Piter Pan
Piter Pan është një personazh imagjinar i krijuar nga romancieri dhe dramaturgu skicez J. M. Barrie. Një djalë i ri pa shpirt dhe djallëzi që mund të fluturojë dhe nuk rritet kurrë, Piter Pan e kalon fëmijërinë e tij të pafund duke pasur aventura në ishullin mitik të Neverland si udhëheqësi i Lost Boys, duke bashkëvepruar me zanat, piratët, sirenë, amerikanët vendas , dhe herë pas here fëmijë të zakonshëm nga bota jashtë Neverland.
Paraqitja
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Barrie asnjëherë nuk e përshkroi pamjen e Peter në detaje, madje as në romanin e tij, duke e lënë atë në imagjinatën e lexuesit dhe interpretimin e kujtdo që i përshtatet personazhit. Emri i tij dhe luajtja e flautës sugjerojnë karakterin mitologjik Pani. Barrie përmend në Peter dhe Wendy se Peter Pan ende kishte të gjithë "dhëmbët e tij të parë".[1] Ai e përshkruan atë si një djalë të bukur me një buzëqeshje të bukur, "të veshur me gjethe skelete dhe lëngje që rrjedhin nga pemët".[1]
Tradicionalisht, personazhi është luajtur në skenë nga një grua e imët e rritur.[2] Në prodhimet origjinale në Mbretërinë e Bashkuar, kostumi i Peter Pan ishte një tunikë e kuqërremtë dhe triko jeshile e errët, si ajo e veshur nga Nina Boucicault në vitin 1904. Kjo kostum është ekspozuar në vendlindjen e Barrie.[3] Kostum i ngjashëm i veshur nga Pauline Chase (i cili luajti rolin nga viti 1906 deri më 1913) është shfaqur në Muzeun e Londrës. Botimet e hershme të adaptimeve të tregimit gjithashtu përshkruajnë një kostum të kuq,[4][5] por një kostum i gjelbër (pavarësisht nëse bëhet me gjethe) bëhet më i zakonshëm që nga vitet 1920, dhe më shumë më vonë pas publikimit të filmit vizatimor të Disney.
Në filmat Disney, Peter vesh një veshje që përbëhet nga një tunikë e gjelbër me mëngë të shkurtra dhe tanga të dukshme të bëra prej pëlhure, dhe një kasketë me një pendë të kuqe në të. Ai ka treguar veshë të ngjashëm me kukudhët, sytë kafe dhe flokët i ka të kuq.
Në Hook (1991), personazhi luhet si i rritur nga Robin Williams, me sy blu dhe flokë kafe të errët; në rininë e tij, flokët e tij ishin kafe të ndritur. Veshët e tij shfaqen të theksuara vetëm kur ai është Peter Pan, jo si Peter Banning. Veshja e tij e Pan ngjan me veshjen e Disney (përveç kapelës).
Në filmin e live-action 2003, ai është portretizuar nga Jeremy Sumpter, me flokë bjonde, sy blu, këmbë të zhveshur dhe një kostum të bërë nga gjethe dhe rrushi.
Personaliteti
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Peter është një stereotip i ekzagjeruar i një djali krenar dhe i shkujdesur. Ai pretendon madhështi, madje edhe kur pretendime të tilla janë në pikëpyetje (siç është urimi i vetvetes kur Wendy ritregon hijen e tij). Në shfaqjen dhe librin, Peter simbolizon egoizmin e fëmijërisë dhe portretizohet si harrues dhe i përqendruar në vetvete.
Peter ka një qëndrim të paqartë, të gëzuar, dhe është pa frikë i guximshëm kur bëhet fjalë për ta vënë veten në rrezik. Barrie shkruan se kur Peter mendoi se ai do të vdiste në Marooners 'Rock, ai u ndje i frikësuar, megjithatë ai ndjeu vetëm një dridhje. Me këtë qëndrim të bekuar, ai thotë: "Të vdesësh do të jetë një aventurë jashtëzakonisht e madhe". Në shfaqje, narratori i padukshëm dhe pa emër mendon se çfarë mund të ketë qenë nëse Peter do të kishte qëndruar me Wendy, në mënyrë që thirrja e tij të ishte bërë, "Të jetosh do të ishte një aventurë jashtëzakonisht e madhe!", "Por ai kurrë nuk mund ta marrë plotësisht prej saj".[6]
Aftësitë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Cilësia arketipike e Pjetrit është rinia e tij e pafund. Në Peter dhe Wendy, shpjegohet se Peter duhet të harrojë aventurat e tij dhe ato që mëson për botën, në mënyrë që të qëndrojë fëminor.
Peter ka aftësi të fluturojë, në shfaqje dhe libra ai mëson fëmijëve të fluturojnë. Në The Little White Bird, thuhet se Peter mund të fluturoj sepse ai është pjesë e zogjve.
Në kapitullin "The Mermaid's Lagoon" në librin Peter dhe Wendy, Barrie shkruan se nuk ka pothuajse asgjë që Peter nuk mund të bëjë. Ai është një shpatar i aftë, duke krahasuar me atë të Kapiten Hook, dorën e të cilit e ndërpreu në një duel. Ai ka vizion dhe dëgjim të jashtëzakonshëm të dashur. Ai është i aftë në imitim, duke kopjuar zërin e Hook dhe zërin e orës (tik-tak).
Peter ka aftësinë t'i imagjinojë gjërat në ekzistencë dhe ai është në gjendje të ndiejë rrezik kur është afër.
Në shfaqje, Barrie thotë se askush nuk bën ta prek Peter (edhe pse as ai vetë nuk e din përse). Wendy tentoi ta "puth" (gjemboj) Peter, por u ndalua nga Tinker Bell.
Në kulturën popullore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Peter Pan u shfaq për herë të parë në ekran në filmin e heshtur amerikan të vitit 192 e lansuar nga Paramount Pictures si një adaptim i shfaqjes origjinale në skenë.
- Që nga filmi i tyre i animuar i vitit 1953, Walt Disney ka vazhduar ta përdorë Peter Pan si personazh. Studio e paraqiti atë në filmin vazhdues Kthimi në Neverland, në parqet e tyre si një personazh i takueshëm, dhe si protagonist i udhëtimit të errët, Fluturimi i Peter Pan. Ai gjithashtu shfaqet në Shtëpia e Mickey Mouse, Krishtlindjet Magjike të Mickey dhe lojërat video të Kingdom Hearts.
- Ai shfaqte në librin komik italian Martin Mystère.
- Në filmin Shrek, Peter Pan shihet duke shitur Tinker Bell tek autoritetet Duloc, por aksidentalisht i thehet dhe e bën Gomarin të fluturoj për disa sekonda.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ a b Barrie, J. M. Peter and Wendy. Hodder & Stoughton, 1911, Kapitulli 1.
- ^ Bruce K. Hanson. Peter Pan on Stage and Screen 1904–2010. McFarland, 2011
- ^ "J M Barrie's Birthplace" (në anglisht). Nts.org.uk. Marrë më 17 qershor 2014.
- ^ Daniel O'Connor, illustrated by Alice B. Woodward. The Peter Pan Picture Book. Bell & Sons, 1907.
- ^ Peter Pan's ABC illustrated by Flora White. Hodder & Stoughton, 1913
- ^ Barrie, J. M. Peter Pan. Hodder & Stoughton, 1928, Act V, Scene 2.