Jump to content

Karburanti bërthamor

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Procesi i karburantit bërthamor
Një grafik që krahason numrin e nukleonit me energjinë e lidhjes

Karburanti bërthamor është materiali i përdorur në centralet bërthamore për të prodhuar turbina me nxehtësi. Nxehtësia krijohet kur karburanti bërthamor i nënshtrohet ndarjes bërthamore . Karburanti bërthamor ka densitetin më të lartë të energjisë nga të gjitha burimet praktike të karburantit. Proceset e përfshira në minierat, rafinimin, pastrimin, përdorimin dhe asgjësimin e karburantit bërthamor njihen kolektivisht si cikli i karburantit bërthamor.

Shumica e lëndëve djegëse bërthamore përmbajnë elementë të rëndë aktinid të zbërthyeshëm që janë në gjendje të pësojnë dhe të mbajnë ndarje bërthamore . Tre izotopet më të rëndësishme të zbërthimit janë uranium-233, uranium-235 dhe plutonium-239 . Kur bërthamat e paqëndrueshme të këtyre atomeve goditen nga një neutron që lëviz ngadalë, ato shpesh ndahen, duke krijuar dy bërthama vajza dhe dy ose tre neutrone të tjera. Në atë rast, neutronet e lëshuara vazhdojnë të ndajnë më shumë bërthama. Kjo krijon një reaksion zinxhir të vetëqëndrueshëm që kontrollohet në një reaktor bërthamor, ose i pakontrolluar në një armë bërthamore . Përndryshe, nëse bërthama thith neutronin pa u ndarë, ajo krijon një bërthamë më të rëndë me një neutron shtesë. Jo të gjitha llojet e karburanteve bërthamore krijojnë energji nga ndarja bërthamore; plutonium-238 dhe disa izotopë të tjerë përdoren për të prodhuar sasi të vogla të energjisë bërthamore nga zbërthimi radioaktiv në gjeneratorët termoelektrikë me radioizotop dhe llojet e tjera të baterive atomike .