Shkolla e Vjetër (Ana Malit)
Pas suksesit të banorëve të trevës së Anës Malit,ska dyshim se qëndronte kjo shkollë e lënun pas dore tash sa vite,ku janë duke u bërë përpjekje për të përmisuar gabimet e disa byrokratëve që nënshkruan një pjesë të kësaj prone shkollore.
Shkolla e parë e Anës së Malit,që tani quhët nga banorët e këtyre anëve,shkolla e vjetër,pa dyshim ishte një shkollë e cila ndriti mendjet dhe dinjitetin e këtij populli,të kësaj treve.
Një shkollë e cila u dallonte nga mënyra e punës.Mësimet në këtë shkollë zhvillohëshin në atë mënyrë që nxënsit mos të shkojnë në shtëpi pa kuptuar lëndët msimore.Ora e mësimi në lëndën e Fizikës,Matematikës Bazave Politeknike e shumë lëndëve të tjera,përveç që u spjegonin në teori,ata spjegohëshin edhe në mënyrë praktike,ku në parkun e shkollës ishin të instaluara nga vetë nxënësit,shumë vegla teknike të lëndëve të përmendure,që nxënësit të kuptonin mësimet më së miri.Nxënësit që mbaronin klasët në këtë shkollë,ata kur shkonin për të studijuar më lartë,ata ishin të dalluar çdo kund tjetër,sepse shkolla kishte një diciplinë dhe kriterium të rrallë.
Kjo shkollë u ndërtua në vitin 1933, dhe ka qenë e hapur deri ne vitin 1972,deri sa u ndërtu shkolla e re. Nëpër klasat e kësaj shkolle kanë kaluar shumë mësues,të këtyre trevave por edhe jashtë trevës së Anës Malit,të cilët ja ngritën vlerat e saja.Para se të hapet kjo shkollë,në Anë të Malit në kohën e Jugosllavis së vjetë ka pasur disa shkolla që kanë punuar nëpër shtëpit private ose ndonji objekt tjeter siç ishte mejtepi në fshatin Selitë,dhe këtu mësimet u zhvillonin në Gjuhën Serbe,nga mësues të ardhur.Me hyrjen e Italis,1941-1944,në Anë të Malit, Ulqin Krajë e vise tjera shqiptare,për herë parë u hapën shkollat në gjuhën shqipe. Mësuesit e parë kanë qenë nga Shqipëria.Këtu po veçojmë si një nga mësuesit e parë i kësaj shkolle i cili ka qenë edhe Prenk Jakova.Një njeri i cili bëri shumë për muzikën shqiptare.
Prenk Jakova,një pësonalitet si ky,ilirisht mund të themi tashti se ja shtonë vlerën historike edhe më shumë kësaj shkolle.
Prenk Jakova i njohur si kompozitor i shumë veprave muzikore ai kompozoj operën e parë shqipe “Mrika” dhe “Gjergj kastrioti Skenderbeu”.Prenk Jakova u lind në vitin 1917 i cili rrjedhë nga nje familje patriotike.I ati Prekes, Kol Ded Jakova ishte një ndër organizatorët kryesor për mbrojtjen e kufijve kombetar nga jugosllavet në luftën e Koplikut 1920.Për mesues Preken na spjegon edhe ishë nxënësi,dhe vetë mesuesi i kësaj shkolle,Haxhi Taipi,tashti pensionist,ku ruan kujtimet më të mira për këtë mësues,ai na shpjegon për mësues Preken, si një mësues dhe humanist i madhë,që ai i donte shumë ata,ku shpjegon një rast se si mësuesi kishte shitur diçka dhe ju kishte ndarë parat nxënësve.Pas luftes se dytë botërore u mbyll kufiri dhe kjo shkollë i humbi të gjitha lidhjet me tokën mëmë e cila mbeti në meshiren e republikës së Malit të Zi.
Nga bankat e kësaj shkolle dualën mjaft gjenerata të suksesëshme,me tituj të lartë edhe Dr.Shkence,mjek,ekonomist,historian,dhe shumë profesinist të lëmive të ndryshme.
Kjo shkollë e cila e shpiu këtë popull në rrugë të drejtë kombëtare që mos të humbin identitetin e tyre,edhe pse qëndronin para një makinerie të fortë asimiluese,anamalsit përsëri mbetën shqiptar.
Kjo fotografi e shkollës kolazh,tregon qartë sipas mbishkrimit të sajë që daton nga viti 1963.
