Jump to content

Ligji i Xhulit

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Ligji i Xhaulit)

Ligji i Xhaulit ndryshe njihet si ligji për fuqinë elektrike. Fuqia e rrymës elektrike shënohet me shkronjën P dhe paraqet punën e kryer në njësinë e kohës. Fuqia elektrike është e barabartë me prodhimin e tensionit dhe të rrymës elektrike. Njësia për matjen e fuqisë është Wattmetri. 1[W]=1(V)x1(A)


Ngrohja me xhaul, e njohur gjithashtu si ngrohje rezistente, rezistencë ose ngrohje Ohmike, është procesi me të cilin kalimi i një rryme elektrike përmes një përcjellësi prodhon nxehtësi.

Ligji i parë i Xhaulit, i njohur gjithashtu si ligji Joule - Lenz, thotë se fuqia e ngrohjes e gjeneruar nga një përcjellës elektrik është proporcionale me produktin e rezistencës së tij dhe katrorin e rrymës: Ngrohja me xhaul ndikon në të gjithë përcjellësin elektrik, ndryshe nga efekti Peltier që transferon nxehtësinë nga një kryqëzim elektrik në tjetrin.

James Prescott Joule botoi për herë të parë në dhjetor 1840, një abstrakt në Procedurat e Shoqërisë Mbretërore, duke sugjeruar që nxehtësia mund të gjenerohet nga një rrymë elektrike. Xhaul zhyti një gjatësi tela në një masë fikse uji dhe mati ngritjen e temperaturës për shkak të një rryme të njohur që rrjedh nëpër tel për një periudhë 30 minutëshe. Duke ndryshuar rrymën dhe gjatësinë e telit ai nxori se nxehtësia e prodhuar ishte proporcionale me katrorin e rrymës shumëzuar me rezistencën elektrike të telit të zhytur.

Në 1841 dhe 1842, eksperimentet e mëvonshme treguan se sasia e nxehtësisë së gjeneruar ishte proporcionale me energjinë kimike të përdorur në grumbullin voltaik që gjeneroi modelin. Kjo e bëri Xhaulin të refuzonte teorinë e kalorive (në atë kohë teoria dominuese) në favor të mekanikës teoria e nxehtësisë (sipas së cilës nxehtësia është një formë tjetër e energjisë).

Ngrohja rezistuese u studiua në mënyrë të pavarur nga Heinrich Lenz në 1842.

Njësia SI e energjisë u emërua më pas xhaul dhe iu dha simboli J. Njësia e njohur zakonisht e energjisë, vat, është e barabartë me një xhaul në sekondë.