Prepoli

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Prepoli
Prijepolje Пријепоље
Qytet
Pamje nga Prijepolja
Pamje nga Prijepolja
Nofkat: 
Sanxhak
Popullsia
 • Gjithsej13.330
Emri i banorëveSerbet , Boshnjaket dhe Malazezet
{{{postal_code_type}}}
31300
TargatPP
Faqja zyrtarehttp://www.opstinaprijepolje.rs/Opstina-Prijepolje-Pocetna__lat

Prijepole (serbisht: Пријепоље/Prijepolje) është vendbanim dhe qendër e njësis administrative në Serbi.

Pak histori[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Qyteti i Prijepoles sic flitet u ngrit nga karavanet mesjetare qe vinin nga Raguza apo Dubrovniku i sotem per ne Stamboll.I pozicionuar nen malet e Jadovnikut dhe Zllatarit ky vend gezon potencial per zhvillimin e nje qyeti dhe vendosjen e popullesise.Qyteti gezoi rendesi te madhe me ndertimin e Manastirit te Millesheves ku dhe behet vendvarrimin i Shen Svaes-Sveti Sava. Kryeshit qyteti zhvillohet ne njeren nga brigjet e lumit te Limit dhe Milleshevkes.Tek mbas ardhjes se austro-hungarezeve bregu tjeter behet me objektet e para dhe ngrihet ura mbi lum qe ende sot shfrytezohet. Nen zgjedhjen austro-hungareze qyeti zhvillohet dhe hapen shkolla ne fshatra dhe gjimnazi ne qytet(1913) se bashku me shkollen profesionale. Lufta e pare boterore percillet si ngjarje e destabilizimit te vendit dhe periudhe e shpernguljes se popullsise. Lufta e dyte boterore e gjen te okupar nga gjermanet, por kjo ane ishte shume aktive ne levizjet dhe akcionet ani fashiste.Heroi i Sarajeves - Vladimir Peric VALTER vjen nga ky qytet ku emrin e tij e mban shkolla fillore ne qyetet.Ne fshtin e Babines zhvillohen luftime me forcat gjermane dhe behet shtylle e ketij rajoni per mbrojtje te vendti.Heroi Boshko Buha bie heroikisht ne betejen e Jabukes ne kufrin me Malin e Zi afer qytetit. Me formimin e Repubikes Socialiste Federative te Jugosllavise qyeti perjeton lulezim dhe zhvillim te hovshem.Ne cdo aspekt behen ndryshime dhe popullesia fillon te rritet per 2-fishin e meparshem.Ky hov i zhvillimit dhe nje fryme e re dhe neutrale mes popujve fillojne te zbehet ne fundin e viteve 80-ta kur ndodh coptimi i RSF Jugosllavise. Qyteti perjeton shkaterrimin industrial pasi qe shumica e fabrikave shuhen dhe ne peridhen e bombardimeve disa pjese behen cak i bombave.Pas perfundumit te konflikteve qyteti shenon zvogelim te popullsise dhe shkaterrim te plote te industrise.

Ekonomia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjate SFRJ-se qyeti i Priepoljes ishte qender tregtare dhe industriale.Me me shume se 32 uzina ose fabrika dhe me 18 industri ushqimore dhe bujqesore. Ne Prepol punohej tekstili,gomat,pjeset e automobilave,industria kimike,industria ushqimore etj. Por me renien e Jugosllavise keto firama kapitulluan dhe nuk ekzistojne. Por sot Priepolja ka ende industri qe lulezojne(kryesisht ushqimore).Ka dhe hekurudhen Beograd-Tivar qe lidh qytetaret me detin gjegjesisht me portin ne Adriatik ne njeren ane dhe ne tjetren me kryqytin serb.

Demografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Statistikat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Banorë Grafiku
1948 2828 [[]]
1953 3536
1961 5303
1971 10904
1981 14543
1991 15634
2002 16332
2011 13380

Kultura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ne Prijepole kultura qe e zhvilluar nga periudha e romakeve te lashte, fakt jane dhe mbetjet arkeologjike te gjendura.Qyteti kreysisht ka qene i ndikuar nga influenca kulturore e Perandorise Osmane - ku jane lene kryesisht si deshmi xhamite(ajo qendrore,ne Sharampov-lagje, ne Hisarxhik-fshat),tyrbe e teqet.Kurse “Sahat Kulla” ose kulla e ores eshte simboli kryesor i mbetur i asaj kohe. Qyteti i Jerines rreth 15 km larg eshte i mbetur si rrenoja nga qyteterimi mesjetar ku perreth tij kalonin karavanet e Raguzes-Dubrovnikut per ne Konstandinopoje ose Stamboll. Influenca sllave la gjurme te pashlyeshme ne kulturen e qytetit, nen Qytetin e Jerines gjendet Manastiri mesjetar i Millesheves qender e Eparhise se Millesheves njekohesisht vendi ku gjendet njeri nga afrsqet me te vjetra te kishes Serbe - “Engjelli i Bardhe” - Beli Andjeo.Njekohesisht eshte vendi ku prehet trupini Shen Saves - Sveti Sava. Ne xhamine e fshatit Hisardzik ruhet libri i shenjte i fese islame - Kur’ani njeri nga me te vjetrit ne Ballkan rreth 400 vjet i vjeter.

Qyteti ka qendren e kultures dhe trupen amatore te drames.Bibliteken e qytetit, kinemane, galerine e arteve pamore dhe muzeun.

Politika[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kryetar i komunes tani eshte Dragoljub Zindovic.Eshte qytet me poltike neutrale.Popullata perfshim dy grupe kryesore ate Serbe dhe Bosnjake. Partia kryesuese eshte ajo SNS(Srpska Napredna Stranka) - Partia Progresive e Serbise.

Shiko edhe këtë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]