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Strabizmi mund te jete divergjent (ekzodevijim) , konvergjent (ezodevijim) dhe vertikal ( hiper ose hipo devijim). ne varesi kjo te muskulit apo muskujve pergjegjes per devijimin e syrit.
Terapia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Terapia e strabizmit behet ne varesi te llojit te tij. Per strabizamat paralitike eshte e nevojshme nderhyrja kirurgjikale ne muskujt e syrit. Per strabizmin qe vjen si pasoje e nje difekti refraktiv terapia behet me ane te korrigjimit optik. Ndersa ne rastet e forive terapia behet me ane te ushtrimeve ortotike, per te mos u manifestuar ne nje kohe te dyte.
Strabizmi i manisfestuar
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Strabizmi i manifestuar eshte ai strabizem qe konsiderohet dhe paralitik. Ky lloj strabizmi arrihet te shihet dhe me sy te lire dhe perben nje devijim te perhershem te syrit.
Format
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Strabizmi mund te jete divergjent, konvergjent ose vertikal ne varesi te muskulit apo muskujve pergjegjes per devijimin e syrit. Dallohet Strabizmi latent dhe ai paralitik. Strabizmi latent arrihet te maskohet nga sistemi nervor qendroro dhe dallohet vetem kur pacienti eshte i lodhur, ndersa strabizmi paralitik eshte gjithmone i dukshem. E vetmja menyre per te mos lene pasoja ne shikimi eshte konstatimi sa me i shpejte i tij dhe fillimi i terapise adeguate, sidomos te femijet e moshave deri ne 10 vjec, nga specialisti strabolog i syrit.
Strabizmi shoqerues
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Einseitiges und wechselseitiges Schielen
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Intermittierendes Schielen
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Terapia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Terapia e strabizmit mund te jete kirurgjikale ose jokirurgjikale ne varesi te llojit te tij.
Korrigjimi nga syzet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Korrigjimi me syze behet ne ato raste ne te cilat strabizmi vjen nga nje difekt refraktiv , hipermetropi ose miopi.
Trajtimi me mbyllje
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Trajtimi me okluzion ose me mbylljen e njerit sy behet ne ato raste ne te cilat strabizmi ka gjeneruar nje sy dembel , pra nje ambliopi. Ky trajtim duhet filluar sa me pare dhe nderpritet rreth moshes 10 vjec. Trajtimi i mbylljes se syrit ndiqet nga specialisti i ambliopise ( ortotisti) ne varesi te moshes se femijes. Rezultatet varjojne nga mosha e konstatimit dhe fillimit te terapise ambliogjenike.
Penalizimi eshte nje tjeter metode e perdorur ne rastet kur strabizmi ka dhene nje ambliopi. Me ane te penalizimit behet e mundur rritja e shikimit ne syrin qe shikon me pak duke penalizuar shikimin e syrit me pamje me te mire.
Pleoptika
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kjo lloj terapie, eshte perdorur vite me pare, por aktualisht pothuajse nuk perdoret me ne trajtimet e strabizmit syrit dembel.
Orthoptika
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Operimi i strabizmit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]3.3 Mikrostrabismus
Symptomat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Terapia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]3.4 Normosensorisches Spätschielen
Simptomat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Terapia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]3.5 Akkommodatives Schielen 3.5.1 Reinakkommodative Form 3.5.2 Teilakkommodative Form
Strabizmi paralitik(i paralizuar?)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]4.1 Ursachen und Symptome 4.2 Therapie
Forma te kushtezuara mekanike te strabizimit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Pseudostrabizmi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Literatura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Herbert Kaufmann: Strabismus. Unter Mitarbeit von W. de Decker u. a., Stuttgart: Enke, 1986, ISBN 3-432-95391-7
- Josef Lang: Mikrostrabismus. Bücherei des Augenarztes, Heft 62, Stuttgart: Enke, 1982, ISBN 3-432-83502-7
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Opuscolo informativo sullo strabismo faqe e agjensise nderkombetare per parandalimin e cecità-IAPB Italia onlus
Wikimedia Commons ka materiale multimediale në lidhje me: Strabismus. |
- NHS "Lazy Eye" Site - information about lazy eye (amblyopia) and strabismus (squint)
- VisionSimulations.com | What the world looks like to people with various diseases and conditions of the eye
- Practical approach to diagnosis of strabismus
- Have fun with strabismus - information, demonstration graphics, strabismus surgery Arkivuar 20 dhjetor 2008 tek Wayback Machine