Izomeri

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Izomeri (nga greq. isos- i,e njëjtë; meros- pjesë) është dukuri e paraqitjes se dy apo me shume komponimeve me te njejten formule molekulare, por me formule te ndryshme strukturore. Izomeret kane perberje kimike dhe mase molekulare te njejte, por veti fizike te ndryshme. Izomerët ndahen ne dy grupe:

  • Izomerë strukturorë
  • Izomerë hapësinorë (stereoizomerë)

Izomeria strukturore[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Komponimet kimike. molekulat e të cilave kanë numër të njejtë atomesh, por dallohen nga renditja tyre ne molekule quhen Izomerë strukturorë. Ekzistojnë tri lloje të izomerëve strukturorë

Izomerët vargorë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kanë numër të njejtë atomesh Karboni, por ndryshojnë nga mënyra renditjes në vargun karbonik, shembull përkatës;

Emërtimi sipas IUPAC Formula Molekulare Formula strukturore Formula skeletore
n- Butani C4H10
izobutani (metil-2-Propani) C4H10 Izobutani

Izomeria pozicionale[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Izomerët pozicionalë kanë atome të njejta në vargun Karbonik, por grupet funksionore apo atomike janë të lidhura në pozita të ndryshme. Kjo izomeri kushtëzohet nga pozita e atomit apo grupit atomik në vargun karbonik, shembull përkatës:

Emërtimi sipas IUPAC Formula Molekulare Formula skeletore
Propanol-1 CH3CH2CH2OH
Propanol-2 CH3CHOHCH3

Izomeria e grupeve funksionore[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kanë formulë të njejtë molekulare, por grupe funksionore te ndryshme, izomere te tille jane:

  • Alkoolet dhe Eteret
  • Aldehidet dhe Ketonet
  • Acidet Karboksilike dhe Esteret

shembull perkatës;

Emërtimi sipas IUPAC Formula Molekulare Formula strukturore Formula tredimensionale
Etanoli(Alkool) CH3OCH3
Metoksimetani(Dimetil Eteri) CH3CHOHCH3

Metoksimetani(Dimetil Eteri) dhe Etanoli (Alkool) kane formule te njejte molekulare C2H6O, por grupe funksionore te ndryshme, per kete arsye ndryshojne vetite fzike dhe kimike te ketyre dy komponimeve.