Jump to content

Pakti me Djallin

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Marrëveshja me Djallin)
Gdhendje e paktit të Faustit me Mefisto, nga Adolf Gnauth (rreth 1840).

Një marrëveshje me Djallin (e quajtur edhe një pakt me Djallin, pazari faustian ose pazari mefistofelian) është një motiv kulturor i ilustruar nga legjenda e Faustit dhe figura e Mefistofelit, si dhe është thelbësor për shumë traditakrishtera. Sipas besimit tradicional të krishterë për magjinë, pakti është midis një personi dhe Djallit ose një demon tjetër, duke shkëmbyer një shpirt për favore djallëzore, të cilat ndryshojnë sipas përrallës, por priren të përfshijnë rininë, njohurinë, pasurinë, famën dhe fuqinë.

Besohej gjithashtu se disa njerëz e kishin bërë këtë lloj pakti vetëm si një shenjë e njohjes së minionit si zotërues të tyre, në këmbim të asgjëje. Pazari është i rrezikshëm, pasi çmimi i shërbimit të djallit është shpirti i bastistit. Përralla mund të ketë një fund moralizues, me mallkim të përjetshëm për sipërmarrësin e pamend. Anasjelltas, mund të ketë një kthesë komike, në të cilën një fshatar dinak e tejkalon djallin, karakteristikisht në një pikë teknike. Personi që bën marrëveshjen ndonjëherë përpiqet të mashtrojë djallin, por në fund humbet (p.sh., njeriu shet shpirtin e tij për jetën e përjetshme sepse nuk do të vdesë kurrë për të paguar fundin e pazarit. Imun ndaj dënimit me vdekje, ai kryen vrasje, por dënohet me burgim të përjetshëm).

Një sërë veprash të famshme i referohen pakteve me djallin, nga urat e shumta evropiane të djallit te virtuoziteti i violinës së Giuseppe Tartini dhe Niccolò Paganini, te miti i "udhëkryqit" të lidhur me Robert Johnson.

Në Motif-Index of Folk-Literature të Stith Thompson, "Pazar me djallin" përbën motivin me numrin M210 dhe "Njeriu ia shet shpirtin djallit" motivin me numrin M211.