Jump to content

Fshehtësia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Ushtar i SHBA-së në kamp gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Fshehtësia është praktika e fshehjesinformacionit nga individë ose grupe të caktuara që nuk kanë "nevojë për të ditur", ndoshta duke e shpërndarë atë me individë të tjerë. Ajo që mbahet e fshehur është e njohur si sekret.

Sekreti shpesh është një temë kontroversale, në varësi të përmbajtjes ose natyrës së sekretit, grupit ose njerëzve që mbajnë sekretin, dhe motivimit për sekretin.

Sekreti nga entitetet qeveritare shpesh kritikohet si tepër i madh ose si një promovim i operacioneve të dobëta; shpërndarja e tepërt e informacionit mbi individët mund të jetë në kundërshtim me virtytet e privatësisë dhe konfidencialitetit. Ai shpesh kundërshtohet me transparencën shoqerore.

Një Sekret nga Lart (Secret d'en haut), Hippolyte Moulin (Hypolite Moulin), 1879.

Sekreti mund të ekzistojë në një numër mënyrash të ndryshme: kodifikimi ose shifrimi (ku përdoren strategji matematikore dhe teknike për të fshehur mesazhet), sekreti i vërtetë (ku vendosen kufizime për ata që marrin pjesë në mesazh, si përmes klasifikimit të sigurisë qeveritare) dhe shfryrje, ku sekretet fshihen hapur pas një gjuhe komplekse idiosinkratike ose steganografi.

Një klasifikim tjetër i propozuar nga Claude Shannon në vitin 1948 thotë se ekzistojnë tre sisteme sekreti brenda komunikimit.[1]

  1. Sistemet e fshehjes, duke përfshirë metoda të tilla si tinta e padukshme, fshehja e një mesazhi në një tekst të padëmshëm në një kriptogram të mbuluar me një mbulesë të rreme, ose metoda të tjera në të cilat ekzistenca e mesazhit fshihet nga armiku.
  2. Sistemet e privatësisë, për shembull, përmbysja e zërit, është një pajisje speciale që kërkohet për të rikuperuar mesazhin.
  3. Sistemet e "sekretit" të vërtetë ku kuptimi i mesazhit fshihet nga çifri, kodi, etj. Megjithatë, ekzistenca e tij nuk fshihet. Armiku supozohet të ketë çdo pajisje speciale që është e nevojshme për të ndërprerë dhe regjistruar sinjalin e transmetuar.
  1. ^ Shannon, C.E. (1946–1948). "Communication Theory of Secrecy Systems" (PDF): 1. {{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për |journal= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)