Luan Topçiu
Luan Topçiu (Pogradec, 22 shkurt 1962) është kritik dhe studiues letrar, kritik arti, profesor universitar, përkthyes dhe diplomat shqiptar.
Pasi ndoqi dhe kreu liceun artistik “Jordan Misja” për skulpturë më 1980 në Tiranë, vijoi studimet për filologji, dega Gjuhë-Letërsi në universitetin "Aleksandër Xhuvani", brezi i 1987. Kurs pasuniversitar, Univ. i Tiranës, gjuhësi shqipe-stilistikë. (1990) Kurs pasuniversitar Universiteti i Bukureshtit, Teori letërsie dhe Letërsi e Krahasuar. (1996); Studime doktorature, Letërsi e krahasuar, Titulli i tezës “Ndjenja e mallit në letërsinë e lëvruar dhe popullore shqiptare dhe rumune” (1996-2000) Mbrojtja e tezës së doktoratës, me rezultatin: Magna cum laude. Kurs pasuniversitar “E drejtë ndërkombëtare” Univ. i Bukureshtit. (2007). Pedagog i jashtëm në Universitetin e Bukureshtit, (1997-2004) Redaktor në gazetën “Albanezul” (Shqiptari); Kryeredaktor i gazetës "Albanezul“ (Shqiptari) Bukuresht (2001-2004) Kryeredaktor i revistës "Shqipëria XXI“ (revistë e universitarëve shqiptarë të Rumanisë) Bukuresht (2002-2004); Kryeredaktor i revistës „Paradigma XXI“ Bukuresht. Profesor në Fakultetin e Filologjisë Tiranë (2005-2016). Pranë Ambasadës së Shqipërisë në Bukuresht (Ministër Këshilltar). Kryeredaktor i revistës shkencore dhe kulturore "Albanica",[1][2][3][4] Koordinator i Qendrës Kulturore Shqiptare në Bukuresht dhe profesor i ftuar i Universitetit të Bukureshtit.[5] [6]Anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Rumanisë, Filiali Bukuresht./Nga 2024 Filiali Dobrogea.
Lista e veprave
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Botime studimore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Ndjenja e mallit tek / Sentimentul dorului la/ Asdreni, Poradeci, Kuteli“, Bukuresht: Fed, 1999;
- Tekstualizëm dhe stil (mbi poezinë e Lasgush Poradecit), Bukuresht: Getic, 2000;[7]
- Përmasa moderne në letërsinë shqiptare, Shkup: Flaka, 2001;
- Fjalor shqip-rumanisht, (bashkautor), Bukuresht: Polirom, 2003;
- Ghid de conversatie roman-albanez (bashkeautor), Bukuresht: Polirom, 2002;
- Paradigmele dorului in poezia romana si albaneza, Bukuresht: Editura Universitara, 2004;
- Vetmia nostalgjike në poezi, Tiranë: Omsca-1, 2005;
- Oglinzi literare/ Pasqyra letrare, Bukuresht: Privirea, 2007;
- O antologie a poezie albaneze/ Antologji e poezisë shqipe, Bukuresht: Privirea, 2007;
- Shtigjeve të metaforës, Tetovë: Klubi letrar 94, 2009;
- Tradita moderne ne letrat shqipe', Tiranë: Zenit, 2010;[8]
- Morfologjia e shpirtit, Tiranë: Ombra GVG, 2017;[9][10]
- Ghid de conversație român-albanez, Bukuresht: sh.b. Asdreni, 2017.
