Jump to content

Judaizmi dhe politika

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Marrëdhënia midis Judaizmit dhe politikës është një temë historikisht komplekse dhe ka evoluar me kalimin e kohës në të njëjtën kohë me ndryshimet brenda shoqërisë hebraike dhe praktikës fetare, dhe ndryshimet në shoqërinë e përgjithshme të vendeve ku jetojnë hebrenjtë. Në veçanti, mendimi politik hebre mund të ndahet në katër periudha kryesore: biblik (para sundimit romak), rabinik (përafërsisht nga viti 100 p.e.s. deri në vitin 600 të e.s.), mesjetar (nga afërsisht 600 e.s. deri në 1800 të e.s.) dhe modern (shek.18 - deri në ditët e sotme).

kanunin e tij përshkruhen disa modele të ndryshme politike, zakonisht të përbëra nga një kombinim i federatës fisnore, monarkisë, një teokracie priftërore dhe sundimit të profetëve. Organizimi politik gjatë epokave rabinike dhe mesjetare përgjithësisht përfshinte qeverisje gjysmë-autonome nga këshillat dhe gjykatat hebraike (me anëtarësinë e këshillit shpesh të përbërë nga rabinët) që do të qeverisnin komunitetin dhe do të vepronin si përfaqësues të autoriteteve laike jashtë komunitetit hebre. Duke filluar nga shekulli i 19-të, dhe duke përkuar me zgjerimin e të drejtave politike që u akordohen hebrenjve individualë në shoqërinë evropiane, hebrenjtë do të lidheshin dhe do të kontribuonin teorik në një gamë të gjerë lëvizjesh dhe filozofish politike.[1]

  1. ^ Plen, Dr Matt. "Is there a rabbinic home for progressive politics?". www.thejc.com (në anglisht). Marrë më 2024-08-07.