Burrhus Frederic Skinner
Burrhus Frederic Skinner (20 mars 1904 – 18 gusht 1990) i njohur si B. F. Skinner, ishte një psikolog, bihejvjorist, autor, shpikës dhe filozof social amerikan. Skinner konsideronte vullnetin e lirë një iluzion dhe veprimet njerëzore të varura mbi pasojat e veprimeve të mëparshme. Nëse pasojat janë negative, ekziston një mundësi e madhe që veprimi mos të përsëritet; nëse pasojat janë pozitive, probabiliteti që veprimi të përsëritet rritet. Skinner e quan këtë parimin e përforcimit.
Për të forcuar sjelljen, Skinner përdori kushtëzimin operant dhe e konsideroi shkallën e reagimit si masën më efektive të forcës reaguese. Për të studiuar kushtëzimin operant, ai shpiku dhomën e kushtëzimit operant, të njohur gjithashtu si kutinë e Skinnerit dhe për të matur shkallën ai shpiku regjistruesin kumulativ. Duke përdorur këto vegla, ai dhe C. B. Ferster prodhuan punimin eksperimental të tij me më influencë, i cili është përmendur në librin e tyre Schedules of Reinforcement (1957).
Skinner zhvilloi analizën e sjelljes, filozofi e asaj shkence që ai e quajti bihejvjorizëm radikal dhe themeloi një shkollë për psikologji kërkimore eksperimentale, analiza eskperimentale e sjelljes. Ai imagjinoi aplikimin e ideve të tij në dizajnin e komunitetit human në novelën e tij utopike Walden Two dhe analiza e tij e sjelljes njerëzore arriti kulmin në punën e tij Verbal Behavior. Skinner ishte një autor krijues i cili ka botuar 21 libra dhe 180 artikuj. Akademia bashkëkohore e konsideron Skinnerin një pionier të bihejvjorizmit modern, sëbashku me John B. Watson dhe Ivan Pavlov. Një studim në qershor të vitit 2002 e listoi Skinnerin si një nga psikologët më me influencë të shekullit të 20të.
Fëmijëria
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ai u lind në një qytet të vogël hekurudhor të Susquehanna, Pennsylvania, në mars të vitit 1904. Pasi u diplomua për anglisht, me 1926, në Kolegjin e Hamilton, ai u përpoq të shkruante, por më në fund e la këtë gjë për arsye se ndjeu që nuk kishte ndonjë gjë për të thënë. Ai filloi të interesohet për psikologjinë dhe ju dha grada P.Dr. prej Universitetit të Harvardit në vitin 1931.Burrhus Frederic Skinner , i njohur zakonisht si B. F. Skinner, ishte psikolog, sjellës, autore, shpikësi dhe filozofi amerikan. Ai ishte Profesor i Psikologjisë në Universitetin e Harvardit nga 1958 deri në daljen e tij në pension ne 1974.Ai mori pjesë në Kolegjin Hamilton në Nju Jork me synimin për t'u bërë shkrimtar. Ai e gjeti veten në një disavantazh social në Kolegjin Hamilton për shkak të qëndrimit të tij intelektual.Pas marrjes së diplomës Bachelor të Arteve në letërsinë angleze në vitin 1926, ai mori pjesë në Universitetin e Harvardit, ku më vonë do të kërkonte, mësonte dhe përfundimisht do të bëhej anëtar i një bordi prestigjioz.Pas diplomimit, ai pa sukses u përpoq të shkruante një roman të madh, ndërsa ai jetoi me prindërit e tij, një periudhë që më vonë i quajti Vitet e Errëta. Skinner mori një doktoraturë nga Harvardi në vitin 1931 dhe mbeti atje si studiues deri në vitin 1936. Më pas ai mësoi në Universitetin e Minesotës në Mineapolis dhe më vonë në Universitetin e Indiana, ku ai ishte drejtor i departamentit të psikologjisë nga 1946-1947, para se të kthehej në Harvard si një profesor i mbajtur në vitin 1948. Ai mbeti në Harvard për pjesën tjetër të jetës së tij. Në vitin 1973, Skinner ishte një nga nënshkruesit e Manifestit Humanist II.
Karriera
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ai dha mësim për vite me radhë në Universitetin e Minesotes dhe në Universitetin e Indianës. Gjatë kësaj kohe ai shkruajti ai shkruajti dy nga librat e tij më të rëndësishëm, Sjellja e organizmave (1938) dhe një novelë Walden (1948). Në librin e dytë i bëhet një përshkrim shoqërisë utopike të organizuar në përputhje me parimet e kushtëzimit veprues. Skinneri u kthye në Harvard në vitin 1948 dhe që nga ajo kohë qëndroi aty.
Skinner ka dhënë një kontribut të madh për shkencën e sjelljes. Ai ka ndikuar shumë në atë fushë të të mësuarit që ai e quajti kushtëzimi veprues. Kutia e Skinnerit është një aparat standart për studimin eksperimental të sjelljes së kafshëve. Shumë nga studimet e tij kanë të bëjnë me faktin sesi programet e përforcimit ndikojnë në proçesin e të mësuarit dhe në sjellje. Libri i tij Përtej Lirisë dhe Dinjitetit (1971) është një ekzaminim i shoqërisë së tij utopike. Në këtë libër ai shpjegon se përse duhet të kuptojmë sesi ne kontrollojmë sjelljen tonë në jetën e përditshme.
Në librin e tij Mbi reflektimet e mëtejshme (1987), Skinneri parashton pikëpamjet e tij për çështje të tilla që kanë të bëjnësi me paqen botërore, me evolucionin në edukimin dhe pleqërinë.
