Urdhëri Sovran Ushtarak i Maltës

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Urdhri Sovran Ushtarak Spitalorë i Shën Gjonit të Jeruzalemnit të Rodit dhe Maltës
Sovrano Militare Ordine Ospedaliero di San Giovanni di Gerusalemme, di Rodi e di Malta (Italisht)
Supremus Militaris Ordo Hospitalarius Sancti Ioannis Hierosolymitani Rhodiensis et Melitensis (latinisht)
Parimi: Tuitio fidei et obsequium pauperum
"Mbrojtja e besimit dhe ndihma për të varfërit"
Himni: Ave Crux Alba
Përshëndetje, Kryqi i Bardhë
KryeqytetiRoma (Palazzo Malta dhe Villa del Priorato di Malta)
Gjuhët zyrtareitalishtja[1]:Constitution Article 7
Besimi
Kisha Katolike
Qeveria
John T. Dunlap
Emmanuel Rousseau
Riccardo Paternò di Montecupo
Alessandro de Franciscis
Fabrizio Colonna
Subjekt Sovran i së drejtës ndërkombëtare
• Themelimi Knights Hospitaller
rr. 1099
1113
• Qiproja
1291–1310
• Rhodes
1310–1523
• Malta
1530–1798
• Sovraniteti i shpallur
1753; 270 vite më parë (1753)
• Divizioni
1805–12
• Selia në Romë
1834–prezent
Sipërfaqja
• Gjithsej
0 km2 (0 sq mi)
Popullsia
• Përllogaritje
3 qytetar[2]
38 anëtarë të betuar
13,500 anëtarë jo në betime[3]
Ekonomia
MonedhaMaltese scudo
Të dhëna të tjera

Urdhëri Sovran Ushtarak i Maltës ose Urdhri Sovran Ushtarak Spitalor i Shën Xhovanit të Jeruzalemnit të Rodit dhe Maltës (anglisht: Sovereign Military Hospitaller Order of Saint John of Jerusalem of Rhodes and of Malta; italisht: Sovrano Militare Ordine Ospedaliero di San Giovanni di Gerusalemme di Rodi e di Malta; shkurt Urdhi i Maltës ose SMOM) është një urdhër fetar bamirës me qëndër në Romë, i njohur edhe si subjekt i të drejtës ndërkombëtare. Territori i Urdhrit të Maltës është i përbërë kryesisht nga pallati të cilat i njihet ekstraterritorialiteti nga Italia.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Themelimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Blessed Gerard, themelues i Urdhrit të Shën Gjonit të Jeruzalemit. Gdhendje në bakër nga Laurent Cars, rreth 1725.

Lindja e Knights Hospitaller daton rreth vitit 1048. Tregtarët nga Amalfi morën nga Kalifi i Egjiptit autorizimin për të ndërtuar një kishë, manastir dhe spital në Jerusalem, për t'u kujdesur për pelegrinët e çdo besimi apo race fetare. Urdhri i Shën Gjonit të Jeruzalemit – komuniteti monastik që drejtonte spitalin për pelegrinët në Tokën e Shenjtë – u bë i pavarur nën drejtimin e themeluesit të tij, vëllait fetar Gerard.

Me Pie postulatio voluntatis të datës 15 shkurt 1113, Papa Paskali II miratoi themelimin e Spitalit dhe e vendosi atë nën kujdesin e Selisë së Shenjtë, duke i dhënë të drejtën për të zgjedhur lirisht eprorët e tij pa ndërhyrje nga autoritetet e tjera laike ose fetare. Në sajë të Demit Papal, spitali u bë një urdhër i përjashtuar nga kontrolli i kishës lokale. Të gjithë kalorësit ishin fetarë, të lidhur nga tre betimet monastike të varfërisë, dëlirësisë dhe bindjes.

Kushtetuta e Mbretërisë së krishterë të Jeruzalemit gjatë Kryqëzatave detyronte urdhrin për të marrë përsipër mbrojtjen ushtarake të të sëmurëve, pelegrinëve dhe territoreve të pushtuara. Urdhri i shtoi kështu detyrën e mbrojtjes së besimit ndaj misionit të tij të spitalit.

Me kalimin e kohës, urdhri miratoi Kryqin e bardhë me tetë cepa që është ende simboli i tij sot. Tetë pikat përfaqësojnë tetë lumturitë që tha Jezusi në Predikimin e tij në Mal.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Carta Costituzionale e Codice (PDF) (në italisht). Rome: Sovereign Military Order of Malta. 3 shtator 2022. Marrë më 3 shtator 2022. Also available in English as Constitutional Charter.
  2. ^ Sack, John (1959). Report from Practically Nowhere (në anglisht). Harper. fq. 140. as part of the bargain only three men – the grand master, the lieutenant grand master, and the chancellor – could be citizens there. The other S.M.O.M.ians were to be citizens of the country they lived in."
  3. ^ "Italy: Knights of Malta rejects alleged link to military action" (në anglisht). Adnkronos. 7 prill 2003. Arkivuar nga origjinali më 12 prill 2010. Marrë më 17 mars 2010.

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]