Jump to content

ULAN

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Union List of Artist Names)

ULAN - Union List of Artist Names është një bazë të dhënash falas në internet e Institutit të Kërkimeve Getty duke përdorur një fjalor të kontrolluar, i cili deri në vitin 2018 përmbante mbi 300,000 artistë dhe mbi 720,000 emra për ta, si dhe informacione të tjera rreth artistëve. [1] Emrat në ULAN mund të përfshijnë emra të dhënë, pseudonime, drejtshkrime variante, emra në shumë gjuhë dhe emra që kanë ndryshuar me kalimin e kohës (p.sh. emra të martuar). Midis këtyre emrave, njëri është shënuar si emri i preferuar.

Edhe pse shfaqet si një listë, ULAN është strukturuar si një thesaurus, në përputhje me standardet ISO dhe NISO për ndërtimin e thesaurusit; ai përmban marrëdhënie hierarkike, ekuivalente dhe asociative.

Fokusi i çdo regjistrimi ULAN është një artist. Në bazën e të dhënave, çdo rekord artisti (i quajtur edhe subjekt) identifikohet nga një ID numerike unike. Është dhënë kombësia e artistit, si dhe vendet dhe datat e lindjes dhe vdekjes (nëse dihen). [2] Të lidhura me çdo regjistrim artisti janë emrat, artistët e lidhur, burimet për të dhënat dhe shënimet. Mbulimi i përkohshëm i ULAN varion nga Antikiteti deri në ditët e sotme dhe shtrirja është globale.

Artistët mund të jenë ose individë (persona) ose grupe individësh që punojnë së bashku (organet e korporatës). Artistët në ULAN në përgjithësi përfaqësojnë krijuesit e përfshirë në konceptimin ose prodhimin e arteve pamore dhe arkitekturës. Përfshihen disa artistë të performancës (por zakonisht jo aktorë, kërcimtarë ose artistë të tjerë interpretues). Depot dhe disa donatorë janë përfshirë gjithashtu. [3]

Historia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Zhvillimi i ULAN filloi në 1984 nga J. Paul Getty Trust. Trust, i cili tashmë menaxhonte Thesaurusin e Artit dhe Arkitekturës (AAT), filloi projektin në përgjigje të kërkesave nga projektet e Getty për fjalorë të kontrolluar të emrave të artistëve. [4] ULAN rritet dhe ndryshon nëpërmjet kontributeve nga komuniteti i përdoruesve dhe puna editoriale e Programit të Fjalorit Getty . [4]

Edhe pse fillimisht ishte menduar vetëm për përdorim nga projektet Getty, komuniteti më i gjerë i informacionit të artit jashtë Getty shprehu nevojën për të përdorur ULAN për katalogim dhe rikthim. Kështu, Getty shpërndau ULAN-in për përdorim më të gjerë sipas parimeve të vendosura më parë për ndërtimin dhe mirëmbajtjen e Tezaurit të Artit dhe Arkitekturës: Objekti i tij përfshin emrat e nevojshëm për të kataloguar dhe marrë informacion rreth arteve pamore dhe arkitekturës; bazohet në terminologjinë aktuale, të garantuar për përdorim nga burime letrare autoritare dhe të vërtetuara nga përdorimi në komunitetin shkencor të artit dhe historisë arkitekturore; dhe është përpiluar dhe redaktuar në përgjigje të nevojave të komunitetit të përdoruesve. E ndërtuar fillimisht si një "listë bashkimi" e thjeshtë e alfabetizuar e emrave dhe biografive të artistëve të grumbulluar, në mënyrë që ta bënte atë në përputhje me Thesaurusin e Emrave Gjeografikë AAT dhe Getty, në fund të viteve 1990, ULAN u soll në përputhje me standardet kombëtare dhe ndërkombëtare për ndërtimin e tezaurëve. . Shtrirja e tij u zgjerua për të përfshirë organet e korporatave si firmat arkitekturore dhe depot e artit, të cilat mund të kenë nivele hierarkike.

ULAN u themelua nën menaxhimin e Eleanor Fink (kreu i atij që atëherë quhej Grupi i Koordinimit të Fjalorit, dhe më vonë Drejtor i Programit të Informacionit të Historisë së Artit, i quajtur më vonë Instituti i Informacionit Getty). [5] ULAN është ndërtuar gjatë viteve nga anëtarë të shumtë të komunitetit të përdoruesve dhe një ushtri redaktorësh të dedikuar, nën mbikëqyrjen e disa menaxherëve. ULAN u botua në 1994 në kopje të shtypur (Lista e Unionit të Emrave të Artistëve. Menaxheri i projektit, James M. Bower; kryeredaktore, Murtha Baca. New York: GK Hall, 1994) dhe skedarë të lexueshëm nga makina. [5] Duke pasur parasysh madhësinë dhe frekuencën në rritje të ndryshimeve dhe shtesave në ULAN, deri në vitin 1997 ishte bërë e qartë se botimi në letër ishte jopraktik. Tani ai publikohet vetëm në formate të automatizuara, si në një ndërfaqe në internet të kërkueshme, ashtu edhe në skedarët e të dhënave të disponueshme për licencim. Të dhënat për ULAN përpilohen dhe redaktohen në një sistem editorial që është krijuar me porosi nga stafi teknik i Getty për të përmbushur kërkesat unike të përpilimit të të dhënave nga shumë kontribues, bashkimit, zhvendosjes dhe publikimit në formate të ndryshme. Kontrolli përfundimtar editorial i ULAN-it mbahet nga Programi i Fjalorit Getty, duke përdorur rregulla editoriale të vendosura mirë. Menaxherët aktualë të ULAN janë Patricia Harpring, Redaktore Menaxhuese dhe Murtha Baca, Drejtoreshë, Programi i Fjalorit dhe Menaxhimi i Burimeve Dixhitale.

Shih

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ ULAN FAQ
  2. ^ Lerner, Heidi G. (2008)."Resources for Jewish Biography and Autobiography on the Internet". Shofar 26(2), 128–142.
  3. ^ About ULAN
  4. ^ a b Harpring, Patricia (2010). "Development of the Getty Vocabularies: AAT, TGN, ULAN, and CONA". Art Documentation: Journal of the Art Libraries Society of North America 29(1), 67–72.
  5. ^ a b Austin, David L. (1995). Art Documentation: Journal of the Art Libraries Society of North America 14(2), 48–49.

Lidhjet e jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=ULAN&oldid=2536185"