Nga kjo fotografi mundemi të vrejmë punën dhe aktivitetin e sajë e cila sherbeu si modeli i shkollave të ish-Jugosllavis,së pas luftës së dytë botërore,ishte cilësuar si një shkollë sukses për punën shembullore të stafit të sajë,në krye me drejtorin Jenuz Divanin,i cili erdhi prej vitit 1947 e qëndroi deri sa u pensionu në vitin 1966.
Drejtor Jenuzit bëri punën e një humanisti të vërtetë.Fillimi i Jenuz Divanit,ishte i vështirë i cili u përball me një popull po thuaj se krejt analfabet,që shumica nuk dijshin shkrim,lexim.
Drejtor Jenuzi,ishte një puntorë i madhë,me një energji dhe diciplinë shembullore,ai kishte autoritet tek kolektivi i shkollës poashtu edhe tek banorët e Anës Malit.Ai shpeshë herë shkonte tek prindërit e nxënsëve që ti lus njerzit përë ti sjellur fëmijët e tyre në shkollë,sepse,në atë kohë njerzit nuk i besonin shkollës së sllavo-komunistëve,te cilët kishin frikë se fëmijët e tyre do tu bëhen “shkje”kështu që Jenuzi shkonte për ti lutur,bile ka ndodhur që nganjëher përdorte edhe mënyrat frigësuese,për prindërit që nuk bindëshin.
Junuz Divani Shkolla e vjetër e Anës Malit mbanë një histori të lavdishëme NPas suksesit të banorëve të trevës së Anës Malit,ska dyshim se qëndronte kjo shkollë e lënun pas dore tash sa vite,ku janë duke u bërë përpjekje për të përmisuar gabimet e disa byrokratëve që nënshkruan një pjesë të kësaj prone shkollore.
Shkolla e parë e Anës së Malit,që tani quhët nga banorët e këtyre anëve,shkolla e vjetër,
pa dyshim ishte një shkollë e cila ndriti mendjet dhe dinjitetin e këtij populli,të kësaj treve.
Një shkollë e cila u dallonte nga mënyra e punës.Mësimet në këtë shkollë zhvillohëshin në atë mënyrë që nxënsit mos të shkojnë në shtëpi pa kuptuar lëndët msimore.Ora e mësimi në lëndën e Fizikës,Matematikës Bazave Politeknike e shumë lëndëve të tjera,përveç që u spjegonin në teori,ata spjegohëshin edhe në mënyrë praktike,ku në parkun e shkollës ishin të instaluara nga vetë nxënësit,shumë vegla teknike të lëndëve të përmendure,që nxënësit të kuptonin mësimet më së miri.Nxënësit që mbaronin klasët në këtë shkollë,ata kur shkonin për të studijuar më lartë,ata ishin të dalluar çdo kund tjetër,sepse shkolla kishte një diciplinë dhe kriterium të rrallë.
Kjo shkollë u ndërtua në vitin 1933, dhe ka qenë e hapur deri ne vitin 1972,deri sa u ndërtu shkolla e re.Nëpër klasët e kësaj shkolle kanë kaluar shumë mësues,të këtyre trevave por edhe jashtë trevës së Anës Malit,të cilët ja ngritën vlerat e saja.Para se të hapet kjo shkollë,në Anë të Malit në kohën e Jugosllavis së vjetë ka pasur disa shkolla që kanë punuar nëpër shtëpit private ose ndonji objekt tjeter siç ishte mejtepi në fshatin Selitë,dhe këtu mësimet u zhvillonin në Gjuhën Serbe,nga mësues të ardhur.Me hyrjen e Italis,1941-1944,në Anë të Malit, Ulqin Krajë e vise tjera shqiptare,për herë parë u hapën shkollat në gjuhën shqipe. Mësuesit e parë kanë qenë nga Shqipëria.Këtu po veçojmë si një nga mësuesit e parë i kësaj shkolle i cili ka qenë edhe Prenk Jakova.Një njeri i cili bëri shumë për muzikën shqiptare.
Prenk Jakova,një pësonalitet si ky,ilirisht mund të themi tashti se ja shtonë vlerën historike edhe më shumë kësaj shkolle.
