Legjenda e ushtarit të transportuar (1598)

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Plaza Mayor, ku supozohet se u shfaq ushtari në vitin 1593, në foto në 1836.

Një legjendë popullore thotë se në tetor 1593 një ushtar i Perandorisë Spanjolle (i quajtur Gil Pérez në një version të vitit 1908) u transportua në mënyrë misterioze nga Manila në Filipine te Plaza Mayor (tani Zócalo) në Meksiko Siti. Pretendimi i ushtarit mbi ardhjen e tij nga Filipinet nuk u besua aspak nga meksikanët derisa lajmi mbi vrasjen e Gomez Perez Dasmarinas u vërtetua muaj më vonë nga pasagjerët e një anijeje që kishte kaluar Oqeanin Paqësor. Folkloristi Thomas Allibone Janvier në vitin 1908 e përshkroi legjendën si "aktuale midis të gjitha klasave të popullsisë të Meksiko Sitit". [1] Hetuesit paranormalë të shekullit XX, duke i dhënë besim historisë, kanë sugjeruar teleportim dhe rrëmbimin nga alienët si shpjegime.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Më 24 tetor të vitit 1593, ushtari po ruante Palacio del Gobernador në Manila në kapitenerinë e përgjithshme të Filipineve. Një natë më parë, guvernatori Gómez Pérez Dasmariñas u vra nga piratët kinezë, por rojet ende ruanin pallatin dhe prisnin emërimin e një guvernatori të ri. Ushtari filloi të merrej me mend dhe i rraskapitur. Ai u mbështet te muri dhe pushoi për një moment me sytë e mbyllur.

Kur hapi sytë disa sekonda më vonë, ai e gjeti veten në Meksiko Siti, në mëkëmbësinë e Meksikës, mijëra kilometra përtej oqeanit. Disa roje e gjetën atë të veshur me uniformën e gabuar dhe filluan të pyesnin kush ishte ai. Lajmi për vrasjen e guvernatorit të Filipineve ishte ende i panjohur për njerëzit në Meksiko Siti. Ushtari i transportuar thuhet se kishte veshur uniformën e rojeve të pallatit në Manila dhe ishte në dijeni për vdekjen e Perez Dasmarinas. (Në fakt, Perez Dasmarinas u vra në det, pak më larg nga Manila.)

Autoritetet e burgosën për të qenë një dezertor dhe me akuzat për të qenë një shërbëtor i djallit. Muaj më vonë, lajmi për vdekjen e guvernatorit erdhi në Meksikë në një galion nga Filipinet. Një nga udhëtarët e njohu ushtarin e burgosur dhe tha se ai e kishte parë atë në Filipine një ditë pas vdekjes së guvernatorit. Ai u la i lirë nga burgu nga autoritetet dhe u lejua të kthehej në shtëpi.

Zhvillimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tomas Allibone Janvier, një folklorist amerikan që jeton në Meksikë, tregoi historinë si Legend of the Living Spectre në edicionin dhjetor të vitit 1908 të Harper's Magazine, duke e emëruar ushtarin si Gil Pérez. Historia ishte një nga seritë me titull Legjendat e Qytetit të Meksikës, botuar në një vëllim të mbledhur në vitin1910. Janvier vëren se motive të ngjashme janë të zakonshëm në folklor. [2] Përrallat e Alhambrës në Washington Irving përfshin historinë "Guvernatori Manco dhe Ushtari", e cila ka ngjashmëri me legjendën.[2] [3]

Llogaria e Janvier më 1908 u bazua në një version spanjoll nga folkloristi meksikan Luis González Obregón [es], botuar në koleksionin e tij të vitit 1900 México viejo: noticias históricas, tradiciones, leyendas y costumbres ("Meksika e Vjetër: shënime historike, folklor, legjenda dhe zakone") nën titullin "Un aparecido" (në shqip:"Një shfaqje"). Obregón ndjek historinë në një llogari të vitit 1698 nga Fray Gaspar de San Agustín i pushtimit spanjoll të Filipineve, i cili rrëfen historinë si fakt; San Agustin nuk e përmend emrin e ushtarit dhe ia përshkroi transportimin e tij si magji.[4]

