Nuhi Veselaj

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Emri Nuhi
Mbiemri Veselaj
Lindur më 20 gusht 1933
Lindur në Reçan,Therandë
Kombësia Shqiptar
Profesioni Gjuhëtar

Nuhi Veselaj (lindur më 20 gusht 1933) është gjuhëtar i gjuhës shqipe[1][2] dhe shkrimtar[3][4] që vepron në Prishtinë, Kosovë. Ai është autor publikimesh me prozë e poezi dhe i punimeve shkencore nga fusha e gjuhësisë, ndërsa ka qenë edhe punëtor arsimi.

Jeta[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Nuhi Veselaj u lind më 20 gusht 1933 në Reçan të Therandës[5]. Në vendlindje bëri mësimet fillore ndërsa shkollën normale e përfundoi në Shkollën Normale në Gjakovë, që sipas tij ka pasur ndikim të madh në zhvillimin e tij të mëvonshëm profesional[6][7]. Më 1963 mbaroi degën e gjuhës e të letërsisë në Universitetin e Prishtinës, Fakulteti Filozofik. Ai vazhdoi studimet pasuniversitare dhe në vitin 1980 u emërua magjistër i shkencave filologjike, ndërsa doktoraturën e mbrojti më 1992.

Veprimtaria nga fusha e arsimit dhe e letërsisë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Nuhi Veselaj ka qenë i angazhuar si mësues[8]. Ka botuar libra me pjesë teatrore për fëmijë[9] dhe konsiderohet autor i rëndësishëm sa i përket letërsisë shqiptare për fëmijë nga Kosova[10]. Ai është anëtar i Shoqatës Mbarëkombëtare të Shkrimtarëve për Fëmijë dhe të Rinj si dhe anëtar i Lidhjes së shkrimtarëve të Kosovës[5][11].

Publikime:

  • Miklime[12], 1967
  • Rrezet e ylberta[13], 1971
  • Me buzët në gaz, 1997
  • Fletë ditari rreth një motmotari, 1997
  • Trimoshi, 1997
  • Cace e hope djaloshare, 1997
  • Shfrime nëpër mjegullnajë, 1997
  • Mësime nëpër pësime, 1998
  • Gërricje në damarët e djalërisë[14], 1998
  • Bulëza të përshenjura, 2000
  • Ther me pupël, 2000

Veprimtaria nga fusha e shkencës dhe gjuhësisë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 1999, në cilësinë e gjuhëtarit albanolog, Nuhi Veselaj ishte pjesë e Komisionit për Emërtimin e Rrugëve, Shesheve dhe Lagjeve të qytetit Prishtinë, të ngritur nga Qeveria Komunale dhe të përbërë nga 12 anëtarë[2].

Nuhi Veselaj e ka studiuar çështjen e trajtës paskajore të foljes në gjuhën shqipe dhe është i mendimit se mënjanimi i saj nga norma letrare ka sjellë probleme[15]. Ai është përkrahës i idesë që trajta paskajore e foljes, karakteristike për dialektin gegë, duhet të institucionalizohet[16] dhe të futet në themel të foljes shqip[17]. Sipas tij është e domosdoshme që paskajorja të futet në shqipen standarde[5]. Këtë qëndrim mbajnë edhe gjuhëtarët: Rexhep Ismajli, Rrahman Paçarizi, Shkumbin Munishi, Julie May-Kolgjini.[1]

Nuhi Veselaj e ka trajtuar edhe temën e përdorimit të fjalëve të huaja në gjuhën shqipe. Sipas tij, duhet të arriher një drejtpeshim i sasisë së fjalëve të huaja që përdoren në mënyrë që të mos pamundësohet shpjegimi analitik i problemeve të ndërlikuara shkencore.[18]

Nuhi Veselaj ka qenë pëjesëmarrës në Seminarin Ndërkombëtar të Gjuhës, Letërsisë dhe Kulturës Shqiptare. Në vitin 2009, në seminarin e njëzetë e tetë ai e diskutoi temën "Koinezimi i të folmeve në dialekte dhe standardizimi i gjuhës shqipe". Aty ai ndër tjera tha:

Shqipja standarde nuk është varur asnjëherë nga të folmet e veçanta, por nga raportet ndër dialektore. Shqipja që në antikë paraqitet e koinezuar në dy dialekte gegë në veri e toskë në jug, por ajo asnjëherë nuk i ka këputur plotësisht raportet ndër-komunikuese.

— Nuhi Veselaj[19][20]

Publikime:

  • Rreth përcaktimit të rregullës për formimin e emrave prejpjesorë të vepruesit me - (ë)s në shqipen kombëtare letrare, 1995[12]
  • Formanti - as si ndajshtesë e specializuar: (për emërtimin e njerzve sipas vendbanimit e prejardhjes në shqipen letrare kombëtare), 1996[12]
  • Çështje të shqipes standarde në fushë të leksikut dhe të fjalëformimit I, 1997[18][21][22]
  • Rreth terminologjisë kompjuterike në shqipe, 1999[12]
  • Paskajorja, çështje e shqipes standarde, 2000[16][23][24][25][26]
  • Përpunimi i normës letrare kusht për kristalizimin e mëtejshëm të shqipes standarte kombëtare, 2001[12]
  • Çështje rreth emërtimit të vendbanimeve në shqipe me theks në emërtimet e propozuara në Kosovë, 2001[27][28]
  • Foljet më -O në gjuhën shqipe, 2002[29]
  • Paskajorja dhe standardizimi i gjuhës shqipe, 2006[30]
  • Koinezimi i të folmeve në dialekte dhe standardizimi i gjuhës shqipe, 2009[19][20][31]
  • Shumësi dhe shquarsia e emrave në shqipen standarde, 2013[32][33][34]
  • Foljet e huazuara me -I në temë cështje drejtshkrimore e fjalëformuese në gjuhën shqipe[35]
  • Paskajorja pas Konferencës së Durrësit[36]