Prenk Jakova i njohur si kompozitor i shumë veprave muzikore ai kompozoj operën e parë shqipe “Mrika” dhe “Gjergj kastrioti Skenderbeu”.Prenk Jakova u lind në vitin 1917 i cili rrjedhë nga nje familje patriotike.I ati Prekes,Kol Ded Jakova ishte një ndër organizatorët kryesor për mbrojtjen e kufijve kombetar nga jugosllavet në luftën e Koplikut 1920.Për mesues Preken na spjegon edhe ishë nxënësi,dhe vetë mesuesi i kësaj shkolle,Haxhi Taipi,tashti pensionist,ku ruan kujtimet më të mira për këtë mësues,ai na shpjegon për mësues Preken, si një mësues dhe humanist i madhë,që ai i donte shumë ata,ku shpjegon një rast se si mësuesi kishte shitur diçka dhe ju kishte ndarë parat nxënësve.Pas luftes se dytë botërore u mbyll kufiri dhe kjo shkollë i humbi të gjitha lidhjet me tokën mëmë e cila mbeti në meshiren e republikës së Malit të Zi.
Nga bankat e kësaj shkolle dualën mjaft gjenerata të suksesëshme,me tituj të lartë edhe Dr.Shkence,mjek,ekonomist,historian,dhe shumë profesinist të lëmive të ndryshme.
Kjo shkollë e cila e shpiu këtë popull në rrugë të drejtë kombëtare që mos të humbin identitetin e tyre,edhe pse qëndronin para një makinerie të fortë asimiluese,anamalsit përsëri mbetën shqiptar.
Kjo fotografi e shkollës kolazh,tregon qartë sipas mbishkrimit të sajë që daton nga viti 1963.
Nga kjo fotografi mundemi të vrejmë punën dhe aktivitetin e sajë e cila sherbeu si modeli i shkollave të ish-Jugosllavis,së pas luftës së dytë botërore,ishte cilësuar si një shkollë sukses për punën shembullore të stafit të sajë,në krye me drejtorin Jenuz Divanin,i cili erdhi prej vitit 1947 e qëndroi deri sa u pensionu në vitin 1966.
Drejtor Jenuzit bëri punën e një humanisti të vërtetë.Fillimi i Jenuz Divanit,ishte i vështirë i cili u përball me një popull po thuaj se krejt analfabet,që shumica nuk dijshin shkrim,lexim.
Drejtor Jenuzi,ishte një puntorë i madhë,me një energji dhe diciplinë shembullore,ai kishte autoritet tek kolektivi i shkollës poashtu edhe tek banorët e Anës Malit.Ai shpeshë herë shkonte tek prindërit e nxënsëve që ti lus njerzit përë ti sjellur fëmijët e tyre në shkollë,sepse,në atë kohë njerzit nuk i besonin shkollës së sllavo-komunistëve,te cilët kishin frikë se fëmijët e tyre do tu bëhen “shkje”kështu që Jenuzi shkonte për ti lutur,bile ka ndodhur që nganjëher përdorte edhe mënyrat frigësuese,për prindërit që nuk bindëshin.
Junuz Divani Shkolla e vjetër e Anës Malit mbanë një histori të lavdishëme VideoDrejtor Jenuzi njerzit e donin.dhe e rrespektonin,ai kishte autoritet,ku edhe sot ata që e kanë njohur flasin për të mirë për Jenuz Divanin.
Sipas shkrimit të fotos në Gjuhën Sërbe,me shkronja qirilicë,në mesin e një popullate 100% shqiptare,ku shifët fare qartë për diskriminimin dhe asimilimin që sllavët donin tu bënin shqiptarëve,ku ende edhe sot situate nuk ka ndryshuar shumë nga ajo kohë.
Mirpo anamalsit mendjemprehët dhe të urtë,nuk ranë viktimë të këtyre planeve,asimiluese,ata me këmbëngulëje asnjëherë nuk hoqën dorë nga gjuha,dhe kombi i tyre,edhe pse ka ndodhur që ata të provokohëshin apo malltretohëshin ndonjëherë për ate çka ishin.
Me kalimin e kohës kur Kosova hapi universitetin,gjërat filluan të lëvizënin për më mirë.
Mund të themi se Kosova ishte dritarja që solli rrezët e para në këto treva.
Nga Kosova filluen të vinin tekstet shkollore në Gjuhën Shqipe,erdhën libra prej më të ndryshmëve.Deshti fati që
anamalësit të shkollohën në gjuhën e te parvet të tyre dhe mos të harroninë atë.
Kosova hapi edhe dyert e Universitetit dhe në shumicën e rastëve studentët që konkuronin atje u pranonin pa kushte të pranimit.Ku mesazhi për ata që diplomonin të ktheheshin në trojët e tyre,për të dhënë kontributin.
Anamalësit me mund dhe sakrificë,të cilët ishin të etur për shkollim,ata gjatë këtyre viteve bënë pothuajse revolucion në shkollimin e tyre,ku në shkollat dhe univerzitetin e Kosovës ishte prezente e çdo shtëpi anamalase.
