Shihni burimin për Abruco

{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| official_name                   = Abruco
| native_name                     = {{lang|it|Abruzzo}} / {{lang|nap|Abbrùzzu}} / {{lang|nap|Abbrùzze}}
| native_name_lang                = Abruzzese
| other_name                      = Abruzzi
| settlement_type                 = [[Rajonet e Italisë|Rajon]]
| image_skyline                   = 
| image_alt                       = 
| image_caption                   = 
| image_flag                      = Flag of Abruzzo.svg
| flag_alt                        = 
| image_shield                    = Regione-Abruzzo-Stemma.svg
| shield_size                     = 50px
| shield_alt                      = 
| image_blank_emblem              = 
| blank_emblem_size               = 
| blank_emblem_type               = 
| blank_emblem_alt                = 
| nickname                        = 
| motto                           = Forte e Gentile
| anthem                          = "Vola vola vola"<ref name="Di Vincenzo">{{cite news|author=Paolo Di Vincenzo|url=http://ilcentro.gelocal.it/regione/2010/02/11/news/dialetti-d-italia-canzoni-regionali-in-un-doppio-cd-1.4558915|title='Dialetti d'Italia'. Canzoni regionali in un doppio cd|publisher=il Centro|date=11 shkurt 2010|language=it|access-date=24 qershor 2018|archive-date=12 janar 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170112103748/http://ilcentro.gelocal.it/regione/2010/02/11/news/dialetti-d-italia-canzoni-regionali-in-un-doppio-cd-1.4558915|url-status=dead|language=it}}</ref>
| image_map                       = Abruzzo in Italy.svg
| mapsize                         = 
| map_alt                         = 
| map_caption                     = 
| pushpin_map                     = 
| pushpin_label_position          = 
| pushpin_map_alt                 = 
| pushpin_mapsize                 = 
| pushpin_map_caption             = 
| coordinates                     = 
| coor_pinpoint                   = 
| coordinates_footnotes           = 
| subdivision_type                = Shteti
| subdivision_name                = [[Italia]]
| established_title               = 
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = 
| seat_type                       = Kryeqendra
| seat                            = [[Lakvila]]
| seat1_type                      = Qyteti më i madh
| seat1                           = [[Peskara]]
| government_footnotes            = 
| government_type                 = 
| leader_party                    = [[Brothers of Italy|FdI]]
| leader_title                    = Kryetari
| leader_name                     = [[Marco Marsilio]]
| leader_title1                   = 
| leader_name1                    = 
| total_type                      = 
| unit_pref                       = 
| area_magnitude                  = 
| area_footnotes                  = 
| area_total_km2                  = 10763
| elevation_footnotes             = 
| elevation_max_m                 = 2914
| elevation_min_m                 = 
| population_footnotes            = 
| population_total                = 1305770
| population_as_of                = 2020
| population_density_km2          = auto
| population_demonym              = {{lang-it|Abruzzese}}
| population_note                 = 
| population_blank1_title         = 
| population_blank1               = 
| demographics_type1              = 
| demographics1_footnotes         = 
| demographics1_title1            = 
| demographics1_info1             = 
| demographics1_title2            = 
| demographics1_info2             = 
| demographics1_title3            = 
| demographics1_info3             = 
| timezone1                       = [[Zona Kohore e Evropës Qendrore|OEQ]]
| utc_offset1                     = +1
| timezone1_DST                   = [[Ora Verore e Evropës Qendrore|OVEQ]]
| utc_offset1_DST                 = +2
| postal_code_type                = 
| postal_code                     = 
| area_code_type                  = [[ISO 3166 code]]
| area_code                       = IT-65
| blank_name_sec1                 = PBB (zyrtare)
| blank_info_sec1                 = €33.9 miliard (2018)<ref>{{cite web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tgs00003&plugin=1 |title=Eurostat – Tables, Graphs and Maps Interface (TGM) table |publisher=European Commission |date=12 gusht 2011 |access-date=2 shtator 2019 |language=en}}</ref>
| blank1_name_sec1                = PBB (për banor)
| blank1_info_sec1                = €25,800 (2018)<ref name="GDP">{{cite press release |url=https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/10474907/1-05032020-AP-EN.pdf/81807e19-e4c8-2e53-c98a-933f5bf30f58 |title=Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018 |publisher=ec.europa.eu |access-date=1 shtator 2020 |language=en}}</ref>
| blank2_name_sec1                = [[Indeksi i zhvillimit njerëzor|IZHNJ]] (2018)
| blank2_info_sec1                = 0.883<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=13 shtator 2018}}</ref><br />{{color|green|shumë e lartë}} · 12-ta nga 21
| blank_name_sec2                 = [[First-level NUTS of the European Union#Italy|NUTS Region]]
| blank_info_sec2                 = ITF
| website                         = [https://www.regione.abruzzo.it/ https://abruzzoturismo.it/en/]
| footnotes                       = 
| name                            = 
}}

