Karolina Widerström
Karolina Olivia Widerström (10 dhjetor 1856 - 4 mars 1949), ishte një mjeke dhe gjinekologe suedeze. Ajo ishte mjekja e parë femër me arsim universitar në vendin e saj. Ajo ishte gjithashtu një feministe dhe një politikane, dhe e angazhuar në çështjet e edukimit seksual dhe të drejtës së votës së grave. Ajo ishte kryetare e Shoqatës Kombëtare për të Drejtën e Votimit të Grave dhe anëtare e këshillit të qytetit të Stokholmit.
Biografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Karolina Widerström ishte vajza e mësuesit dhe veterinerit të gjimnastikës Otto Fredrik Widerström dhe Olivia Erika Dillén. Familja u zhvendos në Stokholm në 1873. Si e rritur ajo jetoi së bashku me edukatoren dhe drejtoreshën Maria Aspman (1865-1944). [1]
Arsimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Gratë u pranuan zyrtarisht në universitetet në Suedi në 1870. Babai i saj dëshironte që ajo të ishte një mësuese gjimnastike si ai. Në 1873-1875, Karolina Widerström ishte studente në Institutin Mbretëror Qendror të Gjimnastikës, dhe në 1875-1877, ajo ishte asistente e Profesor Branting. Ajo ishte aktive edhe si fizioterapiste . Në 1879, ajo mori një diplomë në Wallinska skolan dhe në 1880 një diplomë në filozofinë mjekësore në universitetin Uppsala. Në maj 1884, ajo mori një diplomë mjekësore në Institutin Karolinska në Stokholm.
Karriera mjekësore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Widerström donte që gratë dhe vajzat të dinin më shumë për trupin e tyre, të visheshin më shëndetshëm dhe të merrnin të njëjtat të drejta dhe mundësi si burrat. Ajo ishte veçanërisht aktive në fushën e gjinekologjisë dhe shëndetit të grave. Puna e saj më e njohur në fushën e saj ishte Kvinnohygien ('Higjiena e grave'), e cila u botua për herë të parë në 1899 dhe u ribotua në shtatë botime deri në vitin 1932.
Aktivizmi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]E shqetësuar për shëndetin e grave, ajo ishte një mbështetëse e fortë e Shoqatës Suedeze të Reformës së Veshjeve dhe një forcë e zëshme në shkrimin e artikujve mjekësorë që mbrojnë kundër korseve të ngushta me lidhëse, të cilat në këtë moment në kohë ishin një çështje serioze shëndetësore.
Rreth vitit 1900, Widerström ishte aktive në luftën për të shfuqizuar të ashtuquajturin rregullim të prostitutave, domethënë regjistrimin e detyruar dhe ekzaminimin e rregullt për sëmundjet veneriane të prostitutave, një sistem shumë i debatuar midis aktivisteve të të drejtave të grave në atë kohë, i cili organizoi në Svenska Federationen për ta kundërshtuar atë.
Angazhimi politik
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Karolina Widström u zgjodh në këshillin e qytetit të Stokholmit në vitin 1912 për liberalët, ku shërbeu deri në vitin 1915. Ajo u zgjodh kryetare e Shoqatës Suedeze për të Drejtën e Votimit të Gruas në vitin 1918, një vit përpara se grave t'u jepej e drejta e votës në Suedi në vitin 1919, dhe u bë kryetarja e fundit e saj kur dha dorëheqjen pasi organizata u shpërbë në 1921, kur qëllimi i organizatës u plotësua dhe të dy gjinitë ushtronin të drejtën e votës në zgjedhjet e vitit 1921.
Shiko gjithashtu
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Charlotte Yhlen, mjekja e parë femër suedeze që u diplomua nga një universitet (megjithëse në këtë rast, jashtë vendit)
- Hedda Andersson, mjekja e dytë femër në Suedi
- Emmy Rappe, infermierja e parë suedeze e arsimuar
- Astrid Björkman, kryemjekja e parë femër në Suedi dhe menaxhere e spitalit
- Anna Stecksén, gruaja e parë suedeze që mbrojti një tezë doktorature në mjekësi
Referencat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Blomberg, E. (ed.) 2021. En qvinna läkare! Doktor Karolina Widerström. Stockholm. ISBN 9789198548716
Burimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Lena Hammarberg, Karolina Widerström – reformatore seksuale dhe föreningskvinna
- Ny svensk historia: Oscar II och hans tid, 1872–1907, Erik Lindorm 1936 s.231
- Sveriges befolkning 1890, ( CD-ROM ) Riksarkivet 2003
- Rösträtt, biografi
- Lundberg, Anna (2008). Läkarnas blanka vapen: svensk smittskyddslagstiftning dhe historiskt perspektiv. Läkarnas blanka vapen: svensk smittskyddslagstiftning dhe historiskt perspektiv. Sid. 85. ISBN 978-91-85509-08-9