Liqeni i Bovillës
Liqeni i Bovillës gjendet rreth 15 km në verilindje të qytetit të Tiranës. Ai u formua rreth 15 vjet më parë në pjesën e sipërme të lumit të Tërkuzës, të vendosur midis dy vargmaleve, Krujë - Dajt dhe Skënderbe - Mali me Gropa, hapësirë e shtrirë në zonat e Krujës dhe Tiranës.
Liqeni kufizohet në perëndim me malin e Gamtit (1.267 m) dhe Brarit (1.214 m) si dhe nga mali i Dajtit (1.613) në juglindje. Nga ana lindore kufizohet me malet e Xibrit (1.531m) dhe të Kotit (1.391m) të vendosur në veriperëndim midis malit të Skënderbeut dhe në juglindje të malit me Gropa.
Ujëmbledhësi është formuar nga prerja e lumit Tërkuza me një digë 81 m të lartë, në grykën e Zall Herrit. Prej vitit 1998, ujëmbledhësi i Bovillës është furnizuesi kryesor me rreth 50% të gjithë konsumit të ujit të pijshëm për qytetin e Tiranës dhe gjithë zonën e banuar për rreth.
Relievi është kodrinor - malor, ku erozioni dhe rrëshqitja janë tepër aktive. Sipërfaqja e liqenit është 4.6 km dhe ka thellësi 18-53m. Bimësia në pellgun e Bovillës përfshin katër zona fitoklimatike: Zona e pyjeve dhe shkurreve mesdhetare (300 – 600m), Zona e dushqeve (600 – 1000m), Zona e ahut (1.000 – 1.600m) dhe Zona e kullotave malore (mbi 1.500m).
Zona përreth Bovillës ka një bukuri mahnitëse me ujëvarën e Bovillës, grykën e Bovillës dhe shkëmbinjtë përreth. Shumë agjenci dhe operatorë turistikë e shfrytëzojnë këtë reliev për kacavjerrje dhe ngjitje në shkëmbinj. Në itineraret e tyre marrin pjesë përveç të rinjve edhe mjaft turistë të apasionuar pas natyrës dhe aventurës. Itineraret variojnë në gradë vështirësie, nga të thjeshtat tek ato më të vështirat, për t’u dhënë mundësi të gjithëve në ngjitje dhe kacavjerrje.
| Liqeni i Bovillës | |
|---|---|
 Pamje e liqenit | |
| Grupi | 41° 26′ 38.4″ N, 19° 53′ 9.6″ E |
| Koordinatat | 41°26′38.4″N 19°53′9.6″E / 41.444000°N 19.886000°E |
| Lloji | Liqen |
| Shtetet e pellgut | Shqipëria |
| Ndërtuar më | 1988 - 1996 |
| Sipërfaqja | Stampa:Infobox sipërfaqe ujore/convert |
Liqeni i Bovillës ose Ujëmbledhësi i Bovillës është një rezervuar 4.6 km2 në Shqipëri, përafërsisht 9 miles (14 km) në verilindje të Tiranës dhe në juglindje të Krujës, në Parkun Kombëtar të Dajtit. Ai siguron shumicën e ujit të pijshëm për Tiranën.[1]
Rezervuari është formuar nga një digë e lumit Tërkuzë, një degë e lumit Ishëm. Tërkuza ka burimin e saj në lindje të zinxhirit të jashtëm të vargmaleve bregdetare, që kalon përmes kanionit të thellë të Shkallës së Bovillës ndërmjet malit Maja e Gomtitit (1268 m) dhe malit të Bjeshit (1239 m). Diga qëndron në hyrje të këtij kanioni dhe është bërë nga konglomerati, zhavorri dhe rëra lokale. Është 91 metra e lartë dhe 130 metra e gjatë.[2]
Puna ndërtimore fillimisht filloi në vitin 1988, por u ndal me rënien e komunizmit. Në tetor 1993, puna u rifillua falë mbështetjes së shtetit italian. Pas përfundimit të ndërtimit në vitin 1996, liqenit iu desh deri në vitin 1998 për tu mbushur dhe për të shërbyer për qëllimin e tij.[2]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Heppner, Harald (1994). Hauptstädte in Südosteuropa: Geschichte, Funktion, nationale Symbolkraft. Böhlau Verlag Wien. fq. 146. ISBN 978-3-205-98255-5.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b Aleko Miho; Lulëzim Shuka; Alqiviadh Çullaj; Reinhard Bachofen (2009). "Environmental Analyses of Bovilla Watershed (Albania) – An Overview". përmbledhur nga Aleko Miho; Alqiviadh Çullaj; Reinhard Bachofen (red.). Bovilla (Albania) – Limnological Study (PDF). Tirana: Julvin 2. ISBN 978-99956-14-29-4. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 25 dhjetor 2011. Marrë më 23 shkurt 2018.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)
Bibliografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Aleko Miho, Alqiviadh Çullaj, Reinhard Bachofen (Ed.), Bovilla (Albania) – Limnological Study / Studim Limnologjik. Julvin 2, Tirana 2009, ISBN 978-99956-14-29-4 (researchgate.net).