Shihni burimin për Njësia Speciale Antiterroriste (Serbi)


[[Skeda:Специјална Антитерористичка Јединица.png|parapamje|307x307px|Stema e SAJ (Njësisë Speciale Antiterroriste)]]
'''Njësia Speciale Antiterroriste''' ([[Gjuha serbe|serbisht]]: Специјална антитерористичка јединица ''Specijalna antiteroristička jedinica'', '''САЈ''') është njësi taktike policore e [[Policia e Serbisë|Policisë së Serbisë]].<ref>{{Citation |title=Special Anti-Terrorist Unit (Serbia) |date=2023-01-14 |url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Special_Anti-Terrorist_Unit_(Serbia)&oldid=1133553122 |work=Wikipedia |language=en |access-date=2023-02-20}}</ref>

== Historia ==
Forca Speciale e Policisë e Sekretarit Republikan për Punë të Brendshme të [[Republika Socialiste e Serbisë|Republikës Socialiste të Serbisë]] u krijua më 18 dhjetor 1978. Baza e parë për njësinë Milicija ishte në Stacionin Milicija në Beogradin e Ri. Komandanti i parë i saj ishte Millosh Bujenoviq.

Në vitin 1983, njësia u zhvendos në aeroportin e [[Beogradi]]t në Surçin. Në vitin 1991, u themelua [[Ministria e Punëve të Brendshme (Serbi)|Ministria e Punëve të Brendshme]] me njësinë e riemëruar si Njësia kundër terrorizmit. Në vitin 1992, Njësia Anti-Terrorizëm u vu nën Shërbimin e Sigurisë Publike ([[serbisht]] [[Alfabeti cirilik|cirilik]]: Ресор јавне безбедности; RJB) i cili mbikëqyrte Milicinë në [[Serbia|Republikën e re të Serbisë]]. Një komandë u themelua në vitin 1992 në RJB; përveç Beogradit, ajo krijoi degë në Novi Sad dhe [[Prishtinë]]. Zoran Simoviq ishte kreu i njësisë së atëhershme të Beogradit, [[Novi Sadi]] drejtohej nga Branko Jurçiq, dhe Prishtina Radoslav Staleviq. Gjatë luftës së vitit 1992, njësia u zhvendos në bazën e parë të dedikuar në të cilën ndodhet edhe sot afër Batajnicës, e quajtur Qendra e Stërvitjes “13 Maji”.

Në vitin 1994, njësia u quajt Njësia Speciale Antiterroriste, emër të cilin e mban edhe sot. Në vitin 1996, Milicia u riemërua në Policija (Polici). Gjatë [[Lufta e Kosovës|Luftës së Kosovës]] 1998-1999, njësia operoi për shtypjen e militantëve të [[Ushtria Çlirimtare e Kosovës|UÇK]]-së në territorin e [[Kosova dhe Metohia|Kosovës]]. Gjatë këtyre operacioneve, 16 anëtarë të njësisë vdiqën në luftime. Njësia Speciale Antiterroriste komandohej nga: Radovan Stojçiq, Miodrag Tepavçeviq, Zhivko Trajkoviq dhe Millovan Glišovic.

Në vitin 2005, komandanti i SAJ u bë Spasoje Vulević (polici i parë serb që përfundoi Akademinë e [[Zyra Federative e Hetimit Amerikan|FBI]]-së të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|SHBA]]-së). Nga viti 1978 deri në vitin 2008, në SAJ kaluan rreth 650 anëtarë. [[Policia e Serbisë|Policia serbe]] kishte dy njësi taktike policore nën komandën e Drejtorisë së Policisë së Policisë: SAJ-në dhe [[:en:Counter-Terrorist Unit (Serbia)|Njësinë Kundër-Terroriste]] (PTJ) e cila ishte themeluar në vitin 2003. Në vitin 2015 u njoftua se dy njësitë do të ishin unifikuar me emrin SAJ u ruajt pasi kishte një histori më të gjatë me Spasoje Vuleviqin si komandant i njësisë që do të vazhdonte të përdorte si objektet e trajnimit të SAJ ashtu edhe PTJ. Vetëm anëtarët elitë të SAJ-së dhe PTJ-së do të pranoheshin në njësinë e re, me anëtarët që nuk kishin standarde, të ridislokuar diku tjetër në polici ose të dilnin në pension. Në dhjetor 2018, Njësia Speciale Antiterroriste festoi 40-vjetorin e saj.