Shënime dhe referenca[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ a b "Kopje e arkivuar" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 21 maj 2015. Marrë më 15 mars 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  2. ^ a b http://pashtriku.beepworld.de/pirraku_shtabisuprem.htm
  3. ^ http://www.arkivalajmeve.com/Brerore-lirie-per-Elena-Gjiken.399197[lidhje e vdekur]
  4. ^ http://www.telegrafi.com/magazina/promovohet-edicioni-i-tete-i-brerore-lirie-18-517.html[lidhje e vdekur]
  5. ^ a b c https://albemigrant2011.wordpress.com/2008/02/15/nuhi-veselaj-gjuhetari-i-bashkimit-gjuhesor/
  6. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 6 mars 2016. Marrë më 15 mars 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  7. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 9 mars 2016. Marrë më 15 mars 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  8. ^ http://www.pashtriku.org/?kat=64&shkrimi=2398
  9. ^ http://fjalaelire.co.uk/wp-content/uploads/2012/04/bishqemi-fjala Arkivuar 21 prill 2015 tek Wayback Machine faqe 15
  10. ^ http://fjalaelire.co.uk/wp-content/uploads/2012/04/bishqemi-fjala Arkivuar 21 prill 2015 tek Wayback Machine faqe 13
  11. ^ http://floripress.blogspot.com/2013/04/lidhja-e-shkrimtareve-e-kosoves-me.html
  12. ^ a b c d e http://www.bksh.al/adlib/scripts/wwwopac.exe?&DATABASE=catalo&OPAC_URL=/adlib/beginner/index_al.html&LANGUAGE=1&l1=Veselaj,+Nuhi&LIMIT=0
  13. ^ http://www.zemrashqiptare.net/news/id_3172/Nuhi-Veselaj:-Nj%C3%AB-shekull-jet%C3%AB,-me-shekuj-lavdi.html
  14. ^ http://books.google.com/books/about/G%C3%ABrricje_n%C3%AB_damar%C3%ABt_e_djal%C3%ABris%C3%AB.html?id=ks3eMAAACAAJ
  15. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 2 prill 2015. Marrë më 15 mars 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  16. ^ a b http://www.shkenca.org/pdf/gjuhe/dicka_per_paskajoren.pdf
  17. ^ http://www.proletari.com/mbi-identitetin-kombetar-dhe-shqipen-e-njesueme/html
  18. ^ a b "Kopje e arkivuar" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 13 maj 2013. Marrë më 15 mars 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  19. ^ a b http://www.kosovapress.com/sq/arkiva/veselaj-dialekti-gege-e-toske-nuk-i-kane-keputur-raportet-nder-komunikuese-80735/?old=1
  20. ^ a b http://botasot.info/?gjuha=0&category=15&id=29033
  21. ^ http://libris.kb.se/bib/11873236
  22. ^ http://www.shkoder.net/fjala/2008/aberisha2.htm
  23. ^ http://books.google.com/books/about/Paskajorja.html?id=vjv6lAEACAAJ
  24. ^ http://linguasocio.blogspot.com/2011/01/mbi-mundesine-e-integrimit-te.html
  25. ^ http://www.ashak.org/?cid=1,24,368
  26. ^ "Kopje e arkivuar" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 8 janar 2020. Marrë më 15 mars 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  27. ^ https://m.facebook.com/notes/shoq%C3%ABria-bashkimi-shqiptar/onomastika-e-kosov%C3%ABs-nd%C3%ABrmjet-miteve-dhe-identiteve-ii/165020143513510/
  28. ^ https://upload.wikimedia.org/wikibooks/sq/9/9d/Begzad_Baliu._Onomastike_dhe_identitet_paust.pdf
  29. ^ http://bibliotekashkoder.com/more_catalog.php?id=8801
  30. ^ http://www.zemrashqiptare.net/news/id_2823/Nuhi-Veselaj:-Paskajorja-dhe-Standardizimi-i-Gjuh%C3%ABs-Shqipe.html
  31. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 4 mars 2016. Marrë më 15 mars 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  32. ^ http://www.academia.edu/5895016/SHQIPJA_E_DRUNJTE_1
  33. ^ http://www.ashak.org/repository/docs/Studime_20_WEB_601976.pdf
  34. ^ http://www.zemrashqiptare.net/news/id_15253/rp_0/act_print/rf
  35. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 16 prill 2016. Marrë më 15 mars 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  36. ^ http://www.zemrashqiptare.net/news/id_33959/Nuhi-Veselaj:-Paskajorja-pas-Konferenc%C3%ABs-s%C3%AB-Durr%C3%ABsit.html

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]