Ishulli Manoel
Ishulli Manoel, i njohur më parë si Ishulli i Peshkopit ose Isolotto, është një ishull i vogël i cili bën pjesë në komunën e Gżira në Portin Marsamxett, Maltë . Është emëruar pas Mjeshtrit të Madh Portugez António Manoel de Vilhena, i cili ndërtoi një fortesë në ishull në vitet 1720.
Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Ishulli Manoel është një ishull i rrafshët, i formuar afërsisht si një gjethe. Ndodhet në mes të Portit Marsamxett, me përroin Lazzaretto në jug të tij dhe përroin Sliema në veri të tij. Ishulli është i lidhur me Maltën kontinentale me një urë. I gjithë ishulli mund të shikohet nga bastionet e kryeqytetit të Valetës . [1]
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në 1570, ishulli u ble nga Katedralja Kapitulli i Mdina dhe ajo u bë pronë e Ipeshkvit të Maltës . Prandaj u quajt l'Isola del Vescovo ose il- Gżira tal-Isqof (Ishulli i Peshkopit).
_01_ies.jpg)
Në 1592, një spital karantinë i njohur si Lazzaretto u ndërtua gjatë shpërthimit të murtajës . Spitali ishte bërë me kasolle prej druri dhe u tërhoq një vit më vonë pasi sëmundja ishte qetësuar. Në 1643, gjatë sundimit të Grandmaster Lascaris, Urdhri i Shën Gjonit shkëmbeu ishullin me kishën për ndonjë tokë në Rabat dhe ndërtoi një Spital të përhershëm në një përpjekje për të kontrolluar fluksin periodik të murtajës dhe kolerës në bordin e anijeve që vizitonin. Fillimisht u përdor si një qendër karantine ku merreshin udhëtarët nga anijet në karantinë. Spitali u përmirësua më pas gjatë sundimit të Grandmasters Cotoner, Carafa dhe de Vilhena . [2]
_02_ies.jpg)
Midis 1723 dhe 1733, një fortesë e re me yje u ndërtua në ishull nga Mjeshtri i Madh Portugez António Manoel de Vilhena . Fortesa u quajt Fort Manoel sipas Mjeshtrit të Madh, dhe ishulli mori këtë emër. Fortesa konsiderohet si një shembull tipik i inxhinierisë ushtarake të shekullit të 18-të dhe planet e saj origjinale i atribuohen René Jacob de Tigné dhe thuhet se janë modifikuar nga shoku dhe kolegu i tij Charles François de Mondion, që është varrosur në një kriptë poshtë Fort Manoel. Fort ka një katërkëndësh madhështor, tokë paradash dhe arkade, dhe dikur strehonte një kishëz barok kushtuar Shën Antonit të Padovës, nën komandën e drejtpërdrejtë të Urdhrit.
Në periudhën britanike, Lazzaretto vazhdoi të përdorej dhe u zgjerua gjatë qeverisjes së Sir Henry Bouverie në 1837 dhe 1838. Për pak kohë u përdor për të vendosur trupat por u kthye përsëri në një spital në 1871. Gjatë shekullit të 19-të, disa posta hyrëse u konsumuan dhe dezinfektuan në Profumo Office të spitalit për të parandaluar përhapjen e sëmundjeve.
Gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur Malta ishte nën rrethim, Manoel Island dhe fortesa e saj u përdorën si një bazë detare nga Flotilla e 10-të nëndetëse e Marinës Mbretërore, në atë kohë ajo u referua si "HMS Talbot" ose "HMS Phœnicia". Chapel of St. Anthony u shkatërrua pas një goditje të drejtpërdrejtë nga bombarduesit Luftwaffe në Mars 1942. Ishulli dhe fortesa mbetën të shkretuara për shumë vite dhe Fort Manoel dhe Lazzaretto u shkatërruan të dy. [3]
Ditët e sotme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Jahti Marina dhe Jahti Yard[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
)_01_ies.jpg)
_02_ies.jpg)
Manoel Island aktualisht strehon një oborr të jahteve dhe marinës së jahteve. Marina e jahteve ka qenë nën menaxhim të ri që nga viti 2011 dhe ajo strehon anije me gjatësi deri në 80 metra. Ka gjithsej 350 anije. [4]
Oborri i jahteve mund të strehojë jahte dhe katamaranë me gjatësi deri në 50 metra dhe një zhvendosje prej 500 tonë. Oborri ofron depo anijesh, vendosje detare, riparime të pjesshme dhe riparime të plota. [5]
Fshati i rosave[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Për disa vjet, Ishulli Manoel ka strehuar një shenjtërore çuditëse, joformale për rosat dhe shpendët e tjerë të ujit pranë urës që lidh ishullin me ishullin kryesor. Është krijuar dhe mirëmbahet nga një vullnetar lokal, dhe financohet tërësisht nga donacione private. [6]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ "Manoel Island". Local Councils' Association (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 7 mars 2016. Marrë më 22 gusht 2014.
- ^ Muscat, Ben (27 tetor 2008). "Brief history of the lazaretto (1)". Times of Malta (në anglisht). Marrë më 22 gusht 2014.
{{cite news}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) - ^ Said, Frans H. (27 tetor 2008). "Brief history of the lazaretto (2)". Times of Malta (në anglisht). Marrë më 22 gusht 2014.
{{cite news}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) - ^ "About Us". Manoel Island Yacht Marina (në anglisht). Marrë më 22 gusht 2014.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) - ^ "Overview". Manoel Island Yacht Yard (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 18 prill 2018. Marrë më 22 gusht 2014.
- ^ "Duck Village". howtomalta.com (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 25 nëntor 2012. Marrë më 22 gusht 2014.