- Albania istoria în date, despre kanun, personalități, (ne bashkëpunim me Dr. Liviu Lungu-n) Bukuresht: Asdreni, 2020;[11]
- [12]Istoria literaturii albaneze - de la origini până în prezent, (Historia e letërsisë shqipe nga zanafilla deri më sot) Craiva: Editura A, 2021.[13][14][15][16][17][18]
- Istoria literaturii albaneze - de la origini până în prezent, (Historia e letërsisë shqipe nga zanafilla deri më sot), botimi i dytë, i riparë dhe i plotësuar, Craiva: Editura A, 2022[19][20]
- Dicționar albanez-român/Fjalor shqip-rumanisht, Renata Topciu, Luan Topciu, Ana Melonashi, Shtëpia Botuese A, Craiova 2022[21]
- "Antologia poeziei albaneze de la începuturi până azi", Editura A, Craiova, 2023 "(700 faqe)[22][23][24][25]
- Poeti i vështirë Lasgush Poradeci, tekstualizem dhe stil, Onufri, Tiranë 2024[26]
Në proces botimi:
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Fjalor akademik Rumanisht –Shqip (bashkautor) (50.000 fjalë)
Përkthime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Kristia Maksutoviç, Dora D`Istria një emër i harruar me pa të drejtë, , 1997;
- Visar Zhiti, Psalm, poezi, Bukuresht 1997;
- Xheladin Hasani, Gënjeshtra të vërteta , Bukuresht 1999;
- Dhimitër Polena, Lëvizja Kombëtare Shqiptare, Bukuresht 2000;
- Karolina Ilika, Poema dyfishe, poezi, Shkup 1999, (në bashkëpunim);
- Dhimitër Pojanaku, Shtëpia ime rrotullon qiellin, Bukuresht 2000;
- Agim Isakum, Bata/Shkopi, roman në rumanisht, Bukuresht 2003;
- Cristia Maksutovici, Elena Gjika dhe shqiptarët e Rumanisë, Tetovë 2001;
- Dumitru M. Ion, Vjelja e purpurt, (poezi) Elbasan, 2002;
- Shaip Emërllahu, Putina moarte (Vdekja e pakët), poezi, , Bukuresht 2002;
- Milianov Kallupi, Nu lasati raul sa moara (Mos e lini lumin të vdesë) , Bukuresht 2002;
- Antologji e poezise shqipe (rumanisht), Athinë, Greqi 2005;
- Afroviti Gusho, Ruinele dragostei / Rrënojat e dashurisë, , Bukuresht 2004;
- Dumitru M. Ion, Ungjilli sipas Gjon Metaforës, (botim shumëgjuhësh), Bukuresht 2004;
- Besnik Mustafaj, O vara fara intoarcere / Verë pa kthim, roman , 2007;
- Cezar Ivanescu, Jeu d'Amour, Tiranë: Ora, 2007;
- Visar Zhiti, Funerale nesfarsite / Funerale të pafundëm, roman, Bukuresht: Corint/Leda, 2008;
- Ermir Nika, Nori reci (ne bashkepunim me M. Dobrescu-n), poema, Bukuresht: Privirea, 2008;
- Adrian Majuru, Bukureshti i shqiptareve, Tirane: 55 2009;
- HAEMUS – O antologie de poezie balcanică, Prietenii Revistei „ANTI”, Athinë, 2007;
- Grigore Brancusi, Kerkimi mbi fondin trako-dak te gjuhës rumune, Tirane: 55, 2009;
- Lucian Blaga, Drite nga drita / Lumina din lumina, Alba Iulia, 2013;
- Lucian Blaga, 100 poezi, Tirane: 55, 2014;
- Rita Petro, Originea lumii, poeme, Bukuresht: Corint, 2017 (ne bashkëpunim me M. Dobrescu);
- Liviu Lungu, Burgosja e poetit Ovidius, Tiranë: Albas, 2017;
- Linda Maria Baros, Shtëpia me brisqe rroje, Tiranë: Albas, 2017;
- Emil Cioran, Në kulmin e dëshpërimit, Tiranë: Tirana Times 2017;
- Visar Zhiti, Aripa frântă/Flatra e mundur, Bukuresht: Asdreni, 2017;
- Gabriel Chifu, Në qytetin tim askush nuk është ngjallur kurrë, Tiranë: Ombra GVG, 2019;
- Luljeta Lleshanaku, Poèmes, traduction en français par Luan Topciu, traduction en anglais par Ani Gjika et Henry Israeli, Collection Versopolis, La Traductière & Le Printemps des Poètes, Paris 2019;
- Agim Isaku, Despotul, București: Editura A, 2019;[27]
- Visar Zhiti, Cortegiul fără de sfârșit. Craiova: Editura A, 2020;[28]
- Cezar Ivănescu, Rod/Fryt, Tiranë: Ombra GVG, 2021;[29]
Çmime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Fitues i Çmimit Ndërkombëtar “Valahia” për përkthim në Festivalin “Netë poetike në Curta de Argesi.”
- Nominalizim në konkursin “Penda e argjentë” seksioni kritikë letrare, organizuar nga Ministria e Kulturës në Tiranë
- Anëtar nderi i Forumit “Weltoffen” me qendër në Vjenë.
