Jump to content

Infrastruktura kritike

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Rezervuari Nové Mlýny - Diga 2020.

Infrastruktura kritike, ose infrastruktura kritike kombëtare, përshkruan infrastrukturën e konsideruar thelbësore nga qeveritë për funksionimin e një shoqërie dhe ekonomie dhe që meriton mbrojtje të veçantë për sigurinë kombëtare.[1] Infrastruktura kritike është parë tradicionalisht si nën objektin e qeverisë për shkak të rëndësisë së saj strategjike, megjithatë ka një tendencë të dukshme drejt privatizimit të saj, duke ngritur diskutime se si sektori privat mund të kontribuojë në këto shërbime thelbësore.[2]

Më së shpeshti të lidhura me termin janë asetet dhe objektet për:

  • Strehim; Ngrohje (p.sh. gaz natyror, naftë, ngrohje qendrore);
  • Bujqësia, prodhimi dhe shpërndarja e ushqimit;
  • Arsimi, zhvillimi i aftësive dhe transferimi i teknologjisë / statistikat bazë të jetesës dhe të papunësisë;
  • Furnizimi me ujë (ujë të pijshëm, ujëra të zeza/kanalizime, rrjedhje e ujërave sipërfaqësore (p.sh. priza dhe kanalizime));
  • Shëndeti publik (spitale, ambulanca);
  • Sistemet e transportit (furnizimi me karburant, rrjeti hekurudhor, aeroportet, portet, transporti në brendësi);
  • Shërbimet e sigurisë (polici, ushtri).
  • Prodhimi, transmetimi dhe shpërndarja e energjisë elektrike; (p.sh. gaz natyror, naftë, qymyr, energji bërthamore)
    • Energjia e rinovueshme, të cilat rimbushen natyrshëm në një shkallë kohore njerëzore, si rrezet e diellit, era, shiu, baticat, valët dhe nxehtësia gjeotermale.
  • Telekomunikacioni; koordinimi për operacione të suksesshme
  • Sektori ekonomik; Mallrat dhe shërbimet dhe shërbimet financiare (bankare, klering);
  1. ^ Tarter, Alex (2015). "Securing Critical Infrastructure". The Military Engineer. 107 (697): 74–75. ISSN 0026-3982. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ De Bruijne, Mark; Van Eeten, Michel (2007). "Systems that Should Have Failed: Critical Infrastructure Protection in an Institutionally Fragmented Environment". Journal of Contingencies and Crisis Management (në anglisht). 15 (1): 18–29. doi:10.1111/j.1468-5973.2007.00501.x. ISSN 0966-0879.