Jump to content

Qin Shi Huang

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Çin Shi Huangdi)
Qin Shi Huang
秦始皇
Mbreti i Qin
Mbretërimi7 maj 247 pes - 221 pes
ParaardhësMbreti Zhuangxiang i Qin
Mbretërimi221 pes - shtator 210 pes
ParaardhësMbreti Zhuangxiang i Qin
ShtëpiaQin
I atiMbreti Zhuangxiang
E ëmaMbretëresha Zhao
U lind18 shkurt 259 pes
Vdiq10 shtator 210 pes (79 vjet)

Qin Shi Huang (kinezisht: 秦始皇, fjalë për fjalë: "Perandori i parë i Qin",, 18 shkurt 259 pes - 10 shtator 210 pes) ishte themeluesi i dinastisë Qin (秦朝) perandori i parë i një Kine të bashkuar. Ai u bë perandori i parë i Kinës kur ishte 38 vjeç pasi Qin kishte pushtuar të gjitha Shtetet e tjera Luftuese dhe bashkoi të gjithë Kinën në 221 pes.[1] Në vend që të ruajë titullin e "mbretit" (王 wáng) të mbartur nga sundimtarët e mëparshëm Shang dhe Zhou, ai sundoi si Perandori i Parë (皇帝) i dinastisë Qin nga viti 221 pes deri në 210 pes. Titulli i tij i vetë-shpikur "perandor" (皇帝 huángdì) do të vazhdonte të mbahej nga sundimtarët kinezë për dy mijëvjeçarët e ardhshëm.

Gjatë mbretërimit të tij, gjeneralët e tij zgjeruan shumë përmasat e shtetit kinez: fushatat në jug të Chu shtuan përgjithmonë tokat YueHunan dhe Guangdong tokave kulturore kineze; fushatat në Azinë Qendrore pushtuan Ordos Loopin nga nomati Xiongnu, megjithëse përfundimisht kjo do të çonte gjithashtu në konfederatën e tyre nën Modu Chanyu.

Qin Shi Huang gjithashtu punoi me ministrin e tij Li Si për të miratuar reforma të mëdha ekonomike dhe politike që synojnë standardizimin e praktikave të ndryshme të shteteve të mëparshme kineze.[1] Tradicionalisht thuhet se ai ka ndaluar dhe djegur shumë libra dhe ekzekutuar studiues. Projektet e tij të punëve publike përfshinin bashkimin e mureve të ndryshme shtetërore në një Mur të Madh Kinez dhe një sistem masiv të ri rrugor kombëtar, si dhe mauzoleumin në madhësi të qytetit të ruajtur nga ushtria e terrakotës me madhësi jetësore. Ai drejtoi deri në vdekjen e tij gjatë turneut të tij të katërt në Kinën Lindore.

  1. ^ a b Duiker, William J. & al. World History: Volume I: To 1800, 5th ed., p. 78. Thomson Higher Education Publishing, 2006. ISBN 0-495-05053-9.