Tao Te Ching

"Manuskript me bojë në lesh të 'Tao Te Ching', shekulli II p.e.s., zbuluar në Mawangdui."

Tao Te Ching është një tekst filozofik i lashtë taoistë, i shkruar nga Laozi. Ky libër është një nga tekstet më të rëndësishme të filozofisë taoiste. Përkthimi i tij në gjuhën shqipe do të thotë "Libri i Rrjedhës së Tao dhe Virtutit".

"Tao Te Ching" është një vepër e shkurtër, por thelbësore, që ka ndikuar thellësisht filozofinë, mendimin dhe kulturën kineze. Libri përmban 81 kapituj që trajtojnë tematika të tilla si rrjedha e jetës (Tao), integriteti (Te), dualiteti (Yin dhe Yang), paqja, toleranca, modestia, dhe shumë tematika të tjera.

Autenticiteti historik i autorit

Tao Te Ching i atribuohet Laozit, ekzistenca historike e të cilit ka qenë një çështje e debatit studiues. Autenticiteti i Tao Te Ching, përfshirë edhe autorinë e saj, është temë debati dhe spekulimi ndër studiues që prej shekujve. Teksti tradicionalisht atribuohet një personazhi me emrin Laozi, i cili besohet të jetë jetuar gjatë shekullit të 6 p.e.s. në Kinën e lashtë. Disa studiues besojnë se teksti është rezultat i kontributit të shumë personave nëpërmjet një periudhe të gjatë kohe, ndërsa të tjerë besojnë se ka një autor të vetëm.

Temat

 Një nga temat kryesore të Tao Te Ching është "Tao", një koncept që mund të përkthehet si "rrjedhë". Tao paraqet forcen natyrore dhe universale që udhëheq dhe nxit harmoninë dhe balancën në botë. Një person duhet të përpiqet të përputhet me rrjedhën e Tao-s dhe të gjendet në harmoni me natyrën dhe shoqërinë. "Te" paraqet integritetin dhe virtytin në Tao Te Ching. Kjo temë thërret për rëndësinë e sjelljes së ndershme dhe veprimeve të drejta. Duke ruajtur integritetin dhe virtytin, një individ arrin në harmoni me rrjedhën e Tao-s dhe jep kontribut pozitiv në shoqëri. : Tao Te Ching paraqet konceptin e Yin dhe Yang, dy polariteteve të kundërta, por të ndërvarura. Yin dhe Yang tregojnë për ekzistencën e kundërshtive të pranishme në natyrë dhe jetojnë në harmoni dhe përshtatje me to.

Tao Te Ching përmban mësime mbi menaxhimin e emocioneve dhe vetëdijën e thellë. Libri inkurajon praktikimin e zemërimin e menaxhueshëm dhe kontrollin e vetes për të arritur një gjendje të qetë dhe të paqëndrueshme të mendjes. Roli i udhëheqësit: Libri diskuton rolin e udhëheqësit dhe sugjeron që ata duhet të jenë të ndershëm, të mençur dhe të moderuar. Udhëheqësi duhet të kultivojë virtytet e tij nëpërmjet tregimit të shembullit dhe drejtimit me të mirë. Tao Te Ching inkurajon një jetë të thjeshtë dhe të modëstuar. Libri sugjeron që të shmangen tjetërsimet e tepërta materiale dhe të jetojmë në përputhje me natyrën dhe rrjedhën e Tao-s.

Tao Te Ching sfidon ndarjen dhe dualizmin e mendjes njerëzore. Libri thekson nevojën për të kuptuar se të kundërtat dhe kontrastet janë të pjesës së njëjtë dhe duhet të pranohen dhe pranohen.

Shenjat e mira dhe të këqija: Tao Te Ching paraqet konceptin e shenjave të mira dhe të këqija dhe inkurajon veprimet e mira në mënyrë të pakënaqshme. Libri pohon se vlerësojmë të mirën duke përjetuar të keqen. Laozi thekson se ka shumë mësime për të marrë nga natyra. Duke u përputhur me rrjedhën e Tao-s, ne duhet të ruajmë harmoninë dhe balancën në marrëdhëniet tona me natyrën dhe shoqërinë. Laozi thekson se ka shumë mësime për të marrë nga natyra. Ai përdor shembuj nga natyra për të treguar se si të jetojmë në përputhje me rrjedhën e Tao-s. Natyra është e urtë, e paqëndrueshme dhe e përmbushur me harmoni, dhe ne mund të mësojmë shumë nga ajo.

Mbrojtja e veprimit pa fije: Tao Te Ching inkurajon një formë të veprimit që nuk lë pas asnjë gjurmë. Ky lloj veprimi është i përmbajtur dhe i përshtatshëm me rrjedhën e natyrës dhe nuk lë ndonjë ndikim negativ pas vetes. Laozi shpreh rëndësinë e të shfrytëzuarit nga iluzionet dhe perceptimet e rreme. Ai thotë që duhet të kuptojmë se realiteti është shumë më i thellë dhe kompleks se sa duket në sipërfaqe.

Tao Te Ching tregon se fjala e pakët ka një fuqi të madhe. Fjalët e mençura dhe të zgjuara mund të ndikojnë thellë në të tjerët dhe të sjellin ndryshime të mëdha në botë. Libri tregon se ndërgjegjja është si një pasqyrë që reflekton të vërtetën dhe esencën e gjërave. Nëse jemi të ndërgjegjshëm dhe të hapur ndaj vetes dhe botës, mund të shohim dhe të kuptojmë thelbin e gjërave. Tao Te Ching thekson se vërtet liria vjen nga vetë-pavarësia. Ne duhet të çlirohemi nga bindjet dhe pritshmëritë e të tjerëve dhe të jetojmë në përputhje me rrjedhën tonë të brendshme. Laozi tregon se për të qenë të lumtur dhe të suksesshëm, ne duhet të përputhemi me rrjedhën e Tao-s dhe të jemi të gatshëm për të ndryshuar dhe përshtatur me situatat e ndryshme. Tao Te Ching sugjeron që të shmangim pritshmëritë dhe tërheqjen nga rezultatet e dëshiruara. Duke u larguar nga pritshmëritë dhe aspirimet tona, ne mund të jetojmë në momentin e tashme dhe të gëzojmë atë çfarë kemi.

Laozi paraqet qëndrimin e pandryshueshëm ndaj jeteve të tjera dhe vdekjes. Ai argumenton se jeta dhe vdekja janë pjesë e një cikli natyror dhe duhet të pranohen si të tilla.

Tao Te Ching mbyllet më mesazhin se gjithçka në botë është e përcaktuar nga rrjedha e Tao-s. Libri thotë se duke i dhënë vetes liri dhe duke u nënshtruar rrjedhës së natyrshme, ne mund të arrijmë qetësi dhe harmoni të brendshme. Tao Te Ching shpreh rëndësinë e tregimit të kujdesit dhe përmbajtjes në veprimet tona. Libri argumenton se veprimet më të mira janë ato që kryhen në mënyrë të pakryer, pa u shfaqur përpara të tjerëve. Tao Te Ching thekson nevojën për ndërgjegjësim dhe kuptim të thellë për të kuptuar rrjedhën e jetës. Një person duhet të ndjekë kuptimin e brendshëm dhe të mos lëvizë në mënyrë të pakujdesshme.

Përkthimi në Shqip

Tao Te Ching është përkthyer në gjuhët perëndimore mbi 250 herë, kryesisht në anglisht, gjermanisht dhe frëngjisht. Një përkthim në gjuhën shqipe është i disponueshëm për publikun, u përkthye në vitin 2019 nga Iljaz Spahiu.