Deti Filipine
Deti Filipine është një det margjinal i Oqeanit Paqësor Perëndimor në lindje të Arkipelagut të Filipineve (prandaj emri) dhe deti më i madh në botë, duke zënë një sipërfaqe të vlerësuar prej 5 milion kilometra katrorë.[1] Pllaka e Detit të Filipineve formon dyshemenë e detit.[2] Kufiri i tij perëndimor është zinxhiri i parë i ishullit në perëndim, i cili përfshin Ishujt Ryukyu në veriperëndim dhe Tajvanin në perëndim. Kufiri i saj jugperëndimor përfshin ishujt Filipine Luzon, Catanduanes, Samar, Leyte dhe Mindanao. Kufiri i saj verior përfshin ishujt japonezë të Honshu, Shikoku dhe Kyūshū. Kufiri i tij lindor është zinxhiri i dytë i ishullit në lindje, që përfshin Ishujt Bonin dhe Iwo Jima në verilindje, Ishujt Mariana (përfshirë Guam, Saipan dhe Tinian) në lindje, dhe Halmahera, Palau, Yap dhe Ulithi (të Ishujt Caroline) në juglindje. Kufiri i saj jugor është ishulli Morotai i Indonezisë.[3]
Deti ka një reliev të ndërlikuar dhe të larmishëm nënujor.[4] Dyshemeja është formuar në një pellg strukturor nga një sërë gabimesh gjeologjike dhe zona thyerjesh. Harqet e ishujve, të cilat në të vërtetë janë kreshta të zgjatura që dalin mbi sipërfaqen e oqeanit për shkak të aktivitetit tektonik të pllakave në zonë, mbyllin Detin Filipine në veri, lindje dhe jug. Arkipelagu i Filipineve, Ishujt Ryukyu dhe Marianas janë shembuj. Një tipar tjetër i spikatur i Detit Filipine është prania e llogoreve në det të thellë, mes tyre Hendeku Filipine dhe Hendeku Mariana, që përmbajnë pikën më të thellë në planet.
Shiko edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Philippine Sea". Encarta. Arkivuar nga origjinali më 20 gusht 2009. Marrë më 4 nëntor 2018.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ North Pacific Ocean
- ^ "Philippine Sea". Encyclopædia Britannica Online. Marrë më 2008-08-12.
{{cite encyclopedia}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Philippine Sea". Lighthouse Foundation. Marrë më 2008-08-12.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)