Shihni burimin për Shpallja e parë e Muhamedit

{{Muhamedi}}
'''Shpallja e parë e Muhamedit''' ishte një ngjarje e përshkruar në traditën [[islam]]e si ndodhi në vitin 610 të erës sonë, gjatë së cilës profeti islam [[Muhamedi]] u vizitua nga engjëlli [[Xhebraili|Xhibril]], i cili i shppalli atij fillimet e asaj që më vonë do të bëhej [[Kurani]]. Ngjarja ka ndodhur në një shpellë të quajtur [[Jabal al-Nour#Shpella e Hiras|Hira]], që ndodhet në malin [[Xhabal en-Nur]] afër [[Meka|Mekës]].<ref name=Weir>{{cite encyclopedia |last1=Weir |first1=T.H. |last2=Watt |first2=W. Montgomery |title=Ḥirāʾ |encyclopedia=Encyclopaedia of Islam |edition=2nd |editor-first1=P. |editor-last1=Bearman |editor-first2=Th. |editor-last2=Bianquis |editor-first3=C.E. |editor-last3=Bosworth |editor-first4=E. |editor-last4=van Donzel |editor-first5=W.P. |editor-last5=Heinrichs |publisher=Brill Online |language=en |access-date=7 tetor 2013 |url=http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/hira-SIM_2890|date=2012-04-24 }}</ref> Nuk përmendet askund se kur ishte data dhe ora e saktë e shpalljes, por sipas [[Safiur Rahman Mubarakpuri|Mubarakpurit]], data e saktë e kësaj ngjarjeje ishte e hëna, 21 e [[Ramazan]]it pak para lindjes së diellit, pra 10 gushti 610 e.s. – kur Muhamedi ishte 40 vjeç hënor, 6 muaj e 12 ditë, pra 39 vite diellore, 3 muaj e 22 ditë.<ref name=Mubarakpuri1998>{{cite book |last=Mubārakpūrī |first=Ṣafī R. |title=When the Moon Split (A Biography of the Prophet Muhammad) |publisher=Darussalam |place=Riyadh |language=en |date=1998 |url=https://archive.org/details/when-the-moon-split-a-biography-of-proph |pages=32}}</ref>

== Përmbledhje ==
Sipas [[Biografia profetike|biografive të Muhamedit]], gjatë tërheqjes në një shpellë malore afër Mekës ([[Xhabal en-Nur#Shpella e Hiras|shpella e Hiras]]), ku Muhamedi shkonte dhe meditonte mbi veprat e liga të komunitetit të tij. Para tij del Xhibrili dhe e urdhëron “Lexo!”. Ai u përgjigj: "Por unë nuk mund të lexoj!". Pastaj engjëlli Xhibril e përqafoi fort dhe më pas ia shpalli vargjet e para të [[Surja el-Alak|kapitullit 96]] të [[Kurani]]t: “Lexo në emër të Zotit tënd , i cili ka krijuar (të gjitha), (1) i cili e krijoi njeriun nga gjaku i droçkuar (embrioni), (2) lexo, se Zoti yt, është më bujari, (3) që ia mësoi njeriut pendën (të shkruajë), (4) që njeriut ia mësoi atë që nuk e diti. (5)" ([[Sahih Buhariu|Buhariu]] 4953).

=== Para shpalljes ===
{{Kryesor|Muhamedi}}
Muhamedi lindi dhe u rrit në [[Mekë]]. Kur ishte gati 40 vjeç, ai kalonte shumë orë vetëm në lutje dhe duke spekuluar mbi aspektet e krijimit. Ai ishte i shqetësuar me injorancën e udhëzimit hyjnor ([[xhahilijeti]]), trazirat sociale, padrejtësinë, diskriminimin e përhapur (veçanërisht kundër grave), luftën midis fiseve dhe abuzimin e autoriteteve fisnore të përhapura në [[Arabia para-Islamike|Arabinë paraislamike]].<ref>{{cite book|last=Husayn Haykal|first=Muhammad|author-link=Muhammad Husayn Haykal|title=The Life of Muhammad|url=https://books.google.com/books?id=fOyO-TSo5nEC&pg=PA79|year=2008|publisher=Islamic Book Trust|location=[[Selangor]]|language=en|isbn=978-983-9154-17-7|pages=79–80}}</ref> Degjenerimi moral i bashkëqytetarëve të tij dhe kërkimi i tij për një fe të vërtetë i dhanë më tej karburant kësaj, me rezultatin që ai tani filloi të tërhiqej periodikisht në një shpellë të quajtur [[Hira|Mali Hira]], tre milje në veri të Mekës, për meditim dhe reflektim.<ref>{{cite book|last=Bogle|first=Emory C.|title=Islam: Origin and Belief|year=1998|publisher=Texas University Press|language=en|isbn=0-292-70862-9|page=[https://archive.org/details/islam00emor/page/6 6]|url=https://archive.org/details/islam00emor/page/6}}</ref> Tradita islame thotë se Muhamedi gjatë kësaj periudhe filloi të kishte ëndrra të mbushura me rëndësi shpirtërore të cilat u përmbushën sipas rëndësisë së tyre të vërtetë; dhe ky ishte fillimi i zbulesës së tij hyjnore.

