Shihni burimin për Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2009

{{Infobox zgjedhje
| election_name = Zgjedhjet parlamentare shqiptare 2009
| country = Albania
| ongoing = no
| previous_year = [[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2005|2005]]
| next_year = [[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2013|2013]]
| seats_for_election = All 140 seats in the [[Parliament of Albania]]
| majority_seats = 71
| election_date = 28 qershor 2009
| turnout = 50,52% {{increase}}
| party1 = Aleanca e Ndryshimit |image1 = [[File:Sali Berisha (cropped).jpg|100px]] | leader1 = [[Sai Berisha]] | percentage1 = 46.92 | seats1 = 70 | last_election1 = 
| party2 = Bashkimi për Ndryshim |image2 = [[File:Edi Rama 2014.jpg|100px]] | leader2 = [[Edi Rama]] | percentage2 = 45.34 | seats2 = 66 | last_election2 = 
| party3 = Lëvizja Socialiste për Integrim |image3 = [[File: Ilir Meta (portrait).jpg |100px]] | leader3 = [[Ilir Meta]] | percentage3 = 4.85 | seats3 = 4 | last_election3 = 

<!-- Map -->
| map = [[File:Zgjedhjet e përgjithshme 2009 (harta qarqeve).svg|300px]]
| map_caption        = 
<!-- last/next PM -->
| title              = [[Kryeministri i Shqipërisë|Kryeministri]]
| before_election    = [[Sali Berisha]]
| before_party       = PD 
| after_election = [[Sali Berisha]]
| after_party = PD
}}
'''Zgjedhjet parlamentare të vitit 2013 në Shqipëri''' u mbajtën më 28 qershor. Asnjë aleancë nuk fitoj 71 deputetë që duhen për të formuar një shumicë parlamentare, dhe për të formuar një qeveri të re partia Demokratike dhe Lëvizja Socialiste për Integrim i bashkuan forcat në një koalicion.

== Sistemi Zgjedhor ==
140 anëtarët e [[Kuvendi i Shqipërisë|Parlamentit]] u zgjodhën nga dymbëdhjetë zona zgjedhore shumë-antarëshe, të ngjashme me dymbëdhjetë [[Qarku|qarqet]]. Brenda zonave zgjedhore, vendet zgjidhen nga përfaqësimi proporcional i listave të mbyllura me një prag prej 3% për partitë dhe 5% për aleancat.<ref>[http://electionguide.org/election.php?ID=1942 Election Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304030346/http://www.electionguide.org/election.php?ID=1942 |date=4 mars 2016 }} IFES</ref>

Vende janë ndarë për aleancat duke përdorur [[Metoda D'Hondt|sistemin D'Hondt]], pastaj partitë politike duke përdorur [[metodën e Sainte-Lague]].<ref>[http://www.ipu.org/parline-e/reports/2001_B.htm Electoral system] IPU</ref>

== Prapavija ==
Para zgjedhjeve, ligji zgjedhor u ndryshua në një sistem rajonal dhe proporcional.<ref>[http://www.javno.com/en/world/clanak.php?id=224229 Albania Sets June 28 Election Date, Looks To EU] {{Webarchive|url=https://archive.today/20130111064155/http://www.javno.com/en/world/clanak.php?id=224229 |date=11 janar 2013 }}.</ref><ref>[http://purl.fdlp.gov/GPO/gpo41528 Albania’s Elections and the Challenge of Democratic Transition: June 4, 2009: Briefing of the Commission on Security and Cooperation in Europe]</ref> Sondazhet nga marsi dhe prilli i vitit 2009 shihte një garë të ngushtë, ndërmjet dy partive më të mëdha në vend, [[Partia Demokratike e Shqipërisë|Partia Demokratike]] në qeveri dhe [[Partia Socialiste e Shqipërisë|Partia Socialiste]] në opozitë me rreth 37%, dhe me partitë e tjera pakicë si [[Lëvizja Socialiste për Integrim]],  [[Lëvizja G99]], [[Partia Bashkimi për të Drejtat e Njeriut]] dhe [[Partia Republikane e Shqipërisë|Partia Republikane]] me një përkrahje më të ulët.<ref>[http://www.angus-reid.com/polls/view/33443/albanian_democrats_socialists_in_close_battle Albanian Democrats, Socialists in Close Battle] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090517022850/http://www.angus-reid.com/polls/view/33443/albanian_democrats_socialists_in_close_battle |date=17 maj 2009 }}.</ref>

Pak para zgjedhjeve, partia e etniteti grek Partia Bashkimi për të Drejtat e Njeriut, e ndërroj aleancën e saj, e braktisi aleancën me Partinë Demokratike dhe u bashkua me Partinë Socialiste.<ref>[http://english.people.com.cn/90001/90777/90853/6658278.html Albania's labor minister resigns as party jumps boat].</ref> [[Partia për Drejtësi, Integrim dhe Unitet]], një parti që përfaqëson interesin e shqiptarëve që jetojnë në trojet e okupuara nga grekët, dhe që pronat e të cilëve u konfiskuan pas Luftës së Dytë Botërore, u bashkuan me koalicionin '''Aleanca për Ndryshim'''.

