Jump to content

Wikipedia:Faqja kryesore/Artikulli i javës/2020/48

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Siriusi është ylli më i shndritshëmqiellin e natës. Emri i tij rrjedh nga fjala greke Σείριος Seirios "me shkëlqim" ose "përvëlues". Me një madhësi të dukshme vizuale prej −1.46, Siriusi është pothuajse dy herë më i ndritshëm se Kanopusi, ylli tjetër më i ndritshëm. Siriusi është një yll binar i përbërë nga një yll me sekuencë kryesore të tipit spektral A0 ose A1, i quajtur Sirius A dhe një xhuxh i bardhë i llojit spektral DA2, i quajtur Sirius B. Distanca midis të dyve ndryshon midis 8,2 dhe 31,5 njësi astronomike pasi ato orbitojnë çdo 50 vjet.

Siriusi duket i ndritshëm për shkak të shkëlqimit të tij të brendshëm dhe afërsisë me Sistemin Diellor. Në një distancë prej 8.6 vite dritë, sistemi Sirius është një nga fqinjët më të afërt të Tokës. Siriusi gradualisht po i afrohet Sistemit Diellor, kështu që do të rritet pak në shkëlqim gjatë 60,000 viteve të ardhshme. Pas kësaj kohe, distanca e tij do të fillojë të rritet dhe do të bëhet më e dobët, por do të vazhdojë të jetë ylli më i ndritshëm në qiellin e natës së Tokës për 210,000 vitet e ardhshme.

Siriusi A është rreth dy herë më masiv se Dielli (M☉) dhe ka një madhësi vizuale absolute prej +1.42. Është 25 herë më i ndritshëm se Dielli, por ka një shkëlqim dukshëm më të ulët se yjet e tjera të ndritshme si Kanopusi ose Rigeli. Sistemi është i vjetër midis 200 dhe 300 milionë vjet. Fillimisht ishte i përbërë nga dy yje kaltëroshe të ndritshme. Më masivi prej tyre, Siriusi B, konsumoi burimet e tij dhe u bë një gjigant i kuq përpara se të binte në gjendjen e tij aktuale si një xhuxh i bardhë rreth 120 milionë vjet më parë.






Parapamje në vitrinë

[Redakto nëpërmjet kodit]