== Struktura ==
SAJ ka katër ekipe: "A", "B", "C" dhe "D". "Grushti i parë" përfaqësohet nga skuadrat "A" dhe "B" që zgjidhin situata të ndërlikuara armiqësore, hedhjen e avionëve, autobusëve, thyerjen e objekteve me hekura, arrestimin e personave dhe kriminelëve të rrezikshëm dhe të armatosur. Ekipi C është i specializuar dhe përbëhet nga: Grupi Snajper, Grupi i Zhytjes, Grupi i Trajnimit të Qenit, Substancat shpërthyese të Minave dhe Produktet Biologjike dhe Kimike (BHS). Gjatë kryerjes së detyrave "A", "B" dhe "C", ekipi vepron i koordinuar, si një entitet i vetëm, një ekip në të cilin secili ka detyra të sakta. Ekipi "D" siguron personalitete dhe objekte të rëndësishme që kërcënohen nga kërcënimi i menjëhershëm i një sulmi terrorist dhe ofron mbështetje zjarri. Mbështetja logjistike ofrohet nga Grupi Mjekësor, Grupi i Ndërtimit dhe Testimit të Armëve dhe Municioneve, Shërbimi Teknik dhe i Urgjencës.

=== Pajisjet ===
{| class="wikitable" style="text-align:center"
!Arma
!Lloji
|-
|{{flagicon|USA}}[[Karabina M4|M4 Commando]] (Model 933)
|[[Pushka e Sulmit|Pushkë Sulmi]]
|-
|{{flagicon|SUI}}[[SIG SG 550|SIG SG 552]]
|[[Pushka e Sulmit|Pushkë Sulmi]]
|-
|{{flagicon|SRB}}[[:en:Zastava_M21|Zastava M21]]
|[[Pushka e Sulmit|Pushkë Sulmi]]
|-
|{{flagicon|FIN}}[[Sako TRG]]
|[[Pushka Snajper|Pushkë Snajper]]
|-
|{{flagicon|GER}}[[Heckler & Koch MP5]] (A3, SD3)
|[[Gjysmë Mitralozi|Gjysmë Mitraloz]]
|-
|{{flagicon|ITA}}[[:en:Benelli_M4|Benelli M4]]
|[[Pushka e gjahut|Shotgun]] Gjysmë-automatik
|-
|{{flagicon|SRB}}[[:en:CZ-99|CZ-99]]
|[[Pistoleta|Pistoletë]] Gjysmë-automatike
|-
|{{flagicon|AUT}}[[Glock 17]]
|[[Pistoleta|Pistoletë]] Gjysmë-automatike
|}

== Galeria ==
<gallery class="center" perrow="4" widths="220" heights="220" caption="Automjetet">
Skeda:8milos saj3.jpg|Miloš 4x4, Transportues i Blinduar i Personelit
Skeda:MUP Srbije bov saj3.jpg|BOV M-86, Transportues i Blinduar i Personelit me top TAP-71
Skeda:MUP Srbije mercedes saj2.jpg|Mercedes-Benz G
</gallery><gallery class="center" perrow="4" widths="200" heights="180" caption="Anëtarët">
Skeda:SAJ ACUPAT camo.jpg
Skeda:SAJ CT member.jpg
Skeda:SAJ ghillie suit.jpg
Skeda:Ešalon SAJ MUPa Srbije - Odbrana slobode 2019 Niš 1.jpg
</gallery>

== Referime ==
{{reflist}}

[[Kategoria:Polici]]
[[Kategoria:Serbi]]
[[Kategoria:Terrorizëm]]