== Aleancat ==
Në këto zgjedhje dolën gjithsej 33 parti të organizuara në 4 aleanca, një parti ishte e vetme dhe pa aleancë, ndëra kishte edhe një kandidat të pavarur.<ref>[http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/newsbriefs/2009/05/17/nb-08 Four coalitions to run in Albania's June general elections].</ref>
* <span>'''Aleanca e Ndryshimit'''</span>, ishte koalicioni i qendër-djathtë i përbërë nga 16 partie dhe i udhëhequr nga Kryeministri [[Sali Berisha]].
* <span>'''Bashkimi për Ndryshim'''</span>, ishte një koalicion i përbërë nga 5 parti të të majtës dhe të qendër-majtë, i udhëhequr nga Kryetari i Bashkisë së Tiranës [[Edi Rama]].
* <span>'''Alenaca Socialiste për Integrim'''</span>, ishte një koalicion i përbërë nga 6 parti të qendër-majtë dhe liberal, e udhëhequr nga ish Kryeministri [[Ilir Meta]].
* <span>'''Poli i Lirisë'''</span>, ishte një koalicion konservativ i përbërë nga 6 parti të djathta, i udhëhequr nga ish kryeministri [[Aleksandër Meksi|Aleksander Meksi]].

== Rezultati ==

=== Në nivel kombëtar ===


=== Në nivel rajonal ===
Elektorati ishte i ndarë në [[Qarku|dymbëdhjetë rajone]], në një sistem proporcional rajonal, secili prej të cilëve zgjidhte një numër të caktuar të Anëtarëve të Parlamentit (deputetë). Tabela në vijim detajon rezultatet rajonale duke nisur nga veriu e deri në jug.
{| class="wikitable" style="text-align:center"