Për ti kujtuar dhe mos ti harruar të gjitha këto që përmendëm më lartë,anamalsit duhën të angazhoheën brënda dhe jashtë vendit kudo që ata jetojnë,për të rezervuar mjetet adekuate për restaurimin e kësaj qendre shumë domethënëse për trevën e tyre,e cila me padurim po na thrret që së paku të vejmë një ngjyrë mbi ato murije të etura,që janë tharë nga stuhit e kohës.Na thërret kjo dritare e thyer që dikur na ngrohte pas sajë dielli me rrezet pranverore në bankat e kësaj shkolle.
Dihët fare mirë se shteti i Malit të Zi,nuk do ta bëjnë asgjë për këte shkollë!,sepse kjo shkollë ishte po ajo që ndaloj çubrilloviqët dhe planin e tyre për ta bërë atë që do të bënin në trojet shqiptare të Plavës dhe Gucis.
Kjo shkollë pas restaurimit te saj të shpallët qendër muzeale kulturo-arsimore e Anës së Malit.Inisiativa të tilla nderojnë vehtën,të parët dhe mësuesit tanë që derdhën djersën dhe mundin e tyre në këtë shkollë.
Një popull i cili nuk ruan të kaluarën e ti,ai shpejt do harroj se kush ishte,dhe Brenda njē kohe të shkurtër do humbas identitetin e tij. Nendrejtor Jenuzin njerzit e rrespektonin,ai kishte autoritet,ku edhe sot ata që e kanë njohur flasin për të mirë për Jenuz Divanin.
Sipas shkrimit të fotos në Gjuhën Sërbe,me shkronja qirilicë,në mesin e një popullate 100% shqiptare,ku shifët fare qartë për diskriminimin dhe asimilimin që sllavët donin tu bënin shqiptarëve,ku ende edhe sot situate nuk ka ndryshuar shumë nga ajo kohë.
Mirpo anamalsit mendjemprehët dhe të urtë,nuk ranë viktimë të këtyre planeve,asimiluese,ata me këmbëngulëje asnjëherë nuk hoqën dorë nga gjuha,dhe kombi i tyre,edhe pse ka ndodhur që ata të provokohëshin apo malltretohëshin ndonjëherë për ate çka ishin.
Me kalimin e kohës kur Kosova hapi universitetin,gjërat filluan të lëvizënin për më mirë.
Mund të themi se Kosova ishte dritarja që solli rrezët e para në këto treva.
Nga Kosova filluen të vinin tekstet shkollore në Gjuhën Shqipe,erdhën libra prej më të ndryshmëve.Deshti fati që
anamalësit të shkollohën në gjuhën e te parvet të tyre dhe mos të harroninë atë.
Kosova hapi edhe dyert e Universitetit dhe në shumicën e rastëve studentët që konkuronin atje u pranonin pa kushte të pranimit.Ku mesazhi për ata që diplomonin të ktheheshin në trojët e tyre,për të dhënë kontributin.
Anamalësit me mund dhe sakrificë,të cilët ishin të etur për shkollim,ata gjatë këtyre viteve bënë pothuajse revolucion në shkollimin e tyre,ku në shkollat dhe univerzitetin e Kosovës ishte prezente e çdo shtëpi anamalase.
Për ti kujtuar dhe mos ti harruar të gjitha këto që përmendëm më lartë,anamalsit duhën të angazhoheën brënda dhe jashtë vendit kudo që ata jetojnë,për të rezervuar mjetet adekuate për restaurimin e kësaj qendre shumë domethënëse për trevën e tyre,e cila me padurim po na thrret që së paku të vejmë një ngjyrë mbi ato murije të etura,që janë tharë nga stuhit e kohës.Na thërret kjo dritare e thyer që dikur na ngrohte pas sajë dielli me rrezet pranverore në bankat e kësaj shkolle.
Dihët fare mirë se shteti i Malit të Zi,nuk do ta bëjnë asgjë për këte shkollë!,sepse kjo shkollë ishte po ajo që ndaloj çubrilloviqët dhe planin e tyre për ta bërë atë që do të bënin në trojet shqiptare të Plavës dhe Gucis.
Kjo shkollë pas restaurimit te saj të shpallët qendër muzeale kulturo-arsimore e Anës së Malit.Inisiativa të tilla nderojnë vehtën,të parët dhe mësuesit tanë që derdhën djersën dhe mundin e tyre në këtë shkollë.
Një popull i cili nuk ruan të kaluarën e ti,ai shpejt do harroj se kush ishte,dhe Brenda njē kohe të shkurtër do humbas identitetin e tij.