Prepoli
 | Kjo faqe është e palidhur nga faqe të tjera. |
Prepoli
Prijepolje Пријепоље | |
|---|---|
Qytet | |
 Pamje nga Prijepolja | |
| Nofkat: Sanxhak | |
| Popullsia | |
| • Gjithsej | 13.330 |
| Emri i banorëve | Serbet , Boshnjaket dhe Malazezet |
| {{{postal_code_type}}} | 31300 |
| Targat | PP |
| Faqja zyrtare | http://www.opstinaprijepolje.rs/Opstina-Prijepolje-Pocetna__lat |
Prijepole (serbisht: Пријепоље/Prijepolje) është vendbanim dhe qendër e njësis administrative në Serbi.
Pak histori
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Qyteti i Prijepoles sic flitet u ngrit nga karavanet mesjetare qe vinin nga Raguza apo Dubrovniku i sotem per ne Stamboll.I pozicionuar nen malet e Jadovnikut dhe Zllatarit ky vend gezon potencial per zhvillimin e nje qyeti dhe vendosjen e popullesise.Qyteti gezoi rendesi te madhe me ndertimin e Manastirit te Millesheves ku dhe behet vendvarrimin i Shen Svaes-Sveti Sava. Kryeshit qyteti zhvillohet ne njeren nga brigjet e lumit te Limit dhe Milleshevkes.Tek mbas ardhjes se austro-hungarezeve bregu tjeter behet me objektet e para dhe ngrihet ura mbi lum qe ende sot shfrytezohet. Nen zgjedhjen austro-hungareze qyeti zhvillohet dhe hapen shkolla ne fshatra dhe gjimnazi ne qytet(1913) se bashku me shkollen profesionale. Lufta e pare boterore percillet si ngjarje e destabilizimit te vendit dhe periudhe e shpernguljes se popullsise. Lufta e dyte boterore e gjen te okupar nga gjermanet, por kjo ane ishte shume aktive ne levizjet dhe akcionet ani fashiste.Heroi i Sarajeves - Vladimir Peric VALTER vjen nga ky qytet ku emrin e tij e mban shkolla fillore ne qyetet.Ne fshtin e Babines zhvillohen luftime me forcat gjermane dhe behet shtylle e ketij rajoni per mbrojtje te vendti.Heroi Boshko Buha bie heroikisht ne betejen e Jabukes ne kufrin me Malin e Zi afer qytetit. Me formimin e Repubikes Socialiste Federative te Jugosllavise qyeti perjeton lulezim dhe zhvillim te hovshem.Ne cdo aspekt behen ndryshime dhe popullesia fillon te rritet per 2-fishin e meparshem.Ky hov i zhvillimit dhe nje fryme e re dhe neutrale mes popujve fillojne te zbehet ne fundin e viteve 80-ta kur ndodh coptimi i RSF Jugosllavise. Qyteti perjeton shkaterrimin industrial pasi qe shumica e fabrikave shuhen dhe ne peridhen e bombardimeve disa pjese behen cak i bombave.Pas perfundumit te konflikteve qyteti shenon zvogelim te popullsise dhe shkaterrim te plote te industrise.
Ekonomia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Gjate SFRJ-se qyeti i Priepoljes ishte qender tregtare dhe industriale.Me me shume se 32 uzina ose fabrika dhe me 18 industri ushqimore dhe bujqesore. Ne Prepol punohej tekstili,gomat,pjeset e automobilave,industria kimike,industria ushqimore etj. Por me renien e Jugosllavise keto firama kapitulluan dhe nuk ekzistojne. Por sot Priepolja ka ende industri qe lulezojne(kryesisht ushqimore).Ka dhe hekurudhen Beograd-Tivar qe lidh qytetaret me detin gjegjesisht me portin ne Adriatik ne njeren ane dhe ne tjetren me kryqytin serb.
Demografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Statistikat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]| Viti | Banorë | Grafiku | |
|---|---|---|---|
| 1948 | 2828 | [[]] | |
| 1953 | 3536 | ||
| 1961 | 5303 | ||
| 1971 | 10904 | ||
| 1981 | 14543 | ||
| 1991 | 15634 | ||
| 2002 | 16332 | ||
| 2011 | 13380
Kultura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ne Prijepole kultura qe e zhvilluar nga periudha e romakeve te lashte, fakt jane dhe mbetjet arkeologjike te gjendura.Qyteti kreysisht ka qene i ndikuar nga influenca kulturore e Perandorise Osmane - ku jane lene kryesisht si deshmi xhamite(ajo qendrore,ne Sharampov-lagje, ne Hisarxhik-fshat),tyrbe e teqet.Kurse “Sahat Kulla” ose kulla e ores eshte simboli kryesor i mbetur i asaj kohe. Qyteti i Jerines rreth 15 km larg eshte i mbetur si rrenoja nga qyteterimi mesjetar ku perreth tij kalonin karavanet e Raguzes-Dubrovnikut per ne Konstandinopoje ose Stamboll. Influenca sllave la gjurme te pashlyeshme ne kulturen e qytetit, nen Qytetin e Jerines gjendet Manastiri mesjetar i Millesheves qender e Eparhise se Millesheves njekohesisht vendi ku gjendet njeri nga afrsqet me te vjetra te kishes Serbe - “Engjelli i Bardhe” - Beli Andjeo.Njekohesisht eshte vendi ku prehet trupini Shen Saves - Sveti Sava. Ne xhamine e fshatit Hisardzik ruhet libri i shenjte i fese islame - Kur’ani njeri nga me te vjetrit ne Ballkan rreth 400 vjet i vjeter. Qyteti ka qendren e kultures dhe trupen amatore te drames.Bibliteken e qytetit, kinemane, galerine e arteve pamore dhe muzeun. Politika[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kryetar i komunes tani eshte Dragoljub Zindovic.Eshte qytet me poltike neutrale.Popullata perfshim dy grupe kryesore ate Serbe dhe Bosnjake. Partia kryesuese eshte ajo SNS(Srpska Napredna Stranka) - Partia Progresive e Serbise. Shiko edhe këtë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
|
