Tartu

Tartu

Tartu
Tartu Tartu
Qytet
	Sheshi i Tartusë
	Parimet: Heade mõtete linn (Qyteti i mendimeve të mira)
Popullsia
• Gjithsej	97.332 (01,01,2015)
{{{postal_code_type}}}	50050–51111
Targat	A/B
Faqja zyrtare	http://tartu.ee

Tartu është qyteti i dytë më i madh në Estoni. Tartuja konsiderohet si qendra intelektuale dhe kulturore e Estonisë, pasi ka universitetin më të vjetër dhe më të njohur në Estoni, Universitetin e Tartusë. Lumi Emajõgi ndan në mes Tartunë.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vendbanimet e hershme datojnë në shekullin e 5-të. Tartuja u pushtua nga rusët në vitet 1133-1177. Në shekullin e 13-të, Tartu pushtohet nga Kalorësit Livonë, dhe u rimorr nga estonzët disa herë të tjera. Në mesjetë, Tartu u bë një qendër e rëndësishme tregtare. Në shekullin e 16-të, Tartu u mor nga polakët, dhe në 1629-ën nga suedezët. Universiteti i parë aty u themelua në 1632 nga mbreti Gustav Adolf i Suedisë. Në 1721 qyteti u mor nga rusët përsëri. Pas shpalljes së pavarësisë së Estonisë në 1918-ën, traktati i paqes mes Estonisë dhe Rusisë u nënshkrua në Tartu. Në 1940-ën forcat sovjetike pushtojnë Estoninë. Tartu u bombardua nga forcat sovjetike në vitin 1944 duke shkatërruar ndërtesa historike.

Pas rifitimit të pavarësisë së Estonisë në 1991, qendra e qytetit u rindërtua.

Klima[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tartu ka klimë më të ftohtë se pjesa bregdetare e Estonisë po të kihet parasysh lartësia gjeografike, si pasojë e ndikimit të Detit Baltik. Vera është e ngrohtë dhe dimri i ftohtë.

Popullsia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Sipas Statistikave të Estonisë, Tartu ka këtë përbërje sipas regjistrimit të janarit 2010:^[1]

Kombësia	Numër	Përqindje
Total	103,284	100%
Estonezë	83,185	80.5%
Rusë	15,966	15.5%
Ukrainas	1,205	1.2%
Finlandezë	1,072	1.0%
Bjellorusë	484	0.5%
Polakë	142	0.1%
Hebrej	140	0.1%
Gjermanë	125	0.1%
Letonezë	111	0.1%

Ekonomia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ekonomia mbështetet në universitetet e shumta, industri, firma të teknologjisë së informacionit, elektronikë, etj.

Arsimi dhe klutura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Skeda:Suudlevad-tudengid.jpg

Shatërvani "Studentë duke u puthur"(Estonisht: [Suudlevad Tudengid] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)) u kujton vizitorëve që Universiteti i Tartusë dhe studentët e tij kanë një ndikim të madh në jetën në Tartu.

Qyteti njihet per Universitetin e Tartusë, Universitetin Estonez të Shkencave të Natyrës, Kolegjin Baltik të Mbrojtjes, Akademinë e Aviacionit Estonez, dhe Arkivat Historik të Estonisë.