Emilio Jacinto
Emilio Jacinto | |
---|---|
Emilio Jacinto (15 dhjetor 1875 - 16 prill 1899) ishte një gjeneral filipinas gjatë Revolucionit Filipinas. Ai ishte një nga oficerët e rangut më të lartë në Revolucionin Filipinas dhe ishte një nga oficerët të rangut më të lartë të shoqërisë revolucionare Kataas-taasan, Kagalang-galang na Katipunan ng mga Anak ng Bayan, dhe që quhet Katipunan, duke qenë anëtar i Këshillit të tij të Lartë. Ai u zgjodh Sekretar i Shtetit për Haring Bayang Katagalugan, një qeveri revolucionare e themeluar gjatë shpërthimit të luftimeve. Ai është i njohur gjerësisht në librat shkollorë të historisë Filipine si truri i Katipunanit ndërsa disa pretendojnë se ai duhet të njihet me të drejtë si "Truri i Revolucionit" (Filipinisht: Utak ng Himagsikan, një titull që zakonisht i jepet Apolinario Mabini). Jacinto ishte i pranishëm në të ashtuquajturën Cry of Pugad Lawin (në shqip:Thirrja e Pugad Lawin (ose Thirrja e Balintawak) me Andrés Bonifacio, Supremo (presidenti Suprem) i Katipunan dhe të tjerë të anëtarëve të tij që sinjalizoi fillimin e Revolucionit kundër qeverisë koloniale spanjolle në ishujt.
Biografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Lindur në Manila, Emilio Jacinto ishte i aftë si në Spanjisht ashtu edhe në Tagalog. Ai ndoqi kolegjin San Juan de Letran dhe më vonë u transferua në Universitetin e Santo Tomas për të studiuar drejtësi. Manuel Quezon, Sergio Osmeña dhe Juan Sumulong ishin shokë klase. Ai nuk e mbaroi kolegjin dhe, në moshën 19 vjeç, u bashkua me shoqërinë sekrete të quajtur Katipunan. Ai u bë këshilltar për çështjet fiskale dhe sekretar i Andrés Bonifacio. Ai më vonë u njoh si Utak ng Katipunan. Ai dhe Bonifacio gjithashtu u miqësuan me Apolinario Mabini kur u përpoqën të vazhdonin La Liga Filipina të José Rizal.
Jacinto gjithashtu shkroi për gazetën Katipunane të quajtur Kalayaan. Ai shkroi në gazetë me emrin e shkronjës "Dimasilaw" dhe përdori pseudonimin "Pingkian" në Katipunan. Jacinto ishte autori i Katipunanës së Kartilya-s gjithashtu.
Pas ekzekutimit të Bonifacio, Jacinto vazhdoi luftën e Katipunan. Ashtu si gjenerali Mariano vlvarez, ai refuzoi të bashkohej me forcat e gjeneralit Emilio Aguinaldo, udhëheqësi i fraksionit Magdalo të Katipunan. Jacinto jetonte në Laguna dhe gjithashtu u bashkua me milicinë që luftonte spanjollët. Jacinto u sëmur nga malarja dhe vdiq më 16 prill 1899 në Brgy. Alipit, Santa Cruz, Laguna. Laguna.[1]
Eshtrat e tij fillimisht u varrosën në Brgy. San Juan Santa Cruz, Laguna dhe u transferuan në varrezat veriore të Manilës disa vite më vonë.
Ai ishte i martuar me Catalina de Jesús, e cila ishte shtatzënë në kohën e vdekjes.[2][3]
Punime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Katipunan nang Manga A. N. B. (also known as the "Kartilya", c. 1895), a guidebook of the Katipunan
- "¡¡Gising Na Mga Tagalog!!" (1895), an unpublished essay
- Liwanag at Dilim (1896), an essay collection
- "A la patria" (1897), a poem
- "Sa Bayang Tinubuan" (n.d.), an unpublished poem
Vlerësime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në vitet 1970, eshtrat e Jacinto u transferuan dhe u mbajtën në Parkun Memorial Himlayang Pilipino në Quezon City. Në tempull ndodhet një skulpturë bronzi në madhësi, e një Jacinto sfiduese duke hipur mbi një kalë gjatë ditëve të tij si revolucionar. [4] Një statujë tjetër e Jacinto është e vendosur në Mehan Garden. [5] Një tjetër monument i Jacinto u zbulua në sheshin e qytetit të Magdalena, Laguna në 17 prill të vitit 2017.[6]
Ngjashmëria e Jacinto-s paraqitej në faturën e vjetër 20 peso që qarkullonte nga 1949 në 1969, dhe gjithashtu në monedhën e vjetër 20 centavo.
Në kulturën popullore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Portrayed by Smokey Manaloto in 1995 TV series Bayani, in episode "Andres Bonifacio: KKK".
- Portrayed by Cris Villanueva in 1996 TV series Bayani, in 2 episodes.
- Portrayed by Alvin Aragon in official Music Video GMA Lupang Hinirang in 2010
- Portrayed by RJ Agustin in the 2013 TV series Katipunan.
- Portrayed by Joem Bascon in the 2014 film Bonifacio: Ang Unang Pangulo.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Jose Veloso Abueva (1998). Pagbubuo Ng Bansa at Republika Ng Pilipinas. University of the Philippines Press. fq. 483. ISBN 978-971-542-215-4.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Emilio Jacinto family". Arkivuar nga origjinali më 25 mars 2018.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ de Viana, Augusto (2013). Stories Rarely Told: The Hidden Stories and Essays on Philippine History. Quezon City, Philippines: New Day Publishers. fq. 86–87. ISBN 9789711012410.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 4 qershor 2018. Marrë më 17 janar 2021.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja) - ^ https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Emilio_Jacinto_Monument_at_the_Mehan_Garden
- ^ https://web.archive.org/web/20190329050457/https://opinion.inquirer.net/103375/getting-know-emilio-jacinto
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- National Heroes: Emilio Jacinto. Accessed 1 September 2006.
- MSC's honor to Jacinto
- [1]
- David, Randy (December 19, 2010). "Jacinto". Philippine Daily Inquirer. INQUIRER.net, An INQUIRER Company. Retrieved December 19, 2010.