Oda Buchholz
Oda Buchholz (21 janar 1940 - 2 janar 2014)[1] ishte një gjuhëtare dhe studiuese gjermane e njohur për ekspertizën e saj në gjuhën shqipe. Ajo la një gjurmë të rëndësishme në fushën e studimeve albanologjike dhe të linguistikës ballkanike.
Biografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Lindi më 21 janar 1940 në Dessau, Gjermani. Ajo filloi studimet e larta në Fakultetin e Historisë dhe Filologjisë në Universitetin Shtetëror të Tiranës nga viti 1959 deri në vitin 1961, duke qenë një nga studentet e para gjermane që studioi në një mjedis shqipfolës, me fokus në gjuhën dhe letërsinë shqipe. Për shkak të marrëdhënieve të tensionuara politike midis Shqipërisë dhe Republikës Demokratike Gjermane, nuk mundi t’i vazhdonte studimet në Tiranë. Ajo përfundoi provimin e shtetit në Universitetin Humboldt në Berlin në vitin 1964, duke u diplomuar në albanologji me lëndën ndihmëse në gjuhën dhe letërsinë bullgare.
Në Akademinë e Shkencave të Berlinit, Buchholz u bashkua me një grup të rinj shkencëtarësh të përkushtuar. Ajo bashkëpunoi me linguistë të njohur si M. Bierwisch dhe punoi në një ekip kërkimor të drejtuar nga W. Fiedler. Disertacioni i saj, me titull "Dyfishimi i Kundrinave në Gjuhën Shqipe" (Zur Verdoppelung der Objekte im Albanischen), u përfundua në vitin 1969 dhe u botua në vitin 1977, duke qenë një punim pionier për sintaksën shqipe nga këndvështrimi gjenerativ.
Nga viti 1979 deri në vitin 1989, Oda Buchholz dha mësim në Universitetin Humboldt, ku zhvilloi kurse si "Sintaksa Shqipe," "Praktika e Gjuhës Shqipe" dhe "Përkthimi (Shqip-Gjermanisht, Gjermanisht-Shqip)." Pas vitit 1990, ajo vazhdoi mësimdhënien dhe kërkimin në albanologji dhe ballkanologji në Freie Universität Berlin.
Buchholz bashkëpunoi me Wilfried Fiedler për të shkruar "Albanische Grammatik" (1987), një vepër kyçe në fushën e gramatikës shqipe. Ajo gjithashtu përpiloi fjalorë shqip-gjermanisht dhe gjermanisht-shqip së bashku me Fiedler dhe G. Uhlisch, të cilat janë burime thelbësore për studiuesit dhe përkthyesit.
Oda Buchholz ndërroi jetë më 2 janar 2014 në Berlin, pak javë para ditëlindjes së saj të 74-të. Puna dhe përkushtimi i saj ndaj gjuhës dhe kulturës shqipe kanë lënë një ndikim të thellë dhe të qëndrueshëm në fushën e studimeve albanologjike.[2] [3]
Publikime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Studime
- "Zur Verdoppelung der Objekte im Albanischen" (1977);
- "Wörterbuch Albanisch Deutsch" (1977)
- "Albanische Grammatik" (1987).
- Përkthme
- "Gjenerali i Ushtrisë së Vdekur" nga Ismail Kadare (1977, 1988),
- "Antologji e poezisë kosovare" (1979, 1988),
- "Shkëlqimi dhe Rënia e Shokut Zylo" nga Dritëro Agolli (1993).
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ "Ndahet nga jeta albanologia e mirënjohur gjermane Oda Buchholz – DW – 24/01/2014". dw.com. Marrë më 2024-06-24.
- ^ Elsie, Robert (2010 Historical Dictionary of Albania. European Historical Dictionaries (2nd ed.). Lanham, Md.: Scarecrow. Libris 11846576. ISBN 978-0-8108-6188-6
- ^ Kraja, Mehmet, red. (2018). "Fjalori Enciklopedik i Kosovës". (Encyclopedic Dictionary of Kosova). Vëll. 1. Prishtinë: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës. fq. 228. ISBN 9789951615846. OCLC 1080379844.