Mary Malahlela
Mary Malahele-Xakana (2 maj 1916 – 8 maj 1981) [1] ishte gruaja e parë me ngjyrë e regjistruar si mjeke në Afrikën e Jugut (1947), si dhe një anëtare themeluese e Shoqatës së krishterë të Të Rejave. [2][3]
Jeta e hershme dhe edukimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Mary Susan Makobatjatji Malahlela ka lindur në Pietersburg. [4] Babai i saj ishte Thadius Chweu Malahlela, një i krishterë i kthyer. Babai i saj ishte larguar nga shtëpia për shkak se nuk pranonte të vriste fëmijët e tij binjak, pasi binjakët konsideroheshin një mallkim. [5] Si një vajzë ajo ishte një studente në Shkollën Fillore Metodiste në Juliwe, afër Johanesburgut. Ajo mori pjesë në Universitetin e Fort Hare si një universitare dhe në vitin 1941 mori mbështetje nga Fondi i Besimit Natyral për të studiuar mjekësinë në Universitetin e Witwatersrand. Në vitin 2015, Universiteti i Witwatersrand ndërtoi një pllakë në bazat e tij si një memorial për Dr Malahlela dhe si një mënyrë për të korrigjuar zvogëlimin historik të alumni amtare vendas. [6]
Carrer[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në vitin 1947, Malahlela u diplomua nga shkolla mjekësore dhe u regjistrua si mjeke, gruaja e parë me ngjyrë në Afrikën e Jugut që e bën këtë. [7] Ajo hapi një klinikë mjekësore private në Kliptown, dhe një të dytë në Mofolo Jug. Pas Aktit të Zonave të Grupit, ajo punoi në klinikën në Dobsonville. [8][9]
Malahlele ishte një anëtar themelues i Shoqatës së krishterë të Të Rejave në Afrikën e Jugut dhe ishte aktive në lëvizjet paqësore dhe anti-aparteid. Ajo ishte anëtare e Lëvizjes së Paqes të Grave, anëtare e Këshillit të Universitetit të Fort Hare dhe një kryetare e Bordit të Shkollës Roodepoort. [5]
Jeta personale[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Mary Malahlela u martua dhe kishte dy vajza. Ajo vdiq në 1981, 65 vjeç, pas një ataku në zemër, ndërsa vullnetarizonte me Dr Nthato Motlana në Klinikën Rurale të Witkoppen në Sandton, Johannesburg. [10]
Një shkollë fillore në Dobsonville është emëruar nga Dr. Malahlela-Xakana. [11] Në vitin 2015, Malahlela-Xakana u dha pas vdekjes Urdhrin e Baobab për karrierën e saj të parë mjekësore. [9][12]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Birth and death dates from "Dr Mary Susan Makobatjatji Malahlela (Posthumous)" Arkivuar 27 janar 2016 tek Wayback Machine, Order of the Baobab, Office of the Presidency, Government of South Africa; some sources give 1917 and 1982 instead.
- ^ "Mary Susan Malahele-Xakana | South African History Online". Sahistory.org.za. Marrë më 22 mars 2015.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "The heroes of the South African women's struggle-Top Women". Businesswomen.co.za. Arkivuar nga origjinali më 3 gusht 2012. Marrë më 22 mars 2015.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Gail Nattrass, "Mary Susan Malahlela-Xakana" South African History Online.
- ^ a b Women Marching Into the 21st Century: Wathint' Abafazi, Wathint' Imbokodo. HSRC Press. 2000. fq. 202–. ISBN 978-0-7969-1966-3.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Wits Med School honours first black woman graduate from 1947". News24. Arkivuar nga origjinali më 22 janar 2016. Marrë më 19 janar 2016.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Anne Digby, "Black Doctors and Discrimination under South Africa’s Apartheid Regime", Medical History 57(2)(April 2013): 269-290. doi: 10.1017/mdh.2012.106.
- ^ Mpho Raborife, "Wits Med School Honours First Black Woman Graduate from 1947" Arkivuar 22 janar 2016 tek Wayback Machine News24, 12 June 2015.
- ^ a b "Dr Mary Susan Makobatjatji Malahlela (Posthumous)" Arkivuar 27 janar 2016 tek Wayback Machine, Order of the Baobab, Office of the Presidency, Government of South Africa.
- ^ "Mary Susan Malahlela-Xakana", in Women Marching Into the 21st Century: Wathint' Abafazi, Wathint' Imbokodo (HSRC Press, 2000): 2022–03. ISBN 9780796919663.
- ^ Dr. Mary Malahlela Primary School, Dobsonville, Soweto, Gauteng, South Africa.
- ^ "Pics: Zuma Bestows National Orders" IOL: Independent Online, 8 December 2015.