Tregu i Kosovës

Tregu në Gjakovë, Kosovë

Tregu i Kosovës është hapësira në të cilën shiten produkte të ndryshme dhe që i shtrohen sistemit tatimorë të Kosovës. Tregu i brendshëm në Kosovë është unik dhe rregullohet me ligjet e Kosovës. Të gjithë perosnat që ushtrojnë veprimtari komerciale trajtohen pa dallime, diskriminime ose privilegje dhe në pajtim me dispozitat e këtij ligji.

Gjatë kohës së paraluftës deri në vitet 2000 tregu industrial dhe ai i pemëve furnizohej me produkte të prodhuara jashtë vendit. Me kalimin e kohës dhe me rimëkëmbjen e ekonomisë së Kosovës në tregun e Kosovës huhen gjithnjë e më tepër edhe produkte të prodhuar në vend. Përshake të shpenzimeve (çmimi i prodhimit të produktit) të larta të prodhimit me çka është i lidhur edhe çmimi e shitjes produkte e prodhuar në Kosovë të plasuar në treg kishin në fillim një përqindje të vogël të hapësirës.

Tregu i Kosovës pas luftës ka qenë shpesh i ndikuar edhe nga zhvillimet politike rreth zgjidhjes së çështjes së Kosovës. Kështu për shembull pas disa deklaratave të politikanëve Slloven në vitin 2002 banorët e Kosovës për disa muaj me radhë kanë bojkotuar produktet Sllovene. Gjë që ka bërë që edhe kërkesat për këto produkte dhe deklaratat e tilla të bien në minimum. Po ashtu edhe ftesat e lëvizjes VETËVENDOSJA kanë bërë që një përqindje e produkteve të prodhuara në Serbi të bojkotohet dhe më këtë edhe përqindja e produkteve vendore në tregun e Kosovës ka pësuar ndryshime.

Për rritjen e konsumimit të produkteve vendore ka ndikuar edhe pasiguria e konsumatorëve. Kështu gjatë viteve 2003-2006 me përparimin e gjendjes ekonomike të përgjithshme dhe me krijimin e institucioneve vendore kjo pasiguri ka filluar të shndërrohet në një siguri të konsumatorëve. Deri në vitin 2006 nuk ishin të rralla futja ilegale e produkteve nga Serbia. Kështu një përfaqësues i agjencisë së mirëbesimit lajmëronte qytetarët në programin e mëngjesit të Radio Kosovës (21 shtator 2006, 9:55) për depërtimin e produkteve të vezëve nga Serbia nëpërmjet Maqedonisë në tregun e Gjilanit. dhe Ferizajt. Reagimet e shpejta të policisë së tregut shihen nga konsumatorët si i vetmi shërbim që jo siguron atyre blerjen e produkteve të nivelit të lartë.

Ndikimi i VETVENDOSJES në tregun e Kosovës

Lëvizja Vetëvendosa menjëherë pas luftës ka propaganduar bojkotimin e produkteve të prodhuara në Serbi po ashtu edhe ftesat propagandistike të prodhuesve të Kosovës për blerjen e produkteve vendore kanë gjetur blerësit e tyre. Mirëpo edhe përkundër këtyre ftesave pasi që prodhuesit vendorë nuk ishin në gjendje të plotësonin në shumë segmente kërkesat e konsumatorëve tregun e Kosovës e dominojnë produkte e jashtme.

Nga banorët e Kosovë iniciativa e kësaj lëvizjes llogaritet si krijimi i shoqërisë së mbrojtjes së konsumatorëve. Lista me të cilat ka publikuar lëvizja kanë qenë befasuese për konsumatorët pasi që ata krahas bojkotimit kanë paraqitur edhe çmimet.