- Fitues i çmimit ndërkombëtar "Lucian Blaga", Festivali Ndërkombëtar "Lucian Blaga", Lanram, Sebes, Rumani, për përkthimin më të mirë.[30]
- Çmim i akorduar nga "Fondacioni Lucian Blaga" për përkthimin e poezisë se poetit rumun.[31]
- Fitues i "Çmimet Kombëtar të Letërsisë 2018". Ministria e Kultures Kategoria përkthim.[32]
- Më 13 janar 2022, dekorohet me gradën e lartë 'Kalorës për Merita Kulturore' nga Presidenti i Rumanisë Klaus Werner Iohannis.[33][34][35][36]
- Më 18 dhjetor 2022 merr Çmimin Pro Cultura ofruar nga Instituti i Kulturës Rumune (ICR)[37]
- Fitues i Çmimit Laurentiu Ulici, Panairi i Librit Librex 2024 për botimin e Antologjisë së Poezisë Shqipe (në bashkëpunim me Renata Topçiu-Melonashi) , Iasi, Rumani, 2024, [38] [39][40]
- Më 18 dhjetor 2024 merr "Diploma de excelență", nga ana e Parlamentit të Rumanisë, Dhoma e Ulët e Deputetëve, Grupi Parlamentar i Minoriteteve Kombëtare.[41]
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Un proiect suspendat în istorie: Revista „Albanica" - redivivus după 82 de ani (galerie foto)". ZIUA de Constanta (në rumanisht). 2019-02-15. Marrë më 2021-10-09.
- ^ Shqiptari i Rumanisë (13 shkurt 2013). "Një revistë sa një ambasadë, sa një akademi…". voal.ch. Marrë më 2021-10-09.
- ^ Indiscret (2019-06-04). "Revista Albanica, lansată la Craiova". Indiscret in Oltenia (në rumanisht). Marrë më 2021-10-09.
- ^ "A apărut nr. 13 al revistei „Albanica"". Uniunea Ziariștilor Profesioniști din România (në rumanisht). 2022-03-26. Marrë më 2022-10-31.
- ^ "Albania - România: țări de poeți, țări de suferință". jurnalul.ro (në rumanisht). Marrë më 2024-03-24.
- ^ "„Albaneza și româna par a fi aceeași limbă sub două forme diferite"". jurnalul.ro (në rumanisht). Marrë më 2024-03-24.
- ^ "Ne Bukuresht u botua libri i Luan Topçiut "Paradigmat e mallit në poezinë rumune dhe shqiptare"". Marrë më 2022-10-31.
- ^ "Topciu nje veper mbi modernitetin e letrave shqipe - Arkiva Shqiptare e Lajmeve". www.arkivalajmeve.com. Arkivuar nga origjinali më 31 tetor 2022. Marrë më 2022-10-31.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Luan Topçiu boton librine ri "Morfologjia e shpirtit" - Shqiptarja.com". shqiptarja.com. Marrë më 2022-10-31.
- ^ "Luan Topçiu, një libër-sprovë për "Morfologjinë e shpirtit"". Marrë më 2022-10-31.
- ^ "Lansarea cărţii „Albania: o istorie în date. Despre Kanun. Personalități", de Dr. Liviu Lungu și Dr. Luan Topciu". www.editie.ro. Marrë më 2022-10-31.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Confluențe româno-albaneze – Romania literara" (në rumanisht). Marrë më 2022-10-31.
- ^ "Luan Topçiu: Nuk mund të flasësh për historinë e një populli pa marrë parasysh letërsinë dhe kulturën e tij". ExLibris. 2021-08-10. Marrë më 2021-10-09.
- ^ Zhiti, Visar (3 gusht 2021). "Historia e Letërsisë Shqipe në Rumani - Kryepunë e Dr. Luan Topçiut". Mapo. Marrë më 2021-10-09.
- ^ Shulla, Erald. ""Historia e Letërsisë Shqipe" në Parlamentin Rumun". fjala.al. Marrë më 2021-10-09.
- ^ ALAR (Asociația Liga Albanezilor din România / Shoqata Lidhja e Shqiptarëve të Rumanisë) (27 shtator 2021). "Autoritetet më të larta në Rumani nderojnë dhe vlerësojnë veprën e Dr. Luan Topciut "Historia e Letërsisë Shqipe: nga zanafilla deri më sot" – Dielli | The Sun". gazetadielli.com. Marrë më 2021-10-09.
- ^ "Luan Topçiu Archives". Gazeta Mapo. Marrë më 2021-10-09.
- ^ "Istoria literaturii albaneze sau scurtă introducere în albanologie – Tribuna Magazine" (në anglishte amerikane). Marrë më 2022-10-31.
- ^ Indiscret (2022-10-26). "„Istoria literaturii albaneze: de la origini până în prezent" – ediţia a II-a". Indiscret in Oltenia (në rumanisht). Marrë më 2022-10-31.
- ^ "HISTORIA E LETËRSISË SHQIPTARE, BOTIMI I DYTË NË RUMANI. – I riparë dhe me shtesa – Nga Visar Zhiti". VOAL - Voice of Albanians (në anglishte amerikane). 2022-10-21. Marrë më 2022-10-31.
- ^ zyra e shtypit, ALAR (24 nëntor 2022). "PROMOVOHET NË BUKURESHT FJALORI AKADEMIK SHQIP-RUMANISHT I AUTORËVE: RENATA TOPÇIU, LUAN TOPÇIU, ANA MELONASHI – Dielli | The Sun". https://gazetadielli.com/. Arkivuar nga origjinali më 26 nëntor 2022. Marrë më 2022-11-26.