Një figurë e diskutueshme, Skinner është përshkruar në shumë mënyra të ndryshme. Ai është nderuar gjerësisht për sjelljen e një qasje shkencore shumë të nevojshme për studimin e sjelljes njerëzore; ai gjithashtu është mashtruar për përpjekjen për të aplikuar gjetjet e bazuara kryesisht në eksperimentet e kafshëve ndaj sjelljes njerëzore në mjediset e jetës reale.
Ndikimet e Teorisë së Skinner në arsim
Vështrimet e Skinerit ndikuan në edukimin si dhe në psikologjinë. Skinner argumentoi se arsimi ka dy qëllime kryesore: (1) të mësojë repertoret e sjelljes verbale dhe joverbale; dhe (2) të interesohen studentët në mësim. Ai rekomandoi sjelljen e sjelljes së nxënësve nën kontrollin e duhur duke siguruar përforcim vetëm në prani të stimujve që lidhen me detyrën e mësimit. Për shkak se ai besonte se sjellja njerëzore mund të ndikohet nga pasoja të vogla, diçka e thjeshtë si "mundësia për të ecur përpara pas përfundimit të një faze të një aktiviteti" mund të jetë një përforcues efektiv. Skinner ishte i bindur se, për të mësuar, një student duhet të angazhohet në sjellje dhe jo vetëm të marrë informacion pasiv. (Skinner, 1961, fq. 389).
Skinner besonte se mësimi efektiv duhet të bazohet në përforcimin pozitiv, i cili, argumentoi ai, është më efektiv në ndryshimin dhe vendosjen e sjelljes sesa ndëshkimit. Ai sugjeroi që gjëja kryesore që njerëzit të mësojnë nga ndëshkimi është se si të shmanget ndëshkimi. Për shembull, nëse një fëmijë detyrohet të praktikojë një instrument, fëmija vjen të shoqërohet me ushtrimin e dënimit dhe kështu mëson të urrejë dhe të shmangë praktikimin e instrumentit. Kjo pikëpamje kishte implikime të dukshme për praktikën e atëhershme të përhapur të mësimit të nxehtë dhe disiplinës ndëshkuese në arsim. Përdorimi i aktiviteteve edukative si ndëshkim mund të sjellë sjellje rebele si vandalizmi ose mungesa. [64]
Për shkak se mësuesit janë kryesisht përgjegjës për modifikimin e sjelljes së studentëve, Skinner argumentoi se mësuesit duhet të mësojnë mënyra efektive të mësimdhënies. Në Teknologjinë e Mësimit, Skinner ka një kapitull për arsyen se pse mësuesit dështojnë (faqet 93-113): Ai thotë se mësuesve nuk u është dhënë një kuptim më i thellë i mësimdhënies dhe mësimit. Vështrimet e Skinner për arsimin janë paraqitur gjerësisht në librin e tij "Teknologjia e mësimdhënies". Ato janë pasqyruar gjithashtu në Sistemin e Udhëzimeve të personalizuara të Fred S. Keller dhe në mësimin Precision të Ogden R. Lindsley.
Vepra
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 1938. The Behavior of Organisms: An Experimental Analysis, 1938. ISBN 1-58390-007-1, ISBN 0-87411-487-X.
- 1948. Walden Two. ISBN 0-87220-779-X (revised 1976 ed.).
- 1953. Science and Human Behavior. ISBN 0-02-929040-6.[1]
- 1957. Schedules of Reinforcement, with C. B. Ferster. ISBN 0-13-792309-0.
- 1957. Verbal Behavior. ISBN 1-58390-021-7.
- 1961. The Analysis of Behavior: A Program for Self Instruction, with James G. Holland. ISBN 0-07-029565-4.
- 1968.The Technology of Teaching. New York: Appleton-Century-Crofts. Stampa:LCCN ISBN 0-13-902163-9.
- 1969. Contingencies of Reinforcement: A Theoretical Analysis. ISBN 0-390-81280-3.
- 1971. Beyond Freedom and Dignity. ISBN 0-394-42555-3.
- 1974. About Behaviorism' ISBN 0-394-71618-3.
- 1976. Particulars of My Life: Part One of an Autobiography. ISBN 0-394-40071-2.
- 1978. Reflections on Behaviorism and Society. ISBN 0-13-770057-1.
- 1979. The Shaping of a Behaviorist: Part Two of an Autobiography. ISBN 0-394-50581-6.
- 1980. Notebooks, edited by Robert Epstein. ISBN 0-13-624106-9.
- 1982. Skinner for the Classroom, edited by R. Epstein. ISBN 0-87822-261-8.
- 1983. Enjoy Old Age: A Program of Self-Management, with M. E. Vaughan. ISBN 0-393-01805-9.
- 1983. A Matter of Consequences: Part Three of an Autobiography. ISBN 0-394-53226-0, ISBN 0-8147-7845-3.
- 1987. Upon Further Reflection. ISBN 0-13-938986-5.
- 1989. Recent Issues in the Analysis of Behavior. ISBN 0-675-20674-X.
- Cumulative Record: A Selection of Papers, 1959, 1961, 1972 and 1999 as Cumulative Record: Definitive Edition. ISBN 0-87411-969-3 (paperback)[2]
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ A free copy of this book (in a 1.6 MB .pdf file) may be downloaded at the B. F. Skinner Foundation web site BFSkinner.org.
- ^ Includes reprint: Skinner, B. F. 1945. "Baby in a Box." Ladies' Home Journal. — Skinner's original, personal account of the much-misrepresented "Baby in a box" device.