Acidi i stomakut

Acidi gastrik, lëngu i stomakut ose acidi i stomakut është një lëng tretës i formuar brenda mukozës së stomakut. Me një pH midis 1.5 dhe 3, acidi gastrik luan një rol kyç në tretjen e proteinave duke aktivizuar enzimat tretëse, të cilat së bashku shpërbëjnë zinxhirët e gjatë të aminoacideve të proteinave. Acidi gastrik rregullohet në sistemet e reagimit për të rritur prodhimin kur nevojitet, si për shembull pas një vakti. Qelizat e tjera në stomak prodhojnë bikarbonat, një bazë, për tampon lëngun, duke siguruar një pH të rregulluar. Këto qeliza prodhojnë gjithashtu mukozë - një pengesë viskoze për të parandaluar që acidi gastrik të dëmtojë stomakun. Pankreasi prodhon më tej sasi të mëdha bikarbonate dhe sekreton bikarbonat përmes kanalit pankreatik në duodenum për të neutralizuar acidin gastrik që kalon në traktin tretës.

Komponenti kryesor aktiv i acidit gastrik është acidi klorhidrik (HCl), i cili prodhohet nga qelizat parietale në gjëndrat e stomakut në stomak. Sekretimi është një proces kompleks dhe relativisht i kushtueshëm nga ana energjike. Qelizat parietale përmbajnë një rrjet të gjerë sekretues (të quajtur kanaliculi) nga i cili "acidi klorhidrik" sekretohet në lumenin e stomakut. PH i acidit gastrik është 1,5 deri në 3,5 në lumenin e stomakut të njeriut, një nivel i mbajtur nga pompa protonike H+/K+ ATPase.^[1] Qeliza parietale lëshon bikarbonat në qarkullimin e gjakut gjatë procesit, gjë që shkakton një rritje të përkohshme të pH në gjak, e njohur si një valë alkaline.

Mjedisi shumë acid në lumenin e stomakut degradon proteinat (p.sh., ushqimin). Lidhjet peptide, të cilat përfshijnë proteina, labilizohen. Qelizat kryesore gastrike të stomakut sekretojnë enzima për zbërthimin e proteinave (pepsinogjen joaktiv dhe rennin në foshnjëri). PH i ulët aktivizon pepsinogjenin në enzimën pepsinë, e cila më pas ndihmon tretjen duke thyer lidhjet e aminoacideve, një proces i quajtur proteolizë. Përveç kësaj, shumë mikroorganizma frenohen ose shkatërrohen në një mjedis acid, duke parandaluar infeksionin ose sëmundjen.

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Acidi

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

^ Marieb EN, Hoehn K (2018). Human Anatomy and Physiology (bot. 11th). Pearson Education. fq. 1264. ISBN 978-0-13-458099-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1] Marieb EN, Hoehn K (2018). Human Anatomy and Physiology (bot. 11th). Pearson Education. fq. 1264. ISBN 978-0-13-458099-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]