• Detergjente pluhur: :
  
  • Të dëbuar nga tregu : MERIX Lemo, MERIL Ultra , MERIX Gorska, MERIL Color , MERIL Ultra (Henkel Merima, Krushevc) ,DUEL Ultra Fresh 3 kg

(Delta M, Beograd)

• • Me përqindje të rritur në treg : PERLA (Dajti, Kosovë), PINGUIN (Dajti, Kosovë), ARTA (Datij, Kosovë), EXTRA GONG (Extra Gong, Kosovë), DEA (Gjakovë, Kosovë), Bonux (Procter&Gamble)
• Abrazivet :
  
  • Të dëbuar nga tregu: MER- Abraziv 750 ml

(Henkel Merima, Krushevc)

• • Me përqindje të rritur në treg : Bingov (Turqi), Glos0 (Maqedoni), VIM (Saponia, Kroaci), Arf (Saponia,Kroaci), CIF (Unilever), Eco Fix (Gjermani)
• Preparatet për pastrimin e gypave
  
  • Të dëbuar nga tregu : MER Cevol 750 ml

(Henkel Memria, Krushevcë)

• • Me përqindje të rritur në treg : Glos (Maqedoni), nMi r Musedo 1L

, (Austri)

• Detergjente lëngë:
  
  • Të dëbuara nga tregu : MER Extra 1L

, MERE xtra Balsam (Henkel Merima, Krushevc), MER ULTRA 500 ml (Henkel Merima, Krushevc), DUEL Fresh 1L (Delta M, Beograd )

• • Me përqindje të rritur në treg : PRIM , FRESH, TONI (Kosovë), DEA (Valoni Impex, Kosovë), BINGOL (Katana, Kosovë), VENELLA (Venena, Kosovë), NETA (Mitrovicë, Kosovë), DIELLI (Shpeta, Kosovë), FRESH (Kosovë), BINGO (Turqi)
• Detergjente tjera:
  
  • Të dëbuar nga tregu : MER STIRAK (Henkel Merima, Krushevc)
  • Me përqindje të rritur në treg : FRHE (Kosovë), Glo 0s (Maqedoni)
• Zbutës i rrobave :
  
  • Të dëbuar nga tregu : MERLAN OMEKSHIVAQ (Henkel Merima, Krushevc)
  • Me përqindje të rritur në treg : Glos (Maqedoni), Solyft (Maqedoni), Ornel (Saponia, Kroaci), Lenor (Procter&Gamble)
• Dezintefektues :
  
  • Të dëbuar nga tregu : ACID 1/1 (Biser, Kumane)
  • Me përqindje të rritur në treg : Glos (Maqedoni), Likvi Antibakterial (Saponia, Kroaci), Domestos (Unilever)
• Preparate për pastrimin e shtrojave :
  
  • Të dëbuar nga tregu : MER SAN , 750 ml

(HenkeMl erima, Krushevc), ETISAN 1 L, (Biser, Kumane)

• • Me përqindje të rritur në treg : Glos (Maqedoni)T,uba (Gjermani)
• Preparate për pastrimin e xhamave :
  
  • Të dëbuar nga tregu : MER GLASS 750 ml

(Henkel Merima, Krushevc), GLAJAX, 750ml (Biser, Kumane),

• • Me përqindje të rritur në treg : TONI (Kosovë), FRESH (Katana, Kosovë), ART (Katana, Kosovë), PRIM (Katana, Kosovë), DIELLI (Shpeta, Kosovë), ATIX (Abi, Kosovë), MAX CLEAN (Abi, Kosovë), VENELLA (Kosovë), BINGOSIL (Turqi)
• Xhele (Gel) për pastrim :
  
  • Të dëbuar nga tregu : PASTA 500 gr

(Biser, Kumane)

• • Me përqindje të rritur në treg : TTEST GEL (Turqi), Fax Gel (Turqi)
• Preparate për pastrimin e WC-së
  • Të dëbuar nga tregu : MER Sanit WC (Henkel Merima, Krushevc),
  • Me përqindje të rritur në treg : PERLA Clean WC fix (Dajti, Kosovë), Anitra WC 1.10 (Itali), WC Reiniger (Cigall, Gjermani)
• Preparate për pastrimin e pllakave
  • Të dëbuar nga tregu : TE-EL CLASIK ,380gr

dhe TE-EL ACTIVE 750 gr (Inter Promet, Kikinda)

• • Me përqindje të rritur në treg : Prim (Katana, Kosovë), Bingosil (Turqi)