{{cite web}}
: Lidhje e jashtme në
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)|website=
- ^ "BOTOHET NË RUMANI "ANTOLOGJIA E POEZISË SHQIPE NGA ZANAFILLA E DERI MË SOT" ME AUTORË LUAN TOPÇIU DHE RENATA TOPÇIU-MELONASHI – Dielli | The Sun" (në anglishte amerikane). 2023-06-30. Marrë më 2023-11-28.
- ^ Telegraf, Gazeta (2023-07-07). "Suplementi Pena Shqiptare/ Visar Zhiti: Antologji e poezisë shqipe në Rumani me autor dr. Luan Topçiu". Gazeta Telegraf. Marrë më 2023-11-28.
- ^ admin (2023-09-15). "Lansare de gală pentru „Antologia poeziei albaneze"". Asociația Liga Albanezilor din România (në rumanisht). Arkivuar nga origjinali më 3 dhjetor 2023. Marrë më 2023-11-28.
- ^ ExLibris (2023-09-25). "Ana Blandiana, poetja më e madhe e rumanisë, në promovimin e Antologjisë së Poezisë Shqipe". ExLibris (në anglishte britanike). Marrë më 2023-11-28.
- ^ "Poeti i vështirë Lasgush Poradeci". Libraria Onufri. Marrë më 2024-03-24.
- ^ Indiscret (2019-11-21). "Lansare de carte la Liga Albanezilor din România". Indiscret in Oltenia (në rumanisht). Marrë më 2022-10-31.
- ^ "Corul transformat în cortegiu – Romania literara" (në rumanisht). Marrë më 2022-10-31.
- ^ Mihăilă, Simona (2021-12-19). "Volum de poezii al scriitorului bârlădean Cezar Ivănescu, trandus în limba albaneză și lansat în Albania". ziarulobiectiv (në rumanisht). Marrë më 2024-03-24.
- ^ ProAlba, Redacția (2013-05-14). "S-a încheiat Festivalul Internațional „Lucian Blaga" Sebeș-Lancrăm-Alba Iulia, ediția 33. Vezi premianții". ProAlba (në rumanisht). Marrë më 2025-01-18.
- ^ "ISPMN - Albanezi". ispmn.gov.ro. Marrë më 2025-01-18.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Nga Kadare te Tom Kuka, fituesit e çmimeve kombëtare të Letërsisë për 2018-ën". www.panorama.com.al. 2024-03-23. Marrë më 2024-03-24.
- ^ "Decrete de decorare semnate de Președintele României, Klaus Iohannis". www.presidency.ro. Marrë më 2022-10-31.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Mari personalități și instituții de seamă, din domeniul cultural, decorate de Președintele României, la propunerea Ministerului Culturii | Ministerul Culturii". www.cultura.ro (në rumanisht). Marrë më 2022-10-31.
- ^ AGERPRES. "Ziua Culturii Naţionale/ Personalităţi din domeniul culturii, decorate de preşedintele Iohannis". www.agerpres.ro (në rumanisht). Arkivuar nga origjinali më 31 tetor 2022. Marrë më 2022-10-31.
- ^ Vulea, Puiu (2022-01-14). "Preşedintele Iohannis a decorat mai multe personalităţi şi instituţii din domeniul culturii". Radio România Oltenia Craiova (në rumanisht). Marrë më 2022-10-31.
- ^ "Distincțiile oferite de Institutul Cultural Român cu prilejul Zilei Minorităților Naționale – 18 decembrie 2022 – DRI.GOV.RO-Departamentul pentru Relaţii Interetnice". dri.gov.ro. Marrë më 2022-12-22.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Antologjia e poezisë shqipe, përkthyer në rumanisht fiton çmimin e panairit të librit "LIBREX 2024" në Rumani". www.balkanweb.com. Marrë më 2025-01-18.
- ^ "ANTOLOGJIA E POEZISË SHQIPE NË RUMANISHT FITON ÇMIMIN E PANAIRIT TË LIBRIT "LIBREX 2024" NË JASH TË RUMANISË". VOAL - Voice of Albanians (në anglishte amerikane). 2024-04-22. Marrë më 2025-01-18.
- ^ startboss (2024-04-23). "Antologjia e poezisë shqipe, përkthyer në rumanisht fiton çmimin e panairit të librit "LIBREX 2024" në Rumani". Start News. Marrë më 2025-01-18.
- ^ "Asociația Liga Albanezilor din România - Manifestare de Ziua Minorităților Naționale - 18 decembrie 2025 » EQYNews" (në rumanisht). 2024-12-17. Marrë më 2025-01-18.