! align="left" rowspan="2" style="background-color:sky-blue" valign="top" width="100" |<br>
Rajonet
! align="center" colspan="2" style="background-color:#0000C8" |Aleanca e Ndryshimit	
! align="center" colspan="2" style="background-color:#E75480" |Bashkimi për Ndryshim	
! align="center" colspan="2" style="background-color:#FF0000" |Alenaca Socialiste për Integrim	
! align="center" colspan="2" style="background-color:orange" |Poli i Lirisë	
! rowspan="2" style="background-color:#E9E9E9" |Gjithsej<br>
vende
|-
! align="right" style="background-color:#E9E9E9" |%
! align="right" style="background-color:#E9E9E9" |Vende
! align="right" style="background-color:#E9E9E9" |%
! align="right" style="background-color:#E9E9E9" |Vende
! align="right" style="background-color:#E9E9E9" |%	
! align="right" style="background-color:#E9E9E9" |Vende
! align="right" style="background-color:#E9E9E9" |%	
! align="right" style="background-color:#E9E9E9" |Vende
|-	
| align="left" |Shkodër	
| align="right" |58.11	
| align="right" |7
| align="right" |35.18	
| align="right" |4
| align="right" |2.9	
| align="right" |0	
| align="right" |3.45	
| align="right" |0	
| align="right" |11	
|-
| align="left" | Kukes	
| align="right" | 65.00	
| align="right" | 3	
| align="right" | 31.31
| align="right" | 1	
| align="right" | 2.97
| align="right" | 0	
| align="right" | 0.67	
| align="right" | 0
| align="right" | 4	
|-
| align="left" | Lezhe	
| align="right" | 54.32	
| align="right" | 4	
| align="right" | 34.47
| align="right" | 3	
| align="right" | 5.61
| align="right" | 0
| align="right" | 3.37	
| align="right" | 0	
| align="right" | 7	
|-
| align="left" | Diber
| align="right" | 57.72
| align="right" | 4
| align="right" | 32.38	
| align="right" | 2	
| align="right" | 5.72
| align="right" | 0	
| align="right" | 4.08	
| align="right" | 0	
| align="right" | 6	
|-
| align="left" | Durrës	
| align="right" | 51.65	
| align="right" | 7	
| align="right" | 39.22	
| align="right" | 5
| align="right" | 8.02	
| align="right" | 1	
| align="right" | 0.85	
| align="right" | 0	
| align="right" | 13	
|-	
| align="left" | Tirane	
| align="right" | 46.83	
| align="right" | 16	
| align="right" | 45.69
| align="right" | 15	
| align="right" | 5.24	
| align="right" | 1	
| align="right" | 1.82	
| align="right" | 0	
| align="right" | 32	
|-	
| align="left" | Elbasan	
| align="right" | 45.06	
| align="right" | 7	
| align="right" | 47.77	
| align="right" | 7	
| align="right" | 5.04	
| align="right" | 0	
| align="right" | 1.94	
| align="right" | 0
| align="right" | 14	
|-
| align="left" | Fier	
| align="right" | 39.98
| align="right" | 6	
| align="right" | 51.83	
| align="right" | 9
| align="right" | 6.47	
| align="right" | 1	
| align="right" | 1.55	
| align="right" | 0	
| align="right" | 16
|-	
| align="left" | Berat	
| align="right" | 33.16	
| align="right" | 3	
| align="right" | 54.62	
| align="right" | 4	
| align="right" | 11.35	
| align="right" | 1
| align="right" | 0.68
| align="right" | 0
| align="right" | 8
|-
| align="left" | Korce	
| align="right" | 46.96	
| align="right" | 6	
| align="right" | 47.82
| align="right" | 6	
| align="right" | 4.21	
| align="right" | 0	
| align="right" | 0.59
| align="right" | 0	
| align="right" | 12	
|-	
| align="left" | Vlore	
| align="right" | 37.46	
| align="right" | 5	
| align="right" | 54.89
| align="right" | 7	
| align="right" | 5.01	
| align="right" | 0	
| align="right" | 2.45	
| align="right" | 0	
| align="right" | 12
|-	
| align="left" | Gjirokastër	
| align="right" | 40.10
| align="right" | 2	
| align="right" | 55.9	
| align="right" | 3
| align="right" | 3.27	
| align="right" | 0	
| align="right" | 0.59	
| align="right" | 0	
| align="right" | 5	
|-	
| align="left" |'''Gjithsej'''
| align="right" | 46.92	
| align="right" | 70
| align="right" | 45.34
| align="right" | 66	
| align="right" | 5.56	
| align="right" | 4	
| align="right" | 1.82 	
| align="right" | 0	
| align="right" | 140	
|}

== Pas zgjedhjeve ==
Fillimisht koalicioni i udhëhequr nga PD hyri në bisedime rreth ndarjes të pozitave të ndryshme në kabinet.<ref>[https://web.archive.org/web/20100107112433/http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/newsbriefs/setimes/newsbriefs/2009/08/21/nb-04 "Albania's DP-led coalition starts talks on new government"] SETimes.com 21 August 2009, as archived 10 June 2011</ref>

Përderisa nuk ishte e qartë nëse aleanca e udhëhequr nga PD kishte marrë 70 ose 71 vende, lideri i Lëvizjes Socialiste për Integrim (LSI) njoftoj më 4 korrik 2009 se ai kishte pranuar ftesën e Berishës për të formuar një qeveri  me PD dje deklaroj se ai dëshironte të ishte një faktor stabilizues në rrugën e Shqipërisë drejt anëtarësimit në [[Bashkimi Evropian|Bashkimin Evropian]]<ref name="DPA">Deutsche Presse-Agentur (DPA) (4 July 2009) [https://web.archive.org/web/20190710042334/http://www.earthtimes.org/articles/news/276118,confusion-over-albanian-polls-over-coalition-talks-begin--summary.html "Confusion over Albanian polls over, coalition talks begin - Summary"] ''EarthTimes''</ref>. Me katër anëtarët shtesë të LSI-së, koalicioni kishte shumicën e nevojshme për të formuar një qeveri<ref name="DPA"/>. Megjithatë, në nëntor të vitit 2010, BE-ja në raportin e saj ''"Key findings of the Opinion on Albania"'' gjeti se ngërçi politik që nga zgjedhjet e qershorit 2009 ishte një pengesë domethënëse për kandidaturën e Shqipërisë për anëtarësim në Bashkimin Evropian.<ref>European Commission (9 November 2010) [http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=MEMO/10/553&format=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en "Key findings of the Opinion on Albania"] MEMO/10/553</ref>

== Referimet ==
{{Reflist}}

[[Kategoria:Zgjedhje parlamentare në Shqipëri]]