=== Shpallja e parë ===
[[Skeda:Entrance of Hira cave.jpg|parapamje|Hyrja në shpellën Hira.]]
Sipas traditës myslimane, gjatë një rasti të tillë, ndërsa ai ishte në meditim, engjëlli Xhibril iu shfaq para tij në vitin 610 të erës sonë dhe i tha: "Lexo", dhe ai u përgjigj: "Unë nuk jam në gjendje të lexoj". Pastaj engjëlli e kapi dhe e përqafoi rëndë. Kjo ndodhi edhe dy herë të tjera, pas së cilës engjëlli e urdhëroi Muhamedin të lexonte vargjet e mëposhtme:

{{Quote|“Lexo në emër të Zotit tënd , i cili ka krijuar (të gjitha), (1) i cili e krijoi njeriun nga gjaku i droçkuar (embrioni), (2) lexo, se Zoti yt, është më bujari, (3) që ia mësoi njeriut pendën (të shkruajë), (4) që njeriut ia mësoi atë që nuk e diti (5)".<ref>[https://sunnah.com/bukhari:3 Sahih Buhariu 3]</ref>|Kuran 96:1-5}}

=== Pas shpalljes ===
I hutuar nga kjo përvojë e re, Muhamedi mori rrugën për në shtëpi, ku u ngushëllua nga gruaja e tij [[Hatixheja]], e cila gjithashtu e çoi te kushëriri i saj [[Kisha e Lindjes|i krishterë nestorian]], [[Uaraka ibn Neufel]]. Tradita islame thotë se Uaraka, me të dëgjuar përshkrimin, dëshmoi për profetësinë e Muhamedit, dhe e bindi Muhamedin se shpallja ishte nga Zoti.<ref>{{cite encyclopedia |url=https://books.google.com/books?id=OZbyz_Hr-eIC&pg=PA492|last=Juan E. Campo |title=Muhammad |encyclopedia=Encyclopedia of Islam |location=New York |language=en |year=2009 |page=492 |isbn=978-0-8160-5454-1}}</ref> Uaraka tha: "O nipi im, çfarë ke parë?" Kur Muhamedi i tregoi atij se çfarë i kishte ndodhur, Uaraka u përgjigj: "Ky është [[Namusi]] (që do të thotë Xhibrili) që Allahu ia dërgoi [[Musai]]t. Do të doja të isha më i ri. Do të doja të jetoja deri në kohën kur populli yt do të të largonte. " Muhamedi pyeti: "A do të më dëbojnë?" Uaraka u përgjigj pozitivisht dhe tha: "Kushdo që ka ardhur me diçka të ngjashme me atë që keni sjellë, është trajtuar me armiqësi; dhe nëse unë do të isha gjallë deri në atë ditë, atëherë do të të mbështesja fort." Disa ditë më vonë Uaraka vdiq.<ref name=tabari>
*{{cite book|last=Translated by Alfred Guillaume|title=The life of Muhammad (sira of ibn ishaq)|year=1967|publisher=Oxford University Press|language=en|isbn=0196360331}}
*At-Tabari 2/207
*[https://d1.islamhouse.com/data/sq/ih_books/single/sq_Nektari_i_vulosur_i_Xhennetit.pdf Nektari i Vulosur]
</ref>

Shpallja fillestare u pasua nga një pauzë dhe një takim i dytë me Xhibrilin kur Muhamedi dëgjoi një zë nga qielli dhe pa të njëjtin engjëll "të ulur mes qiellit dhe tokës" dhe shpalljet rifilluan me vargjet e para të [[Surja el-Mudethir|kapitullit 74]].

[[Taberiu]] dhe [[Ibn Hisham]] raportuan se Muhamedi u largua nga shpella Hira pasi u befasua nga shpallja, por më vonë u kthye në shpellë dhe vazhdoi vetminë e tij, megjithëse më pas u kthye në Mekë. Taberiu dhe Ibn Is'haku shkruajnë se Muhamedi i tha Zubejrit:<ref name=tabari/>

{{quote|"Kur isha në mes të rrugës në mal, dëgjova një zë nga qielli që thoshte: “O Muhamed! ti je i Dërguari i Allahut dhe unë jam Xhibrili." Ngrita kokën drejt qiellit për të parë se kush po fliste, dhe Xhibrili në formën e një njeriu me këmbët ecën në horizont duke thënë: "O Muhamed! ti je i Dërguari i Allahut dhe unë jam Xhibrili.” Qëndrova duke e parë duke mos lëvizur as përpara as mbrapa, pastaj fillova ta kthej fytyrën nga ai, por në cilindo rajon të qiellit që shikoja, e pashë atë si më parë."}}

Biografët nuk pajtohen rreth periudhës kohore ndërmjet përvojës së parë dhe të dytë të shpalljes së Muhamedit. Ibn Is'haku shkruan se kaluan tre vjet nga koha kur Muhamedi mori shpalljen e parë derisa ai filloi të predikonte publikisht. [[Imam Buhariu|Buhariu]] e merr kapitullin 74 si shpalljen e dytë, megjithatë [[Surja el-Kalem|kapitulli 68]] ka pretendime të forta se është shpallja e dytë.<ref>{{cite book|last=Bennett|first=Clinton|title=In Search of Muhammad|url=https://archive.org/details/insearchofmuhamm00benn|url-access=registration|year=1998|publisher=Cassell|language=en|isbn=0826435769|pages=[https://archive.org/details/insearchofmuhamm00benn/page/41 41]}}</ref>

== Referime ==
{{Reflist}}

[[Kategoria:Jeta e Muhammedit]]