Popujt Dardikë
Popujt apo fiset Kalash(Kalasha), Hunza e Pamir jane njerez vendas Dardik (Dardiket janë një grup njerëzish qe kryesisht gjenden në Gilgit-Baltistan te Pakistanit verior dhe Khyber Pakhtunkhwa, Jammu te Indisë veriore dhe Kashmir, dhe Afganistanin lindor.) Dardiku është një gjuhë indo-evropiane, e degës indo-ariane.
FISET
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Fisi Hunza
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Këta njerëz nuk janë produkt i legjendës, nuk banojnë në një vend qe është utopi mitike. Ata e quajnë veten të Hundozë dhe jetojnë në atë që njihet si çati e botës - majat malore të Himalajeve. Për të qenë më të saktë, vendi Hunza, me një popullsi prej vetëm 30,000, është vendosur në pikën ekstreme veriore të Indisë, ne kufijë me Kashmir, Kinë, Indi dhe puqen me Afganistan. Thuhet se ky grup i vogël njerëzish, që banojnë në një luginë të paarritshme rreth 3000 metra mbi nivelin e detit, janë të prerë pak a shumë plotësisht nga bota e jashtme. Thuhet gjithashtu se ata janë populli më i lumtur në tokë.[1]
Fisi Kalash (Fisi i bardhe)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në malet e Hindu Kushit në Pakistan, gjashtë mijë apo më shumë njerëz jetojnë të cilët duken të shëndosha dhe shumë të ndryshme nga fqinjët e tyre. Ata pretendojnë se kanë jetuar në zonë për mijëra vjet dhe ata të duken në cdo menyre, Europian. Shumica e Kalasheve kanë sy blue dhe flokë të verdha, disi një anomali në Pakistan! Disa besojnë se ata janë pasardhës të ushtrise se Aleksandrit të Madh edhe pse origjina e tyre etnike e vërtetë ështe ende e pavërtetuar. Fillimisht eshte menduar se kane lidhje me Greket, por pastesteve te ADN-s nuk eshte vertetuar kjo gje. Ata jetojnë në Kalasha Desh - e cila përkthehet si tri luginat e Kalash - dhe që është kufiri games se ketyre popujve. Ekzistojnë vetëm rreth pesë mijë folës të gjuhës qe kan mbetur tanime, Kalasha, kjo do të thotë se ajo është e rrezikuar në mënyrë kritike. Megjithatë, mendohet se gjuha ndoshta kurrë nuk kishte më shumë se disa dhjetëra mijëra folës ndonjehere.[2]
Fisi Pamir
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në rrethin Malit-Badakhshan të Republikës taxhike, në luginat e thella, e te larta malore të Pamirit perëndimor jetojnë Pamirianet. Ata e quajnë veten "taxhikët Pamirian" për të dalluar veten nga taxhikët fqinje (mbiemri "Pamirian" ka fituar kuptime të veçanta etnike në kohët e fundit, vlene te permendet se vendi Pamir eshte jashtzakonisht i bukur qe nderlidhet menjehere me fjalen pamje e mire e gjithashtu edhe me vet emrin PAMIR). Hulumtuesit I kanë quajtur ata "fiset Iranian të Pamirit Perëndimor", "malësorë të lumit tee perm Pyandj", "popujt e Pamirit", "Prepamir Popujt," dhe "taxhikët Pamirian.". Pamirianet ran nën ndikimin e fortë të fqinjëve të tyre, veçanërisht te taxhikëve, dhe asimilimi i Pamirianeve nga taxhikët vazhdon. Ky proces shumë i vjetër është shoqëruar me zhvillimin e dygjuhësisë. Ndër Pamirian që jetojnë përtej kufirit, përveç gjuhës se tyre amtare (në të cilat ata janë analfabetë), ata gjithashtu, për pjesën më të madhe, zoterojne një gjuhë të dytë, në të cilën ata marrin arsimimin e tyre formal.[3][4]
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Health Secrets of the Hunzas - Live a Long & Healthy Life". thepdi.com (në anglisht). Marrë më 2021-04-02.
{{cite web}}
: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) - ^ "The Kalash – The White Tribe of Pakistan" (në anglisht). Marrë më 2021-04-02.
{{cite web}}
: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) - ^ "Orientation - Pamir Peoples". www.everyculture.com (në anglisht). Marrë më 2021-04-02.
{{cite web}}
: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) - ^ "Pamirs - the roof of the world". www.pamirs.org (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 10 maj 2014. Marrë më 2021-04-02.