Historia e Tokës

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Historia e Tokës eshte magmatike qe nis që me "Parahistorinë" e cila nënkupton periudhën kur njerëzit nuk kishin filluar te shkruanin dukuritë që ndodhin atyre dhe gjithçka tjetër. Ata nuk kishin njohuri mbi natyrën dhe dukuritë natyrore. Toka eshte menduar se ka forme te rrumbullaket por ne te vertete siperfaqja e vertete e tokes eshte jo e rrafshet,prandaj ajo nuk eshte elipsoid i perkryer,por ka formen e cila quhet gjeoid. Toka është formuar rreth 4,550 milion vjet me pare nga një re pluhuri dhe gazi e cili krijoi planetin blu ku në jetojmë edhe sot.

Në atë kohe para në parahistori kane jetuar gjallesa te mëdha te cilat ishin dinozaurët që mendohet se janë zhdukur miliona vjet me pare nga një meteor i cili beri që te ndryshone klima dhe gjallesat te mos e përballonin dot pandaj u zhduken.Gjurme te tyre janë gjetur edhe sot te cilat janë "fosilet" dhe janë mbetje te kafshëve që kane jetuar miliona vjet me pare dhe që tashme janë ngurtësuar. Këto mbetje përdorën si burime te parigjenerueshme energjie dhe që nga këto mbejte fosilizuara krijohet qymyr-guri, nafta dhe gazi natyror. Njerëzit që meren me studimet e fosileve quhen "Arkeologë".

Në fillim te jetës te saj Toka ishte një mase shkëmbore. Pas pak miliona viteve sipërfaqja e saj filloi te ftohej. Me pas do te shohim që do te fillonte jeta. Krijesat që dolën në fillim ishin pak si shumëqelizore nuk i përballuan dot kushtet dhe nuk mbijetuan,ndërsa disa te tjera "evoluuan". Evoluimi është shndrimi ose zhvillimi id doradorshëm për një specieje p.sh si : njeriu, ka evoluar, në kemi evoluar me miliona vjet me pare. Me pas me kalimin e kohës filloi te përmirësohej jeta. Dolën gjallesa te reja.

Filluan te krijoheshim edhe bimët. Fosili me i hershëm i njohur nga shkencëtaret daton me 420 miliona vjet me pare. Bimët bene që te krijoheshin edhe kafshë te reja dhe te evoluonin shumë prej tyre. Bimët jepnin me shumë oksigjen dhe bene që kushtet e jetës te bëheshin me te mira dhe te përmirësoheshin.

Dimë që pjesa më e madhe e peshqve e marrin oksigjenin drejtpërdrejt nga uji përmes verzave. Por në kohen kur linden bimët ndodhin diçka e çuditshme disa prej mpeshqeve zhvilluan mushkerite prandaj evoluuan. Evoluimi tek këta peshq lidhet me faktin se, lumenjtë dhe liqenet e ceket kua ata jetonin nuk kishte oksigjen te mjaftueshëm. Por evoluim nuk ndaloi këtu për disa gjallesa te cilat ishin peshqit. Tek disa prej tyre u shfaqen flatra dhe këmbe. Kështu këta u shnderuan në kafshë te tokës. Sipas shkencëtareve, kafshët me te hershme me katër këmbe ishin Akanthostega dhe Ikthiostega u shfaqn rreth 370 milion vjet me pare. Këto kafshë ishin edhe amfibet.

Me vone do te fillonin te shfaqeshin edhe varaniket. Kështu jeta në në toke u pasurua dhe filluan te jetonin një shumëllojshmëri gjallesash.

Me vone filluan te shfaqeshin edhe Dinozaurët. Gjithashtu mendohet se ka pasur gjallesa në det te cilat ishin shumë te ngjashme me Dinozaurët. Mendohet se edhe zogjtë e kane prejardhjen nga dinozauri. Mendohet që lulet e para mund te jene shfaqur rreth 140 milion vjet me pare dhe speciet e fundit te dinozaurëve te kenë marre ere. Lulet para që u shfaqen ishin Manjola dhe Fiku.

Mendohet që ka pasur gjitare rreth 220 milion vjet me pare.

Dimë që dinozaurët mund te jene zhdukur nga një meteor që ka ardhur dhe kane ngorshur shumica e tyre, mendohet. Por e pakta qene ato që evoluuan.

Me vone u shfaqen kafshë te reja te cilat kane evoluar dhe jetojnë edhe sot.

Por mrekullia nuk mbaroi këtu pasi u shfaqen edhe qenie te reja paksa me tipare njerëzore te cilat mendohet se janë shfaqur rreth 4,5 milion vjet me pare. Njeriu i para që doli ishte në formën e një majmuni dhe quhej "Austrolapitekus". Por edhe njerëzit evoluuan. Njerëzit filluan te quheshin me emra te rinj dhe filluan te aftësoheshin me shumë. "Homo Habilis" (njëri i mençur), mendohet se kane jetuar rreth dy milion vjet me pare. Homo ereksturi u shfaq në kontinentin e Afrikës pothuajse rreth 1,9 milion vjet me pare. Këta njerëz udhëtuan në shumë vende dhe filluan te shfaqeshin edhe në Azi dhe Evrope. Homo sapiensat u shfaqen rreth 50000 vjet me pare në kontinentin Australian që mendohet se ishin qeniet me te mençura deri në kohet.

Do te shikojmë që do te filloje "Epoka e Akullnajave" e cila filloi rreth 2 milion vjet me pare dhe përfundoi rreth 12000 vjet me pare. Gjate kësaj periudhe disa vdiqën disa evoluuan dhe jetonin në shpella.

Me vone jeta filloi te merte një trajte përmirësimi. Dhe do te fillonte epoka e shkencës dhe e zhvillimit.

Njerezit e pare u shfaqen pikërisht ne Afrike, ku klima ishte e ngrohte dhe ushqimi i bollshëm.