Gënjeshtra e madhe
Një gënjeshtër e madhe (gjermanisht: große Lüge) është një shtrembërim ose keqinterpretim i rëndë i së vërtetës, i përdorur veçanërisht si një teknikë propagande. Shprehja gjermane u krijua nga Adolf Hitleri, kur ai diktoi librin e tij Mein Kampf (1925), për të përshkruar përdorimin e një gënjeshtre aq kolosale sa askush nuk do të besonte se dikush "mund të kishte paturpësinë për të shtrembëruar të vërtetën në mënyrë kaq famëkeqe". Hitleri pohoi se teknika ishte përdorur nga hebrenjtë për të fajësuar gjeneralin gjerman Erich Ludendorff për humbjen e Gjermanisë në Luftën e Parë Botërore, i cili ishte një udhëheqës politik i shquar nacionalist në Republikën e Vajmarit.
Sipas historianit Jeffrey Herf, nazistët përdorën idenë e gënjeshtrës së madhe origjinale për të kthyer ndjenjat kundër hebrenjve dhe për të justifikuar Holokaustin. Herf pohon se Joseph Goebbels dhe Partia Naziste në fakt përdorën teknikën e gënjeshtrës së madhe që ata përshkruan - dhe se ata e përdorën atë për ta kthyer antisemitizmin e gjatë në Evropë në vrasje masive. Herf më tej argumenton se gënjeshtra e madhe e nazistëve ishte përshkrimi i tyre i Gjermanisë si një tokë e pafajshme, e rrethuar, duke u kundërpërgjigjur "hebrenjve ndërkombëtarë", të cilët nazistët e fajësuan për fillimin e Luftës së Parë Botërore. Propaganda naziste vazhdimisht pretendonte se hebrenjtë mbanin pushtetin prapa skenave në Britania, Rusia dhe Shtetet e Bashkuara. Ai përhapi më tej pretendimet se hebrenjtë kishin filluar një luftë shfarosjeje kundër Gjermanisë dhe i përdori ato për të pohuar se Gjermania kishte të drejtë të asgjësonte hebrenjtë në vetëmbrojtje.
Në shekullin e 21-të, termi është aplikuar për përpjekjet për të përmbysur rezultatin e zgjedhjeve presidenciale në SHBA të vitit 2020 nga Donald Trump dhe aleatët e tij, veçanërisht pretendimi i rremë se zgjedhjet u vodhën përmes mashtrimit masiv të votuesve dhe zgjedhor. Shkalla e pretendimeve rezultoi që mbështetësit e Trump të sulmonin Kapitolin e Shteteve të Bashkuara. Raportet e mëvonshme tregojnë se Trump e dinte se kishte humbur zgjedhjet ndërsa promovonte narrativën. Studiuesit thonë se përsëritja e vazhdueshme në shumë media të ndryshme është e nevojshme për suksesin e teknikës së gënjeshtrës së madhe, siç është një motiv psikologjik për audiencën për të besuar pohimet ekstreme.