Kështjella antike në Antigone

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Disa autore antike permendin “grykat e antigonese”te cilat korrespondonin fare lehte me Ujin e ftote ne Tepelene atje ku lugina e lumit Drino ngushtohet përpara se te lidhet me ate te Vjoses.Pikerisht ne kete ngushtice mbi bregun e djathte te lumit,prane fshatit Lekel gjendet nje keshtjelle antike.Muret e saj katerkendeshe dhe poligonale i takojne periudhes se mbretit Pirro. Kur i vizitoi ato ne vitin 1804 konsulli anglez prane Ali Pashes,koloneli Martin Lik mendio se kishte zbuluar Antigonen.Ky mendim u ruajt per nje kohe te gjate.Ne vitin 1964 arkeologu Demosten Budina filloi gemimet arkiologjike ne kodren e Jermes,karshi keshtjelles se Gjirokastres. Kjo keshtjelle ne vitin 1880 ishte vizituar nga historiani francez Isamber qe mendonte se aty ishte qyteti antik Aleksandria.Ne vitet e luftes se dyte boterore ne kete vend kishte zhvilluar disa germime te kufizuara arkiologjike arkiologu grek Evangjelidhis i cili gjeti gjurme djegiesh dhe i lidhi ato me shkaterimet e ushtrise romake te Emil Paul.Ne vitin 1930 arkeologu anglez Nikolas Samond njohu tek muret rrethues te Jermes tekniken tipike ndertuese te Pirros.Ai propozoi identifikimin e Jermes me qytetin Epirot Hekatonpedon.Arkiologu Dhimosten Budina pas 5 vjet germimesh perfundoi zbulimin e baneses e nje baker punuesi te qytetit antik,u gjeti disa peta rumbullake bronxi ne forme monedhash te vogla.Te gjitha ato ishin vulosur me te njejtin mbishkrim Antigoneion qe ne greqishten e lashte perkthehej e:Antigonasve per arkeologun Budina keto pulla qe nga antikiteti njihen me emrin PSEFOI dhe sherbenin per te votuar dhe tregonin qart se Ai kishte zbuluar qytetin e Antigonasve,pra Antigone.