Uno (lojë me letra)
Uno (nga italishtja dhe spanishtja për 'një', e stilizuar UNO) është një lojë letre amerikane që luhet me një kuvertë të shtypur posaçërisht. Parimet e përgjithshme të lojës e vendosin atë në familjen e lojës me letra Crazy Eights, dhe është e ngjashme me lojën tradicionale evropiane Mau-Mau.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Loja u zhvillua fillimisht në vitin 1971 nga Merle Robbins në Reading, Ohio, një periferi e Sinsinatit. Kur familja dhe miqtë e tij filluan të luanin gjithnjë e më shumë, ai shpenzoi 8,000 dollarë për të bërë 5000 kopje të lojës. Ai e shiti atë në flokëtarinë e tij në fillim, dhe bizneset lokale filluan ta shesin gjithashtu. Robbins më vonë i shiti të drejtat për UNO një grupi miqsh të kryesuar nga Robert Tezak, një pronar salloni funerali në Joliet, Illinois, për 50,000 dollarë plus honorare prej 10 cent për lojë. Tezak formoi Lojërat Ndërkombëtare, Inc., për të shitur UNO, me zyra pas sallonit të tij të varrimit. Lojërat u prodhuan nga Lewis Saltzman i Saltzman Printers në Maywood, Illinois.
Në vitin 1992, Lojërat Ndërkombëtare u bënë pjesë e familjes së ndërmarrjeve Mattel.[1]
Rregullat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Qëllimi i lojës është që të jetë lojtari i parë që shënon 500 pikë, të arritura (zakonisht gjatë disa raundeve të lojës) duke qenë i pari që luan të gjitha kartat e dikujt dhe duke shënuar pikë për kartat që mbajnë akoma lojtarët e tjerë.
Kuverta përbëhet nga 108 letra: katër secila nga "Wild" dhe "Wild Draw Four" dhe 25 secila nga katër ngjyra të ndryshme (e kuqe, e verdhë, e gjelbërt, blu). Çdo ngjyrë përbëhet nga një zero, dy secila nga 1 deri në 9, dhe dy secila nga "Skip", "Draw Two" dhe "Reverese". Këto tre lloje të fundit njihen si "karta veprimi".
Për të filluar lojën, shtatë letra i shpërndahen secilit lojtar dhe karta e sipërme e kuvertës së mbetur rrotullohet dhe lihet mënjanë për të filluar grumbullin e hedhur. Lojtari në të majtë të shpërndarësit luan i pari përveç nëse letra e parë në grumbullin e hedhjes është një veprim ose kartë Wild (shih më poshtë). Nga ana e një lojtari, ata duhet të bëjnë një nga gjërat e mëposhtme:
- luani një letër që përputhet me hedhjen në ngjyrë, numër ose simbol
- luani një letër Wild, ose një letër Wild Draw Four (+4) që mund të luhet
- tërhiqeni kartën e sipërme nga kuverta, pastaj luajeni nëse është e mundur
| Letra | Efekti |
|---|---|
| Skip | Lojtari i rradhës humb rradhën për të luajtur |
| Reverse | Rendi i lojës ndërron drejtimin (në drejtim të akrepave të orës në drejtim të kundërt të akrepave të orës, ose anasjelltas) |
| Draw Two (+2) | Lojtari i rradhës merr dy karta dhe humb rradhën |
| Wild | Lojtari deklaron ngjyrën tjetër që do të përputhet (mund të përdoret në çdo kthesë edhe nëse luajtësi ka ngjyrën e përputhshme; ngjyra aktuale mund të zgjidhet si tjetra që do të përputhet) |
| Wild Draw Four/Draw Four Wild (+4 and wild) | Lojtari deklaron ngjyrën tjetër që do të përputhet; lojtari tjetër në sekuencë tërheq katër letra dhe e humb rradhën. Mund të luhet legalisht vetëm nëse lojtari nuk ka letra të ngjyrës aktuale |
- Një lojtar që tërheq nga kuverta ose duhet të luajë ose të mbajë atë letër dhe nuk mund të luajë asnjë letër tjetër nga dora e tij.
- Një lojtar mund të luajë një letër Wild në çdo kohë, edhe nëse ai lojtar ka karta të tjera për t'u luajtur.
- Një lojtar mund të luajë një letër Wild Draw Four vetëm nëse ai lojtar nuk ka letra që përputhen me ngjyrën aktuale. Lojtari mund të ketë letra me një ngjyrë tjetër që përputhen me numrin ose simbolin aktual ose një letër Wild dhe përsëri të luajë kartën Wild Draw Four.[2] Një lojtar që luan një Wild Draw Four mund të sfidohet nga lojtari tjetër në rend (shih Ndëshkimet) për të provuar që dora e tyre plotëson këtë kusht.
- Nëse e gjithë kuverta përdoret gjatë lojës, hidhni pjesën e sipërme mënjanë dhe pjesa tjetër e grumbullit rivendoset për të krijuar një kuvertë të re. Luaj pastaj vazhdon normalisht.
- Është e paligjshme të tregtosh letra të çdo lloji me një lojtar tjetër.
Një lojtar që luan kartën e tij pranë kartës së fundit duhet të thotë "Uno" si një paralajmërim për lojtarët e tjerë.
Lojtari i parë që heq qafe kartën e tyre të fundit fiton dhe shënon pikë për kartat e mbajtura nga lojtarët e tjerë. Kartat e numrave numërojnë vlerën e tyre nominale, të gjitha kartat e veprimit numërojnë 20 dhe Wild dhe Wild Draw Four letra numërojnë 50. Nëse një letër Draw Two ose Wild Draw Four luhet për t'u shuar, lojtari tjetër në sekuencë duhet të tërheqë numrin e duhur të letra para se të shënohet rezultati.
Lojtari i parë që shënon 500 pikë fiton ndeshjen.
Ndëshkimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Nëse një lojtar nuk thotë "Uno" pasi të kartën e tij dhe kapet përpara se lojtari tjetër me rradhë (dmth., Luan një letër nga dora e tij, tërheq nga kuverta ose prek hedhjen grumbull), ata duhet të tërheqin dy letra si ndëshkim. Nëse lojtari nuk kapet në kohë ose kujton të thërrasë "Uno" para se të kapet, ata nuk vuajnë asnjë ndëshkim.[2]
- Nëse një lojtar luan një letër Wild Draw Four, lojtari i mëposhtëm mund të sfidojë përdorimin e tij. Lojtari që përdori Wild Draw Four duhet t'i tregojë privatisht dorën lojtarit sfidues, në mënyrë që të demonstrojë se ata nuk kishin asnjë letër me ngjyra të ngjashme. Nëse sfida është e saktë, atëherë lojtari i sfiduar tërheq katër letra në vend. Nëse sfida është e gabuar, atëherë sfiduesi duhet të tërheqë gjashtë letra; katër letrat atyre u kërkohej tashmë të tërhiqnin plus dy letra të tjera.
Loja me dy lojtarë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në një lojë me dy lojtarë, karta Reverse vepron si një kartë Skip; kur luhet, lojtari tjetër humb rradhën e tij.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Mattel to buy International Games". UPI (në anglisht). Marrë më 2018-11-29.
- ^ a b "UNO Basic Instructions" (PDF) (në anglisht). Mattel. 2008.