Jump to content

Pastrimi i parasë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Shpëlarja e parave)
Procesi i përgjithshëm i pastrimit të parave.

Një pastrim parash apo shpëlarje parash është procesi i fshehjes së paligjshme të origjinës së parave, të përfituara nga aktivitete të paligjshme si trafiku i drogës, korrupsioni, përvetësimi ose lojërat e fatit, duke i kthyer ato në një burim legjitim. Është një krim në shumë juridiksione me përkufizime të ndryshme. Zakonisht është një operacion kyç i krimit të organizuar.

Në ligjin e Shteteve të Bashkuara, pastrimi i parave është praktikë e përfshirjes në transaksione financiare për të fshehur identitetin, burimin ose destinacionin e parave të fituara në mënyrë të paligjshme. Në të drejtën e Mbretërisë së Bashkuar, përkufizimi i të drejtës zakonore është më i gjerë. Akti përkufizohet si "ndërmarrja e çdo veprimi me pasurinë e çdo forme që është tërësisht ose pjesërisht produkt i një krimi që do të maskojë faktin se ajo pronë është produkt i një krimi ose do të errësojë pronësinë përfituese të pronës në fjalë".

Në të kaluarën, termi "pastrim parash" përdorej vetëm për transaksionet financiare të lidhura me krimin e organizuar. Sot përkufizimi i tij shpesh zgjerohet nga qeveria dhe rregullatorët ndërkombëtarë si Zyra e Kontrolluesit të Monedhave në SHBA për të nënkuptuar "çdo transaksion financiar që gjeneron një aktiv ose një vlerë si rezultat i një akti të paligjshëm", i cili mund të përfshijë veprime të tilla si p.sh. evazioni fiskal ose kontabiliteti i rremë. Në MB, nuk ka nevojë as të përfshijë para, por ndonjë të mirë ekonomike. Gjykatat përfshijnë pastrim parash të kryera nga individë privatë, tregtarë droge, biznese, zyrtarë të korruptuar, anëtarë të organizatave kriminale si mafia, madje edhe shtete.

Ndërsa krimi financiar është bërë më kompleks dhe inteligjenca financiare është bërë më e njohur në luftën kundër krimit ndërkombëtar dhe terrorizmit, pastrimi i parave është bërë më i spikatur në debatin politik, ekonomik dhe ligjor. Pastrimi i parave është ipso facto i paligjshëm; Veprat që gjenerojnë para janë pothuajse gjithmonë në një farë mënyre vetë kriminale (sepse nëse jo, paratë nuk do të kishin nevojë të pastroheshin).