Jump to content

Muhammed Riza Pehlevi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Shah Reza Pahlavi)
Muhammed Riza Pehlevi
Shahu i Iranit
Mbretërimi16 shtator 1941 – 11 shkurt 1979
Kurorëzimi26 tetor 1967
ParaardhësReza Pehlevi
PasardhësMonarkia u shpërbë
Kryeministrat e IranitStampa:Collapsed list
BashkëshortePrincesha Fauzia Fuad e Egjiptit
(m.1939; div.1948]]
Soraya Esfandiary-Bakhtiary
(m.1951; div.1958)
Farah Pehlevi (m. 1959; deri në vdekjen e tij)
FëmijëShahnaz Pehlevi
Riza Pehlevi, Princi i Kurorës së Iranit
Farahnaz Pehlevi
Ali Reza Pehlevi
Leila Pehlevi
ShtëpiaPehlevi
I atiReza Shah
E ëmaTadj ol-Molouk
U lind26 tetor 1919
Tehran, Qajar Iran
Vdiq27 korrik 1980 (60 vjet)
Kajro, Egjipt
Nënshkrimi

Muhammed Riza Pehlevi (Persisht: محمدرضا پهلوی‎, 26 tetor 1919 - 27 korrik 1980) ishte shahu (mbret) i fundit i Iranit nga 16 shtatori 1941 deri në rrëzimin e tij më 11 shkurt 1979. Për shkak të statusit të tij si shah i fundit i Iranit, ai shpesh njihet thjesht si Shah.

Muhamedi erdh në front më 1941 si pasues i të atit Reza Shahut. Në vitin 1953 vije deri tek një konflikt kushtetues në mes të Muhammedit dhe kryeministrit Mosadegut. Nga ky konflikt vije deri tek rrëzimi dhe ikja e shahut në mërgim. Sistemi i regjimit autoritativ e lejon kthimin e tij dhe shahu kthehet dhe së bashku bëjnë disa reforma të cilat vendit i sjellin investime të huaja si dhe industrializimin në bazë të të ardhurave nga nafta. Më 1967, pas lindjes së pasuesit të fronit Kyrus Reza (1960), vije deri tek kurorzimi i tij. Më 1978, opozita e krijuar nga disa forca të përziera politike dhe fetare, çohen në kryengritje kundër shahut. Në prill të vitit 1979, në Iran vije deri tek Revolucioni Islam nga Ruhollah Homeini, i cili në maj të po këtij viti, Muhammed Rezanë dhe familjen e tij i dënon në mungesë me vdekje.

  • "Mohammad Reza Shah Pahlavi" (në anglisht). Encyclopædia Britannica.