Mitologjia hindu
Kjo faqe është e palidhur nga faqe të tjera. |
Hinduizmi është term i krijuar në shek XIX nga anglezët. India ka qenë koloni angleze. Në gjuhën persishte hindu d.m.th. banorë i brigjeve të Indisë. Hinduizmi është i bazuar mbi parimin e Samsarës. Samsaja është qark i pafund që nënkupton: lindjen, vdekjen dhe prapë lindjen në botën tjetër. Përmes kësaj arrihet Moksha, që është arsimimi apo ngadhënjimi mbi tolerancën.
Çka e karakterizon mitologjinë hinduistë?
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Mitologjia hinduiste karakterizohet nga lufta e vazhdueshme mes hyjnive dhe demonëve. Mirëpo, një karakteristikë e përbashkët e tyre është se të atin e kanë të njëjtë, pra Prajapatin, ndërsa nënat i kanë të ndryshme: hyjnitë nënë e kanë Aditën, ndërsa demonët Ditën.
4 kastat kryesore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]ky seksion duhet shtjelluar më tepër
Brahmanët janë kasta më e njohur, pastaj janë luftëtarët, tregtarët e shërbëtorët, ndërsa ekzistojnë përmbi 100 kasta, që janë të papastër dhe janë të destinuar të bëjnë punë të nën çmueshme të shoqërisë si: xhelati, djegësit e kufomave, etj.
Asuret janë demone titane, të cilët janë armiq të përbetuar të hyjnive. Si kundër peshë e tyre kanë qenë devet.
Simboli e hinduizmit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Simboli e hinduizmit është Omi i shenjtë (30) – ku 3 është simbol i treshes hyjnore, është trimulti i cili qeveris botën dhe 0 është simbol i qetësisë shpirtërore, pas gjetjes së hyjnive nga besimtarët.
Nga treshi hyjnor më i popullarizuari është hyu Vishni, sepse paraqitet në 10 avatarë. Avatarët janë trajta apo zbritje nga qielli në forma të ndryshme. Avataret e Vishnusë janë 10 e ato janë:
- 1. Matsya – avatari i parë i Vishnus, ku Vishnu paraqitet në formë të peshkut, i cili e ka shpëtuar njerëzimin nga përmbytja.
- 2. Kurma – Vishnu paraqitet në formë të breshkës, e cila e mban tokën mbi shpinën e saj. Në hinduizëm breshka paraqet: diellin, pra Kurma është hy i Diellit.
- 3. Varaha - Vishnu në formë të derrit të egër, i cili e ka ngritur tokën nga uji dhe e ka shpëtuar nga përmbytja.
- 4. Narasimba – këtu Vishnu paraqitet në trajtë gjysmë njeri dhe gjysmë luan, i cili e vret mbretin e demonëve dhe e shpëton njerëzimin.
- 5. Vamana – Vishnu paraqitet si shkurtabiq ku e mposhtë demonin Bali. Këta të pestë: Matsya, Kurma, Varaha, Narasimba dhe Vamana paraqiten në forma zoomorfe, kurse pesë të tjerat paraqiten në formë antropomorfe e këto janë:
- 6. Parashurama – Vishnu paraqitet si prift, i cili e mposhtë kastën e luftëtarëve dhe prej asaj kohe e deri në Mesjetë, kasta e Brahmanëve ishte kasta më e fortë.
- 7. Rama – personazh kryesor i Ramajanës. Rama ishte princ i cili e vret demonin Ravan, i cili ia kishte rrëmbyer gruan.
- 8. Krishna – është krye personazh i Mabharatës. Krishna e ndihmon njerëzimin dhe e vrasin demonët me një shigjetë në thembër.
- 9. Buddha – ishte avatari më i rëndësishëm. Njeri i arsimuar, i ngritur, i cili e ka kuptuar të vërtetën. Ky ka qenë mbret i cili është shndërruar në mit. Emri i tij ishte Siddharta Gauthama. Është avatari i 9-të i Vishnus.
- 10. Ndërsa avatari i 10-të është Kalki, por që nuk ka ndodhur ende por pritet të ndodh. Kalki është kalorësi me kali të bardhë apo edhe vetëm kali i bardhë. Pas shkatërrimit të botës nga Shiva, ky e ka për detyrë ta ringjallë apo ta krijojë atë.
Thuhet se hinduizmi ka më shumë hyjni se sa besimtarë e ato janë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Lakshmi – hyjneshë e fatit.
- Indra – hy i stuhive, mbret i hyjnive. Më vonë në vend të tij vjen Krishna.
- Rudra – hy i lashtë, i cili bën pjesë në çiftin e parë hyjnor me Indrën.
- Agni – hy i zjarrit.
- Yama – i biri i diellit, hy i nëntokës, është njeriu i parë që ka vdekur dhe është shndërruar në sundues të të vdekurve – nëntokës.
- Varyna - hy i ujërave.
- Surya - hy i diellit, më vonë identifikohet me Vishnun.
- Hanuma – hy në formë të majmunit.
- Ganeshi – hy me kokë elefanti, ishte një nga bijtë e Shivës. Në një luftë me Lakshmin, Lakshmi ia pret kokën. Shiva i premton se do t’ia vë kokën e krijesës së parë që e shohin dhe krijesa e parë që e shohin ishte elefanti. Ky është hyjni gjysmë zoomorf.
- Skandi – hy i luftës me 6 koka e 12 duar.
- Kali – një nga gratë e Shivës, është hyjneshë negative dhe shkatërruese.
- Radha – princeshë e hyjnizuar, dashnore e Krishnës.
- Prajapati – është krijuesi i kozmosit, baba i hyjnive demonëve, njerëzve dhe të gjitha krijesave, më vonë i njohur si Brahma.
- Us’has – bija e Brahmës, më të cilën Brahma bëri incest dhe krijoi gjallesat.
- Kama – hy i epsheve (kënaqësive të lejuara).