'''Abruco''' ({{lang-it|Abruzzo|lang}}) është një nga 20 [[Rajonet e Italisë|rajonet e Italisë]] me një sipërfaqe prej 10,763 km katrorë dhe një popullsi prej 1.3&nbsp;milionësh. Ai është i ndarë në katër provinca: [[Provinca e Kietit|Kieti]], [[Provinca e Akuilës|Akuila]], [[Provinca e Peskarës|Peskara]] dhe [[Provinca e Teramos|Teramo]]. Kufiri i saj perëndimor shtrihet {{convert|80|km|0|abbr=on}} në lindje të [[Roma|Romës]]. Abruco kufizohet me rajonin e [[Marke|Markes]] në veri, [[Lacio|Lacios]] në perëndim dhe veri-perëndim, [[Molize|Molizes]] në jug dhe [[Deti Adriatik|detit Adriatik]] në lindje. Gjeografikisht, Abruco është i ndarë në një zonë malore në perëndim, e cila përfshin masivët më të lartë të [[Malet Apenine|maleve Apenine]], si [[Gran Sasso d'Italia]] dhe [[Maiella]], dhe një zonë bregdetare në lindje me plazhe në [[Deti Adriatik|detin Adriatik]].

== Gjeografia ==
Gjeografikisht, Abruzzo është pjesë e [[Italia Qendrore|Italisë Qendrore]], që shtrihet nga zemra e [[Malet Apenine|Apeninet]] deri në [[Detin Adriatik]], dhe përfshin kryesisht tokë malore dhe të egër. Toka malore është e pushtuar nga një pllajë e madhe, duke përfshirë Gran Sasso, në 2912 metra majën më të lartë të Apenineve dhe Mali Majella në 2793 metra. Vija bregdetare [[Adriatik]] karakterizohet nga plazhe të gjata me rërë në veri dhe plazhe me guralecë në jug. Abruco është i njohur për peizazhet dhe mjedisin natyror, parqet dhe rezervatet natyrore, zonat karakteristike të kodrave të pasura me vreshta dhe ullishte. Shumë plazhe janë vlerësuar me statusin "Plazhi me flamur blu".<ref>{{cite web | url=http://www.abruzzoturismo.it/img/depliant/en_AmbienteNatura.pdf | title=Abruzzo | archive-url=https://web.archive.org/web/20140201215720/http://www.abruzzoturismo.it/img/depliant/en_AmbienteNatura.pdf | archive-date=1 shkurt 2014| url-status=dead | language=it}}</ref>

