Vetëiniciativa
Vetëiniciativa apo iniciativa personale është sjellje vetë-filluese dhe proaktive që kapërcen barrierat për të arritur një qëllim.[1] Koncepti u zhvillua nga Michael Frese dhe kolegët e tij në vitet 1990.
Të tre aspektet e PI - vetë-fillimi, i orientuar drejt së ardhmes dhe tejkalimi i barrierave formojnë një sindromë të sjelljeve proaktive që lidhen me njëra-tjetrën në mënyrë empirike. Vetë-fillimi nënkupton që qëllimet vendosen nga vetë një individ dhe jo nga dikush tjetër.[2][3] Këto qëllime të vetë-filluara shpesh lidhen me orientimin e së ardhmes që përfshin fokusimin afatgjatë dhe përgatitjen për kërkesat dhe problemet e ardhshme. Kërkesat e ardhshme mund të plotësohen me veprime proaktive - 'pro' që do të thotë përgatitore ose paraprake në greqisht. Kështu, një qasje proaktive përpiqet të marrë sinjale paraprake që nënkuptojnë pengesat në të ardhmen dhe zhvillon plane për t'i parandaluar ato. Zbatimi i qëllimeve afatgjata shpesh çon në pengesa të reja. Prandaj, iniciativa nënkupton që njeriu do t'i kapërcejë këto barriera në mënyrë aktive dhe këmbëngulëse.
PI qëndron në kontrast me një qasje pasive, e cila karakterizohet nga bërja e asaj që i thuhet, heqja dorë kur përballet me vështirësi dhe reagimi ndaj kërkesave mjedisore. Përkrahësit e PI-së kanë argumentuar se ajo mund të bëhet më e rëndësishme në vendet e ardhshme të punës pasi ato kërkojnë një shkallë të lartë të vetëbesimit.[4]
PI shpesh konceptohet si komponent i sjelljes i konceptit të përgjithshëm të proaktivitetit;[5] është gjithashtu i lidhur por jo identik me angazhimin në punë.[6]
Shiko edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Frese, Michael; Fay, Doris (2001-01-01). "4. Personal initiative: An active performance concept for work in the 21st century". Research in Organizational Behavior (në anglisht). 23: 133–187. doi:10.1016/S0191-3085(01)23005-6. ISSN 0191-3085.
- ^ Frese, Michael; Fay, Doris; Hilburger, Tanja; Leng, Karena; Tag, Almut (qershor 1997). "The concept of personal initiative: Operationalization, reliability and validity in two German samples". Journal of Occupational and Organizational Psychology (në anglisht). 70 (2): 139–161. doi:10.1111/j.2044-8325.1997.tb00639.x.
- ^ Frese, Michael; Kring, Wolfgang; Soose, Andrea; Zempel, Jeannette (1996-02-01). "Personal Initiative At Work: Differences Between East and West Germany". Academy of Management Journal. 39 (1): 37–63. doi:10.5465/256630. ISSN 0001-4273.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Frese, Michael; Fay, Doris; Hilburger, Tanja; Leng, Karena; Tag, Almut (qershor 1997). "The concept of personal initiative: Operationalization, reliability and validity in two German samples". Journal of Occupational and Organizational Psychology (në anglisht). 70 (2): 139–161. doi:10.1111/j.2044-8325.1997.tb00639.x.
- ^ Parker, Sharon K.; Bindl, Uta K.; Strauss, Karoline (2010-07-01). "Making Things Happen: A Model of Proactive Motivation". Journal of Management (në anglisht). 36 (4): 827–856. doi:10.1177/0149206310363732. ISSN 0149-2063. S2CID 53962454.
- ^ Lisbona, Ana; Palaci, Francisco; Salanova, Marisa (shkurt 2018). "The effects of work engagement and self-efficacy on personal initiative and performance". Psicothema. 30 (1): 89–96. doi:10.7334/psicothema2016.245. PMID 29363476. S2CID 35758064.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)