Janvier thotë se Obregón pohon se në 1609, Antonio de Morga kishte shkruar se vdekja e Perez Dasmariñas ishte e njohur në Meksikë në të njëjtën ditë, megjithëse de Morga shpreh injorancë për mënyrën/rrethanat .[5] [6] José Rizal vëren shumë histori të tjera të mrekullueshme nga Filipinet spanjolle të kohës; [4] Luis Uekmann shpreh të njëjtën pikë në lidhje me Meksikën spanjolle.[7] Një koleksion i vitit 1936, Historias de vivos y muertos (në shqip:"Historitë e të gjallëve dhe të vdekurve") nga pasardhësi i Obregonit Artemio de Valle Arizpe (spanjisht), përfshinte një version të tregimit me titull "Por el aire vino, por la mar se fue" (në shqip:"Ai erdhi nga ajri, u largua nga deti").

Disa shkrimtarë kanë ofruar shpjegime paranormale për historinë.[8] Morris K. Jessup [9] dhe Brinsley Le Poer Trench, Earl i 8-të i Clancarty, [10] sugjeruan rrëmbimin e alienëve, ndërsa Kolin Uilson [11] dhe Geri Blakvud [12] sugjeruan teleportimin.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • de Morga, Antonio (1890) [1609]. Rizal, José (ed.). Sucesos de las islas Filipinas (in Spanish). Paris: Garnier hermanos. pp. 31–36. Retrieved 18 January 2016.
  • de San Agustin, Gaspar (1698). "12: De los Embaxadores que llegaron à Manila, enviados por el Emperador del Japon, y del Rey de Camboxa, y del lastimoso fin del Governador Gomez Perez Dasmariñas". Conquistas de las Islas Philipinas (in Spanish). Vol 3. Madrid: Manuel Ruiz de Murga. p. 465. Retrieved 18 January 2016.
  • González Obregón, Luis (1900). "Un Aparecido" (PDF). México viejo: noticias históricas, tradiciones, leyendas y costumbres (in Spanish). Paris; Mexico City: Librería de la Vda. de C. Bouret. pp. 181–185. Retrieved 18 January 2016.
  • Obregón, Luis González (1937). The Streets of Mexico. Translated by Blanche Collet Wagner. San Francisco: George Fields.
  • Janvier, Thomas Allibone (December 1908). "Legends of the City of Mexico". Harper's Magazine. 118 (703): 63–66. Retrieved 18 January 2016.
  • Janvier, Thomas Allibone (1910). "Legend of the Living Spectre". Legends of the city of Mexico. New York, London: Harper & Brothers. pp. 96–107, 159–162. Retrieved 18 January 2016.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Janvier 1908, p.66
  2. ^ a b Janvier 1910, p.159
  3. ^ Irving, Washington (1835). "Governor Manco and the Soldier". Tales of the Alhambra. Standard Novels. Vëll. XLIX. London: Richard Bentley. fq. 196–212. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ a b de Morga 1890, p.31 (fn.2)
  5. ^ Janvier 1910, pp.159–160
  6. ^ de Morga 1890, p.36 (fn.1)
  7. ^ Weckmann, Luis (1992). The Medieval Heritage of Mexico. Fordham Univ Press. fq. 272–273. ISBN 9780823213245. Marrë më 19 janar 2016. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Ocampo, Ambeth R. (1993). Aguinaldo's breakfast & more Looking back essays. Anvil Publishing. fq. 8–9. ISBN 9789712702815. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ Jessup, Morris K. (1955). The Case for the UFO (bot. 1st). {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Trench, Brinsley Le Poer (1975). Mysterious visitors: the UFO story. Pan Books. fq. 32–33. ISBN 9780330242523. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Wilson, Colin (1976). Enigmas and mysteries. Doubleday. fq. 29. ISBN 9780385113212. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Blackwood, Gary L. (1999). Extraordinary Events and Oddball Occurrences. Benchmark Books. ISBN 9780761407485. Marrë më 19 janar 2016. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Legjenda_e_ushtarit_të_transportuar_(1598)&oldid=2631756"