=== Klima ===
[[File:Lungomare giulianova.jpg|thumbnail|left|Giulianova buzë detit]]
Në Abruzzo ka dy zona klimatike. Rripi bregdetar dhe kodrat nën-Apenine kanë një klimë dukshëm të ndryshme nga ajo e brendësisë malore. Zonat bregdetare kanë një klimë [[Deti Mesdhe|Mesdhetare]] me verë të nxehtë të thatë dhe dimër të butë. Zonat kodrinore në brendësi kanë një klimë nënblitorale me temperatura që ulen në mënyrë progresive me rritjen e lartësisë.<ref>{{cite web | url=http://www.lifeinabruzzo.com/abruzzo-annual-weather-forecast/ | title=Abruzzo Annual Weather Forecast | work=Life in Abruzzo | date=17 gusht 2008 | access-date=15 gusht 2016 | author=Sam Dunham | language=en}}</ref> Reshjet ndikohen fuqishëm edhe nga prania e vargmaleve të Apenineve. Reshjet janë të shumta në shpatet e orientuara nga perëndimi, dhe më të ulëta në shpatet lindore dhe lindore. Bregdeti i Adriatikut është i mbrojtur nga reshjet nga efekti pengues i krijuar nga Apeninet.<ref name="italy-schools.com">{{Cite web|url=http://www.italy-schools.com/italy/abruzzo.html|title=Region Abruzzo|website=www.italy-schools.com|language=en}}</ref> Reshjet minimale vjetore gjenden në disa lugina të brendshme, të mbrojtura nga vargmalet malore, si Peligna ose Tirino ([[Ofena]], [[Capestrano]]), ku vetëm 500 milimetra u regjistruan. Reshjet përgjatë bregdetit pothuajse gjithmonë nuk bien nën 600 milimetra. [[Teramo]] ka relativisht më pak reshje (rreth 800 milimetra) sesa [[Chieti]], ndërsa [[Ortona]], [[Vasto]] dhe [[Costa dei Trabocchi]] kanë relativisht më pak reshje.<ref name="italy-schools.com" />
Reshjet më të larta ndodhin në zonat malore në kufi me [[Lacio]]; ata janë veçanërisht të prekshëm ndaj trazirave [[Oqeani Atlantik|Atlantike]]. Rreth 1500 në 2000 milimetra të reshjeve janë tipike.<ref>{{cite web|url=http://www.resources.immobiliarecaserio.com/region-abruzzo/|title=Region Abruzzo|work=Immobiliare Caserio resources|date=20 shtator 2012|language=en}}</ref>

=== Provincat ===
{| class="wikitable centered"
|-
! style="background:#E40544;color:#FFFFFF"|Provinca
! style="background:#E40544;color:#FFFFFF"|Sipërfaqja (km<sup>2</sup>)
! style="background:#E40544;color:#FFFFFF"|Popullsia
! style="background:#E40544;color:#FFFFFF"|Dendësia (/km<sup>2</sup>)
! style="background:#E40544;color:#FFFFFF"|Kryeqyteti i provincës
! style="background:#E40544;color:#FFFFFF"|Numri i Komunave
|-
| [[Provinca e Kietit|Kieti]]
| 2,588
| 396,190
| 153.1
| [[Kieti]]
| 104
|-
| [[Provinca e Akuilës|Akuila]]
| 5,034
| 308,876
| 61.3
| [[Lakvila]]
| 108
|-
| [[Provinca e Peskarës|Peskara]]
| 1,225
| 318,701
| 260.1
| [[Peskara]]
| 46
|-
| [[Provinca e Teramos|Teramo]]
| 1,948
| 308,769
| 158.5
| Teramo
| 47
|}

== Historia ==
Në u 2009 bë një tërmet 5.9 of IX MCS

== Demografia ==
Në këtë rajon jetojnë rreth 1.3 milion banorë.

== Lidhje të jashtme ==
* http://www.regione.abruzzo.it/portale/index.asp

== Shiko edhe ==
{{Rajonet e Italisë}}
{{coord|42|21|58|N|12|23|40|E}}

== Referime ==
{{reflist|2}}

[[Kategoria:Rajonet e Italisë]]