Jump to content

Alfabeti Fonetik Ndërkombëtar

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga AFI)
IPA-Tabel (anglisht)
IPA-Tabel (anglisht)

Alfabeti Fonetik Ndërkombëtar (shk.: IPA / shk. sq: AFI / AFN) është një alfabet fonetik, një marrëveshje ndëkombëtare për mbledhjen e shenjave fonetike. Me ndihmën e tij mund të përshkruhen saktë tingujt e të gjitha gjuhëve njerëzore. Parimi mbi të cilin mbështetet IPA është paraqitja me një simbol të veçantë e një foneme ose varianti fonematik. Pra, çdo tingull njerëzor paraqitet me një simbol të veçantë grafik.

Tabela e shenjave të IPA përdor pjesërisht shkronja të modifikuara dhe të plotësuara të alfabetit latin dhe alfabetit grek. Këto shkronja speciale janë marrë te Unicode në zonën U+0250 deri U+02AF.

IPA nuk duhet ngatërruar me Shoqatën Ndërkombëtare Fonetike, IPA, e cila e ka krijuar IPA-n.

Alfabeti i shqipes së sotme, me simbolet e tij fonetike, është i bazuar në alfabetin latin. Drejtshkrimi i gjuhës shqipe është fonetik, d.m.th. në përgjithësi një shkronje i korrespondon një fonemë, ose më thjesht, fjalët lexohen ashtu siç shkruhen. Alfabeti i gjuhës shqipe është shumë afër IPA (AFN). Bëjnë përjashtim dyshkronjëshat, për të cilat IPA përdor shenja të veçanta. Me të hyrë një fjalë e huaj në shqipe, fonemat e huaja i përshtaten sistemit fonetik të shqipes.[1]

Transkriptimi fonetik i alfabetitgjuhës shqipe me anë të Alfabetit Fonetik Ndërkombëtar

Shkr. i M. A B C Ç D DH E Ë F G GJ H I J K L LL M N NJ O P Q R RR S SH T TH U V X XH Y Z ZH
Shkr. i V. a b c ç d dh e ë f g gj h i j k l ll m n nj o p q r rr s sh t th u v x xh y z zh
AFI/AFN a b ʦ ʧ d ð ɛ ə f ɡ ɟ h i j k l ɫ m n ɲ ɔ p c ɾ r s ʃ t θ u v ʣ ʤ y z ʒ

[2]

Burimi i të dhënave

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ Altin Topi: Tollovitje të panevojshme Në amzën: shekulli.com.al Arkivuar 29 shtator 2007 tek Wayback Machine.
  2. ^ alfabeti nder komtar